Sterven doe je maar in januari

De Consumentenbond is al enige tijd kritisch over zorgverzekeraars die omzetplafonds en doorleverafspraken maken met zorgverleners, omdat het dan maar zeer de vraag is of je de zorg krijgt die je nodig hebt. We zien bijvoorbeeld met enige regelmaat dat mensen niet welkom zijn bij het ‘eigen’ ziekenhuis, terwijl dat vooraf niet duidelijk was. Maar dat dit zelfs geldt voor zorg rondom het levenseinde? We nemen contact op met de arts, en die bevestigt het incident. En we nemen direct contact op met een aantal zorgverleners die zich bezighouden met terminale zorg. Helaas: dit geval blijkt niet op zich te staan.
Tenenkrommend

Een huisarts zegt hierover: ‘Het is tenenkrommend, en ik maak dit met enige regelmaat mee. Mensen willen overlijden op een plek waar ze zich thuis voelen, en waar hun dierbaren hen gemakkelijk kunnen bezoeken. Die moet je niet belasten met dit gedoe.’ Bij navraag blijkt inderdaad dat het probleem landelijk speelt, en dat bijna iedere zorgverlener die zich met stervensbegeleiding bezighoudt hier zo nu en dan mee te maken heeft. Een verpleegkundige: ‘Wij hadden samen met een patiënt, een jonge moeder, een hospice geselecteerd waarbij de juiste zorg gegarandeerd was op een kleine afstand van haar gezin. Tot onze verbijstering kregen we een keihard ‘njet’ te horen, zonder dat de zorgverzekeraar een verklaring gaf en een alternatief aanbood’. Onder druk van de media ging de zorgverzekeraar alsnog overstag, maar het kwaad was al geschied. ‘Het zorgde voor enorm veel spanning bij mijn patiënte, die al zo veel aan haar hoofd had’.

De oorzaak zijn de zogenaamde omzetplafonds, waarbij zorgverzekeraars een maximumbudget toekennen aan een zorginstelling, in dit geval een hospice. Als het geld op is, dan moet je dus ergens anders naar toe. Zorgverzekeraars beschouwen dit als een manier om de kosten van de zorg te drukken. Met een opmerkelijk gevolg: kennelijk kan je maar beter overlijden als de pot weer gevuld is, dus vanaf januari…..
Onzichtbaar

Deze problemen spelen niet alleen in de palliatieve zorg. Zorgplafonds zijn overal, maar ze zijn voor de consument onzichtbaar. Je hebt als consument geen idee wanneer je tegen zo’n plafond oploopt. Moet je nou zo lang wachten op die operatie omdat de dokter het zo druk heeft, of wacht hij tot de zorgverzekeraar weer budget beschikbaar stelt? Dit is allesbehalve transparant en eerlijk. De Consumentenbond laat het er daarom niet bij zitten. We snappen best dat de zorg betaalbaar moet blijven, maar vinden dat de zorgverzekeraars hiervoor andere instrumenten moeten inzetten. We willen het liefste van zorgplafonds af. En zolang zorgplafonds zijn toegestaan, willen we dat zorgverzekeraars open kaart spelen als ze zich toch van deze praktijken bedienen.
Transparantie is hoognodig

Vanaf half november kun je weer overstappen naar een andere zorgverzekeraar, of blijven zitten waar je zit. Om je te helpen bij het maken van de juiste keuze, hebben wij de zorgverzekeraars deze week dringend gevraagd om duidelijk te maken of zij afspraken maken over zorgplafonds, en – zo ja – voor welke zorginstellingen en zorg dat geldt. We eisen dat ze hierover duidelijk en eerlijk communiceren, en willen dat deze informatie bekend is als jij je keuze maakt. En voor de langere termijn kun je er op rekenen dat wij ons gaan inzetten voor het afschaffen van zorgplafonds. Zeker ook voor de palliatieve zorg.