Patiënt de dupe van beperkende voorwaarden zorgverzekeraars

Patiënten krijgen hierdoor vaak niet de zorg die zij nodig hebben: behandelingen worden onder druk van zorgverzekeraars ingekort en patiënten krijgen niet de meest geschikte medicijnen. De Consumentenbond en VvAA willen dat beperkende afspraken glashelder zijn.

Beperkende afspraken

Artsen, fysiotherapeuten, psychologen en andere (para)medici zeggen in het onderzoek door zorgverzekeraars te worden beknot in het aantal of de duur van behandelingen, op straffe van een boete of zelfs het verliezen van het complete contract. Zo geeft driekwart van de medisch specialisten aan geconfronteerd te worden met de negatieve gevolgen van het  zogenoemde ‘omzetplafond’ waardoor patiënten niet meer door hen behandeld kunnen worden. Ook fysiotherapeuten geven aan soms nieuwe patiënten te moeten wegsturen. Vrijwel alle apothekers stellen dat ze vanwege het zogenoemde ‘preferentiebeleid’ vaak medicijnen moeten leveren die volgens hen voor de patiënt niet het beste zijn.

Bart Combée, directeur Consumentenbond: 'Het is voor de Consumentenbond onacceptabel dat zorgverzekeraars aanvullende zorgverzekeringen blijven aanbieden met bijvoorbeeld dertig fysiotherapiebehandelingen extra, terwijl zorgverleners vanwege hun werkcontract nog niet de helft kunnen geven en consumenten hier helemaal niets van weten.' 

'Via de contractvoorwaarden gaat de verzekeraar op de stoel van de zorgverlener zitten', zegt Edwin Brugman, directeur Kennismanagement en Netwerken van VvAA. 'Dat bevordert de benodigde vertrouwensrelatie tussen arts en patiënt niet. Afspraken mogen nooit ten koste gaan van aandacht van de zorgverlener en de zorg voor de patiënt. Zorgverzekeraars moeten daarom per direct stoppen met omzetplafonds.' 

De Consumentenbond en VvAA willen dat beperkende afspraken glashelder zijn en willen een einde aan ‘geheime’ beperkingen. Verzekerden moeten de zorg krijgen waarvoor ze hebben betaald, van de zorgaanbieder voor wie ze hebben gekozen. Nu is er vaak onduidelijkheid, bijvoorbeeld omdat 2 op de 3 zorgverleners aangeeft dat ze een geheimhoudingsplicht in hun contract hebben.

Kwaliteit zorg in gevaar

Volgens de Consumentenbond en VvAA wordt met dit onderzoek duidelijk hoe groot de gevolgen van contracten zijn voor de zorg en hoe weinig invloed consumenten hierop hebben. De voorwaarden van zorgverzekeraars brengen de kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg in gevaar.

• Zo geeft een fysiotherapeut aan dat zij behandelingen korter maakt dan voor de patiënt goed is. 'Deze patiënten staan gewoon in de kou.'
• Een psychotherapeut: 'Ik probeer de behandeling zo snel mogelijk af te ronden om de financiële schade te beperken.'
• Een logopedist geeft aan in de problemen te komen als zich bij haar praktijk veel kinderen melden die lange tijd hulp nodig hebben terwijl de zorgverzekeraar die langere behandeling niet vergoedt. 'Die wil je dus liever niet.'
• Als zorgverzekeraars zorg aan patiënten niet willen vergoeden, moeten zorgverleners zorg vooruitschuiven naar bijvoorbeeld het volgende jaar. Bij bijvoorbeeld medisch specialisten onstaan dan wachtlijsten. Bij onder andere fysiotherapeuten komt het voor dat ze ‘lichte’ patiënten wel kunnen aannemen en langdurig zieken niet. Ook komt het voor dat behandelingen van bestaande patiënten voortijdig worden gestaakt, zonder de patiënt te kunnen inlichten waarom dat is.

Contracten

De meeste beperkende voorwaarden ervaren zorgverleners bij de grote zorgverzekeraars. Driekwart van de zorgverleners sluit contracten met een of meerdere zorgverzekeraars. Een kwart van de zorgverleners sluit helemaal geen contracten, meestal doen ze dat bewust. Verzekerden met een naturapolis, budgetpolis of combinatiepolis krijgen zorg dan vaak niet volledig vergoed of de zorgverlener of instelling betaalt ‘uit eigen zak’ bij. Verzekerden met een restitutiepolis krijgen de zorg meestal wel vergoed.