Verborgen E-nummers op het etiket

Onterecht een slechte naam

E-nummers verwijzen naar hulpstoffen die uitgebreid zijn onderzocht. Pas als ze veilig bevonden zijn, mogen ze als E-nummer worden toegevoegd aan voedingsmiddelen. Toch hebben veel mensen een angst of afkeer voor E-nummers. Bijvoorbeeld omdat zo'n nummer er vreemd uitziet. Of omdat er overdreven verhalen over rondgaan.

• Lees ook: Zijn E-nummers schadelijk voor de gezondheid?

Clean labelling: geen E-nummers vermelden

Veel fabrikanten spelen in op het feit dat sommige consumenten angst of afkeer hebben van E-nummers. Ze vervangen dan de E-nummers bijvoorbeeld voor andere ingrediënten die op hetzelfde neerkomen. Of ze vermelden niet het E-nummer, maar de volledige naam van de hulpstof. In de ingrediëntenlijst staan dan geen E-nummers meer. Dit 'opschonen' van het etiket heet 'clean labelling'.

Volledige naam van E-nummers

Elke goedgekeurde hulpstof heeft een wettelijk vastgelegde naam en E-nummer. Een fabrikant mag de naam, het nummer of allebei vermelden in de ingrediëntenlijst. Door te kiezen voor de naam, laten fabrikanten lijken alsof het product geen E-nummers bevat. Arabische gom klinkt voor veel mensen bijvoorbeeld beter dan E414.

E-nummers vervangen is niet onschuldig

Soms vervangen fabrikanten E-nummers voor andere ingrediënten. Hoewel we E-nummers niet nodig hebben voor onze gezondheid, hebben ze vaak wél belangrijke functies in voedingsmiddelen. En omdat ze uitgebreid onderzocht en goedgekeurd zijn, weten we zeker dat ze veilig zijn. Daarom is het zomaar vervangen van E-nummers niet handig.

• Lees ook: Wat doen E-nummers?

'Natuurlijke' vervangers zijn niet gezonder of beter

Bij het vervangen van E-nummers kiezen fabrikanten het liefst voor 'natuurlijke' ingrediënten. Bijvoorbeeld kleurende plantenextracten uit spinazie en zwarte bes, in plaats van kunstmatige kleurstoffen. Je ziet daarom vaak de claim 'zonder kunstmatige kleurstoffen' op snoepverpakkingen.

Zo'n claim betekent niet per se dat er vroeger wél kunstmatige kleurstoffen in het product zaten. Of dat andere producten ze wel bevatten. De claim klinkt misschien mooi, maar betekent niets voor je gezondheid. Vaak leidt het af van waar het echt om gaat: grote hoeveelheden suiker, zout en vet.

Ook mononatriumglutamaat (MSG) vervangen fabrikanten graag, bijvoorbeeld door gistextract. Het klinkt beter, maar in werkelijkheid zit daar dezelfde basisstof glutamaat in.

Vervangers zijn misschien minder veilig

In vleeswaren mogen nitriet en nitraat (E249-E252) worden gebruikt voor de houdbaarheid. Omdat ze een E-nummer hebben, mogen ze alleen in bepaalde hoeveelheden worden toegevoegd. Bij clean labelling vervangen fabrikanten deze E-nummers door bijvoorbeeld bietenextract.

Zo'n extract bevat veel nitraat en komt dus op hetzelfde neer. Maar het is minder zuiver en niet goedgekeurd als hulpstof. Daardoor kan de veiligheid niet worden gewaarborgd. Fabrikanten mogen E-nummers daarom eigenlijk niet vervangen door andere, niet-goedgekeurde ingrediënten.

Zo herken je verborgen E-nummers

Hulpstoffen worden altijd met een functie toegevoegd. Die functie staat verplicht voor de hulpstof in de ingrediëntenlijst. Er staat dan bijvoorbeeld 'verdikkingsmiddel: Arabische gom'. Omdat er 'verdikkingsmiddel' staat, weet je dat Arabische gom een E-nummer heeft.

Bij vervangers van E-nummers staat geen functie, maar het zijn vaak extracten. Zo gebruiken fabrikanten citrusextract, gistextract en bietenextract als vervangers voor ascorbinezuur (E300), MSG (E621) en nitraat (E251-E252).