icon-menu logo_footer preds symbol-afrader symbol-bestekoop symbol-besteuittest

Privacyovertredingen TikTok en meer

TikTok schendt de privacy van (je) kinderen. Wat gaat er fout?
silvia smit

Silvia Smit   Expert ElektronicaGepubliceerd op:24 juni 2021

Privacy 1 1200x800

Kinderen zijn het product, adverteerders de klant

TikTok schendt de privacyrechten van de gebruikers van de TikTok-app, in het bijzonder de rechten van minderjarige gebruikers. Daarmee bedoelen we personen onder de 18 jaar die gebruik hebben gemaakt van de TikTok-app (of de voorloper musical.ly).

TikTok doet alsof je gratis gebruik kunt maken van de TikTok-app. Maar het gebruik is helemaal niet gratis. TikTok maakt van de minderjarige gebruiker het product. TikTok maakt namelijk honderden miljoenen winst door advertentieverkoop. Om die advertenties te verkopen gebruikt TikTok de privégegevens van gebruikers. 

De TikTok gebruikers worden hierover niet voldoende geïnformeerd en hebben hiervoor geen geldige toestemming gegeven. Toestemming van ouders ontbreekt ook bij het maken van het profiel.

Bovendien verzamelt TikTok veel meer gegevens dan nodig is, zonder een geldige reden om dat te doen. Het is extra erg dat TikTok zijn onrechtmatige handelen ook richt op kinderen. De TikTok-app is heel populair onder juist deze kwetsbare groep.

TikTok verzamelt veel te veel data, zonder dat te mogen

Wanneer een kind TikTok gebruikt, dan verzamelt het bedrijf een enorme hoeveelheid privégegevens. Het gaat bijvoorbeeld om:

  • Geboortedatum
  • E-mailadres
  • Telefoonnummer
  • Profielfoto en/of video
  • Locatiegegevens van het toestel dat je kind gebruikt
  • Biografische gegevens, zelf wanneer het profiel op privé staat
  • Informatie over seksuele oriëntatie en religieuze overtuiging
  • Foto’s, video’s, voicemails die je kind uploadt
  • Advertenties en video’s die worden bekeken
  • De 'likes' van content worden bijgehouden
  • Vragenlijsten, spelletjes enz. waaraan je kind meedoet
  • Browsing geschiedenis

Schending van (Europese) privacyregels

Het recht op privacy is niet voor niets een mensenrecht. Voor kinderen zijn er bovendien bijzondere privacyregels. Deze zijn er omdat kinderen en jongeren nog niet goed beseffen dat het internet een openbare (publieke) plaats is. TikTok schendt in ieder geval de volgende regels:

  • Volgens de Europese privacyregels moet een app privacyvriendelijk zijn. Dit wil bijvoorbeeld zeggen dat er zo min mogelijk privéinformatie verzameld moet worden. TikTok verzamelt juist onnodig ontzettend veel informatie.
  • Volgens de Europese privacyregels moet TikTok een goede reden hebben om privéinformatie van gebruikers te verzamelen. Wat een goede reden kan zijn, dat staat in de wet. TikTok verzamelt wel gegevens, maar heeft daarvoor niet een goede reden.
  • Voor kinderen onder de 16 jaar geldt dat de ouders toestemming moeten geven voor het maken van een profiel, het volgen en gebruiken van de app. TikTok doet dit niet en dit mag niet. Ook de Autoriteit persoonsgegevens (AP) doet daarom onderzoek naar TikTok.
  • TikTok moet duidelijk uitleggen welke privéinformatie het verzamelt en wat het daarmee doet. Dat doet TikTok niet.
  • Daarnaast is de privacyverklaring, waarin TikTok zou moeten uitleggen wat het doet, onleesbaar en onduidelijk – zeker voor kinderen.  

Schending Cookiewet

In de app plaatst TikTok cookies zonder dat je dat weet en zonder dat je daarvoor toestemming hebt gegeven. Op deze manier kan het bedrijf volgen wat jij doet op de app en je telefoon. Dit is verboden. Als een bedrijf cookies plaatst, moet het de gebruiker hierover goed informeren. Daarnaast moet het bedrijf toestemming vragen.

Oneerlijke handelspraktijken

TikTok is niet eerlijk over de privéinformatie die het over kinderen verzamelt. Ook doet TikTok alsof de app gratis is, terwijl je ervoor betaalt met je privégegevens. Dit is niet alleen een schending van de privacywetten. Ook is dit in strijd met het consumentenrecht. Bedrijven moeten consumenten goed en duidelijke informeren over de informatie die zij verzamelen.

Daarnaast is de TikTok-app zo ingericht dat deze aantrekkelijk – en zelfs verslavend – voor kinderen is. TikTok doet dit bewust. Hoe meer tijd kinderen doorbrengen op TikTok, hoe meer geld TikTok kan verdienen. Kinderen zien dan namelijk meer advertenties en delen meer privéinformatie.

Goeie actie? Word lid

De Consumentenbond bestaat voor en dankzij jou. Als je lid wordt, steun je ons werk en kunnen we blijven strijden voor een eerlijke en veilige markt. Vind jij dat net als wij belangrijk? Voor €5 per maand heb je direct toegang tot meer dan 1500 testresultaten. En kunnen wij voor jouw belangen op blijven komen. Doen dus!

Bekijk onze lidmaatschappen

Basis - Steun - Columns