Vaccinaties voor je baby en kind
Een prik krijgen is niet leuk, maar hoort er voor de meeste kinderen wel bij. Tegen welke ziekten wordt je kind ingeënt, wat zijn de bijwerkingen en de risico’s? De belangrijkste feiten op een rij.

Frouke Tamsma , Expert Voeding & Gezondheid Bijgewerkt op:22 december 2020

Corona-update
Kinderen worden vooralsnog niet ingeënt tegen het coronavirus. Er is eerst meer onderzoek nodig naar de werking en de veiligheid van het vaccin bij kinderen. Het Rijksvaccinatieprogramma tegen andere ziektes loopt voor baby's en kinderen wel door.
Inenting tegen 12 ziekten
Met het Rijksvaccinatieprogramma worden kinderen ingeënt tegen 12 ziekten:
- difterie
- kinkhoest
- tetanus
- polio
- haemophilus influenzae type b
- hepatitis B
- pneumokokken
- bof
- mazelen
- rodehond
- meningokokken A, C, W en Y
- humaan papillomavirus
Het nut van inenten
Bekende bijwerkingen na een inenting zijn hangerigheid, huilen, koorts en zwelling van de prikplek. Maar de impact van niet inenten en dan ziek worden is veel groter dan een eventuele bijwerking.
Grote uitbraken van infectieziekten zijn een beetje uit het collectieve geheugen verdwenen, maar vroeger vormden ze onder kinderen belangrijke doodsoorzaken. Een deel van de zieken raakte blijvend gehandicapt.
Tegenwoordig duiken kinderziekten nog maar af en toe op en dat is te danken aan de grote groep ouders die kiest voor inenten. Bij onvoldoende ‘gastheren’ krijgt een ziekteverwekker geen kans zich te verspreiden.
Kinderen die niet worden ingeënt, liften in zekere zin mee op de bescherming van de totale bevolking.
Bijwerkingen
Inenten kent risico’s, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), al komen complicaties zelden voor. Raadpleeg altijd een arts als je kind een ernstige bijwerking heeft zoals heftige uitslag of slapheid. Of als milde klachten langer dan 3 dagen aanhouden.
De Nederlandse Vereniging Kritisch Prikken (NVKP) is niet faliekant tegen prikken. Maar de vereniging vindt de voorlichting erover aan ouders te eenzijdig, namelijk te positief. De NVKP wil ook aandacht voor de risico’s. Zo wijzen zij erop dat bijwerkingen niet alleen in de dagen meteen na de inenting kunnen voorkomen, maar ook 2 weken later, als gevolg van de immuunreactie.
Inenten niet verplicht
Inenten is in Nederland niet verplicht, maar in bijvoorbeeld in België, Frankrijk en Italië wel. Bij ons doet de overheid een aanbod. Het is aan de ouders om hierop in te gaan. Het overgrote deel volgt trouw het vaccinatieprogramma.
Niet (volledig) inenten
Om kinderziekten succesvol uit te bannen, moeten zo veel mogelijk kinderen worden ingeënt. In Nederland is de vaccinatiegraad over het geheel gezien hoog: meer dan 90%.
Een kleine groep ouders laat zijn kind niet inenten. De belangrijkste redenen die ouders hebben om hun kind niet te laten inenten zijn:
- religie
- angst voor bijwerkingen
- de overtuiging dat je betere immuniteit opbouwt als je een ziekte doormaakt
- wantrouwen jegens de overheid
Verschillen per gebied
De wil om te vaccineren verschilt per gemeente. Zo krijgen in het Gelderse Druten bijna alle zuigelingen hun prikken. Op een steenworp afstand in Neder-Betuwe is dat nog geen 60%. Daarmee heeft dat gebied het laagste vaccinatiepercentage van Nederland. Hier kunnen kinderziekten dus gemakkelijker uitbreken. Vooral gemeenten in de Biblebelt kennen een lagere vaccinatiegraad.
Niet tegen alle kinderziekten wordt ingeënt
Het Rijksvaccinatieprogramma biedt niet tegen alle kinderziekten vaccinaties. Er wordt bijvoorbeeld niet ingeënt tegen de vijfde ziekte, de zesde ziekte en de waterpokken. Een nadeel van inenten tegen waterpokken is dat het de kans op gordelroos op latere leeftijd vergroot. Hetzelfde virus is hiervoor namelijk verantwoordelijk.
De prik tegen waterpokken zit niet in het Rijksvaccinatieprogramma, maar als je wilt, kun je hem bij de huisarts (tegen betaling) zelf halen.
Lees ook:
- Insectenbeten voorkomen en behandelen
- Kinderen in de natuur
- Prijzige vaccinatieprikken vergelijken loont
Meer tips voor je kind?
Volg ons op Facebook. En schrijf je in voor Mama telt af!, Papa telt af! of Je baby's eerste jaar. Dan ontvang je maandelijks in je mailbox praktische tips voor de zwangerschap of als de baby is geboren.

Artikelen binnen Als je kind ziek is
Alle artikelenNieuw & interessant
Opvoeding en kinderopvang
Wat kost kinderopvang waar moet je rekening mee houden? En wat als je hulp nodig hebt met de opvoeding?
Je kind en veiligheid
Kinderen moeten op jou kunnen vertrouwen voor een veilige omgeving om op te groeien. Waar moet je aan denken?
Kindervoeding
Het is niet altijd even makkelijk om kinderen gezond te laten eten. Volg deze tips, dan ben je al een eind op weg.
- 25 sep.
Jodiumpillen: 10 vragen
1,2 miljoen huishoudens hebben een postpakketje ontvangen met daarin een strip met 10 jodiumpillen. Waar zijn ze voor en wie krijgt ze?