Duurzaamheid bij supermarkten

Weinig bio in de aanbieding

Supermarkten promoten biologische voeding maar weinig. Dat blijkt uit ons onderzoek. We berekenden het gemiddelde percentage van promoties van biologische producten per week. We keken daarbij alleen naar promoties voor eten en drinken. Bij Lidl was dat percentage het laagst met 0,2%. Dat betekent dat er in 4 weken tijd maar 1 biologisch product in de aanbieding was. Ekoplaza scoort 100%, omdat alle producten biologisch zijn. Daarna komt Plus, met 4,9%.

De winkelindeling kan bij de meeste supermarkten ook een stuk beter. We keken naar de vindbaarheid en herkenbaarheid van vlees-, vis- en zuivelvervangers en biologische producten. Zo markeert Albert Heijn zuivelvervangers per product met een 'vegan'-bordje. Lidl heeft vaak een opvallend, goed herkenbaar apart schap. Die zijn vaak groen omlijnd en met groene trays met 'vegan' erop. De andere supermarkten hebben vaak geen extra aanduiding.

Resultaten per supermarkt

De opvallendste resultaten per supermarkt:

Supermarkten belangrijke rol

Eten en drinken veroorzaakt een groot deel van je ecologische voetafdruk. Door kleine aanpassingen in je voeding kun je die milieu-impact al verkleinen. Het meeste eten en drinken kopen we in supermarkten. Die spelen daarom een belangrijke rol in het stimuleren van duurzaam voedsel.

Stichting Questionmark monitort hoe supermarkten je helpen kiezen voor ‘gezond, duurzaam, diervriendelijk en eerlijk’. Via hun ‘Superlijsten’ laten ze zien welke supermarktketens hierin voor- of achterlopen:

• Superlijst NL Dierenwelzijn (2021): in hoeverre stimuleren supermarkten de verkoop van diervriendelijkere vlees-, zuivel-, ei- en visproducten? En stimuleren supermarkten het eten van minder dierlijk voedsel?
• Superlijst NL Groen (2021): in hoeverre stimuleren supermarkten een voedingspatroon dat bijdraagt aan natuurbehoud en een gezond milieu?

Supermarkten hebben afspraken gemaakt over het stimuleren van duurzaam voedsel. Maar daar is, volgens Questionmark, in de praktijk nog weinig van te zien. Ze ondernemen wel allerlei initiatieven. Alleen zijn die vaak te vrijblijvend of richten zich bijvoorbeeld maar op een deel van het probleem. Zo breiden ze hun assortiment vleesvervangers steeds verder uit, maar het vleesaanbod neemt niet af.

Stichting Feedback EU zet zich in voor voedsel dat goed is voor mensen en de de aarde. Uit een rapport van Feedback blijkt ook dat Nederlandse supermarkten te weinig doen om hun klimaatimpact te verlagen. Zo heeft geen enkele supermarkt een plan om de vlees- en zuivelverkoop te verminderen.

Ons onderzoek

Supermarkten kunnen duurzamere keuzes onder meer stimuleren door die aantrekkelijk, makkelijk vindbaar en herkenbaar te maken. Daarom onderzochten wij:

• De winkelindeling: de plaatsing en herkenbaarheid van vlees, vis- en zuivelvervangers.
• De winkelindeling: de plaatsing en herkenbaarheid van 3 biologische productgroepen (groente en fruit, houdbaar broodbeleg, koffie en thee).
• De promotie van biologische producten in de reclamefolders.

We onderzochten de 6 grootste reguliere supermarktketens en de grootste biologische supermarktketen:

1. Albert Heijn
2. Aldi
3. Dirk
4. Ekoplaza
5. Jumbo
6. Lidl
7. Plus

Onze mysteryonderzoekers bezochten van elke keten 20 filialen, verspreid over Nederland, in februari en maart 2022. Ze bekeken de plaatsing en herkenbaarheid van vlees-, vis- en zuivelvervangers. Ook bekeken ze 3 biologische productgroepen (houdbaar broodbeleg, groente en fruit, koffie en thee).

Verder scanden we 4 weken (januari en februari 2022) lang de digitale supermarktfolders op ‘bio’ en ‘biologisch’. We telden per week het aantal promoties van biologisch eten en drinken vergeleken met het totaal aantal voedingspromoties.