Clausules in schenkingsakte

In een schenkingsakte kun je verschillende clausules laten opnemen die bepalen wat er met de schenking gebeurt. Wij noemen er enkele die gericht zijn op het uitsluiten van de aangetrouwde kinderen. 

Zachte uitsluitingsclausule

Bij een zachte uitsluitingsclausule geldt de uitsluiting voor de partner van je kind alleen als het huwelijk eindigt door scheiding. Dus niet als het huwelijk eindigt door overlijden van je kind. Je zegt daarmee dat het schoonkind bij de familie hoort zolang de relatie in stand blijft.

Bij het einde van het huwelijk van je kind door echtscheiding, wordt hetgeen is geschonken niet gedeeld, zelfs niet als er een verrekenbeding is, waardoor alle andere zaken wél verdeeld moeten worden. Wordt hetgeen wordt geschonken vervangen door iets anders, bijvoorbeeld doordat je kind een auto koopt van het geld, dan komt ook dat niet terecht bij schoonzoon of -dochter. Pas wel op dat dit niet geldt als de schenking vermengd is met ander vermogen en het (niet duidelijk is of het) inmiddels is uitgegeven aan boodschappen.

Voorbeeld:

• Voorbeeld zachte uitsluitingsclausule (Worddocument, beschikbaar voor leden)

Harde uitsluitingsclausule

Een harde uitsluitingsclausule zorgt ervoor dat een geschonken bedrag, de aangegroeide rente daarover en wat er mee gekocht is, nooit in handen komt van een ander dan je kind of kleinkind, ongeacht de reden waardoor zijn/haar huwelijk wordt ontbonden.

Ook de vruchten (bijvoorbeeld huur of rente) komen niet toe aan de schoonzoon of -dochter of de partner van het kleinkind. Wordt hetgeen dat is geschonken vervangen door iets anders, bijvoorbeeld je (klein)kind koopt een huis van het geld dat je hebt gegeven, dan komt ook dat niet terecht bij 'de koude kant'.

Voorbeelden:

• Harde uitsluitingsclausule (Worddocument, beschikbaar voor leden)
• Uitsluitingsclausule van grootouder(s) aan kleinkind (Worddocument, beschikbaar voor leden)

Gevolgen voor erfenis

Ondanks het gebruik van de genoemde clausules kan de schoondochter of -zoon toch recht krijgen op de schenking. Wie ook niet wil dat schoondochter of-zoon via het erfrecht de schenking ontvangt, zal een extra clausule moeten opnemen: de zogeheten tweetrapsmaking. Dit dient echter bij de notaris te gebeuren.

De tweetrapsmaking gaat nog een stapje verder dan de harde uitsluitingsclausule. Je regelt hiermee dat het geld bij je dood naar de kleinkinderen gaat, mocht je kind eerder dan jij overlijden. Sterven je kleinkind(eren), dan gaat het geld wéér naar iemand anders, bijvoorbeeld naar je andere kinderen of kleinkinderen. Hiermee voorkom je dat de ex van je zoon of dochter alsnog via de kleinkinderen erft, als die jong overlijden. De tweetrapsmaking wordt vaak ingezet door ouders van wie kinderen gescheiden zijn of als de vrees daarvoor bestaat.

Praktisch: hoe werkt een uitsluiting?

Bij een schenking is het al voldoende de term 'schenking met uitsluitingsclausule' bij de overboeking te zetten. Bewaar wel het rekeningafschrift als bewijs. Wil je een schoonzoon of -dochter uitsluiten van je nalatenschap, dan is dat alleen per testament te regelen. Daar komt dus altijd een notaris aan te pas. Bij een gedane schenking kun je niet achteraf een uitsluitingsclausule toevoegen. Je testament kun je wel wijzigen.