ICS controleert financiële situatie klanten

Inkomenstoets bij gespreid betalen

We krijgen veel vragen van consumenten die hun financiële gegevens moeten doorgeven aan creditcarduitgever ICS. Het gaat om klanten met de mogelijkheid gespreid te betalen. ICS noemt dit de Gespreid Betalen Faciliteit. Omdat je niet elke maand het hele bedrag aflost, is het een doorlopend krediet. ICS heeft daarom een zorgplicht.

Alleen bestaande klanten kunnen nog gebruikmaken van deze mogelijkheid.

Zorgplicht

Die zorgplicht betekent dat ICS moet controleren of gespreid betalen bij je financiële situatie past. De wetten en regels zijn de afgelopen jaren strenger geworden. Er geldt nu een doorlopende zorgplicht, omdat je financiële gegevens kunnen veranderen. Bijvoorbeeld door een scheiding of een verandering in je inkomen. De kredietverstrekker moet altijd zorgen voor actuele gegevens. Een controle alleen bij de aanvraag volstaat dus niet meer.

Dat ICS om je gegevens vraagt, heeft dus niets te maken met je aflossingsgedrag. Veel consumenten voelen zich benadeeld, omdat ze bijvoorbeeld altijd op tijd hebben betaald.

Op basis van je nieuwe financiële gegevens zijn er 4 uitkomsten:

1. Er verandert niets: de creditcard, de Gespreid Betalen Faciliteit en de bestedingslimiet passen nog.
2. De bestedingslimiet gaat omlaag, maar je behoudt de creditcard met Gespreid Betalen Faciliteit.
3. De creditcard wordt beëindigd omdat een lagere limiet ook niet bij je huidige financiële situatie past.
4. Een lagere limiet past niet bij je huidige financiële situatie en de Gespreid Betalen Faciliteit wordt beëindigd. Klanten kunnen dan wél dezelfde creditcard houden. Er is dan een limiet van €500. Klanten moet wel eerst het (eventuele) uitstaande saldo binnen 3 maanden afbetalen (update september 2021).

Leeftijdsdiscriminatie

Een aantal ICS-klanten kreeg ook de melding dat hun creditcard met Gespreid Betalen beëindigd wordt vanwege hun leeftijd. Voor veel klanten voelt dit als leeftijdsdiscriminatie. Wij begrijpen dat het vervelend is, maar een bank mag een leeftijdsgrens instellen. Banken zijn wettelijk verplicht maatregelen te nemen tegen overkreditering. Dit is een open norm. Ze kunnen dat invullen door, onder andere, het afbouwen van de limiet vanaf een bepaalde leeftijd. 

De Gespreid Betalen Faciliteit wordt overigens helemaal niet meer aangeboden, ook niet voor nieuwe klanten.

Toezicht en gedragscodes

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) houdt toezicht op (onder andere) kredietverleners.

Er zijn verschillende gedragscodes voor kredietverleners opgesteld. Die moeten bijdragen aan verantwoord lenen voor consumenten. Oftewel een krediet dat passend is én blijft bij het doel en de persoonlijke situatie. Er is een gedragscode van Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland (VFN). Ook de Nederlandse Vereniging van Banken heeft een gedragscode en beleidsmaatregelen opgesteld. 

Kredietaanbieders moeten contact opnemen met de klant als ze vermoeden dat een doorlopend krediet niet meer passend is. Als blijkt dat het krediet niet meer past, kan de kredietaanbieder het blokkeren. Dit staat ook zo in de gedragscodes.

De kredietaanbieder zal vervolgens in overleg met de klant een oplossing moeten zoeken. Het doel is dat het krediet weer passend is bij zijn financiële situatie.

Welke gegevens mag een kredietverlener vragen?

Veel klanten van ICS vragen zich hoever de creditcarduitgever mag gaan in de gegevens die hij opvraagt.

Wij vroegen de AFM of het mag wat ICS doet.

De AFM doet nooit uitspraken over een specifiek bedrijf. Maar de toezichthouder geeft wel aan dat er niet is vastgelegd welke gegevens mogen worden opgevraagd.

Volgens de AFM past het opvragen van financiële gegevens bij de verantwoordelijkheid die kredietaanbieders hebben. Ze moeten overkreditering voorkomen. Hiervoor is inzage in de actuele financiële situatie nodig. En daarvoor zijn gegevens over de inkomsten en lasten van kredietnemers nodig.