Somber of lusteloos?

Wat is somberheid en lusteloosheid?

De 2 belangrijkste kenmerken van een depressie zijn dat je het grootste deel van de dag somber bent en dat je bijna nergens meer zin of plezier in hebt. Daarnaast kunnen er andere klachten zijn, zoals:

• Je overbodig of waardeloos voelen.
• Een opgejaagd of juist geremd gevoel.
• Je niet goed kunnen concentreren.
• Verandering van eetlust.
• Besluiteloos zijn.
• Moe zijn.
• Het leven zwaar vinden.
• denken aan zelfdoding.

Artsen spreken van een depressie als je gedurende minimaal 2 weken dagelijks minstens 1 van de 2 belangrijkste kenmerken hebt en ten minste 5 van de andere klachten.

Wat kun je doen?

Als je last hebt van een somber, droevig, mat of lusteloos gevoel, probeer dan te achterhalen wat daarvan de oorzaak is. Het opschrijven van je gevoelens kan helpen de oorzaak en oplossingen te vinden. Aanpak van de oorzaak of oorzaken brengt je een stuk in de goede richting. Misschien niet van het ene op het andere moment, maar wel op termijn.

In een sombere stemming loop je doorgaans niet over van initiatief. Toch zijn er een paar adviezen. Je kunt jezelf helpen door een goede dagindeling te maken en je daaraan te houden. Probeer zo veel mogelijk aan lichaamsbeweging te doen door bijvoorbeeld eens per dag te wandelen, fietsen, zwemmen of te tuinieren. Voldoende daglicht heeft ook een positief effect op de stemming. ’s Ochtends een half uur buiten zijn kan klachten als somberheid, lusteloosheid en vermoeidheid verminderen.

Drink zo min mogelijk alcohol en gebruik geen drugs. Sluit jezelf niet op in huis, maar zoek contact met vrienden of familie en vertel hoe je je voelt. Het helpt vaak om met anderen te praten. Probeer verder zo veel mogelijk met de dag van vandaag bezig te zijn.

Zijn er middelen die helpen?

Bij een sombere, droevige, matte of lusteloze stemming hoef je geen geneesmiddelen te gebruiken. Goede begeleiding helpt vaak beter.

Bij een echte depressie is behandeling met geneesmiddelen wel aan te bevelen. Daarvoor is behandeling door een arts nodig. Naast een behandeling met geneesmiddelen zijn dan ook gesprekken met een huisarts, specialist of therapeut belangrijk. Ook kan lichttherapie op advies van de huisarts soms uitkomst bieden, vooral wanneer je een gediagnosticeerde winterdepressie hebt.

Wanneer kun je beter naar de huisarts?

• Als je klachten erger worden of een lange tijd aanhouden.
• Als je aan zelfdoding denkt of plannen maakt om je leven te beëindigen.

Vitaminepreparaten

Veel mensen die zich moe, somber en lusteloos voelen, gaan vitaminepreparaten gebruiken. Ze denken dat ze vitamines tekort komen. Er is geen enkel betrouwbaar onderzoek waaruit blijkt dat (hooggedoseerde) vitamines je bij zo’n gevoel helpen.

Ook van andere voedingssupplementen die suggereren iets aan lusteloosheid en dergelijke te doen, is de werkzaamheid nooit bewezen. Daarom is het gebruik ervan niet aan te raden.

Sint-janskruid

Hoewel er aanwijzingen zijn dat sint-janskruid (in pillen, thee, tinctuur of kruiden) bij lichtdepressieve klachten helpt, is de werkzaamheid op langere termijn niet aangetoond. De werking van sint-janskruid treedt pas op na 2 weken continu gebruik. Het heeft dan ook geen zin dit middel te nemen als je je een paar dagen wat minder fit of lusteloos voelt. En bij een echte depressie kun je beter professionele hulp zoeken.

Sint-janskruid kan klachten geven als vermoeidheid, duizeligheid en diarree. Verder beïnvloedt sint-janskruid de werking van een groot aantal geneesmiddelen, zoals bloedverdunners, het hartmiddel digoxine, de anticonceptiepil en sommige middelen die bij hiv-infectie worden gebruikt. Een ander nadeel is dat de samenstelling niet altijd constant is en dat er verontreinigingen in kunnen zitten. We raden het gebruik van sint- janskruid op eigen initiatief dan ook niet aan. Als je het toch wilt gebruiken, doe dit dan altijd in overleg met een arts of apotheker en zorg ervoor dat je tegelijkertijd met een arts of therapeut over je problemen praat.

Ook niet aan te raden

Andere middelen die we niet aanraden zijn tryptofaan en de plant Griffonia simplicifolia. De zaden van deze Afrikaanse klimplant bevatten 5-hydroxytryptofaan (5-HTP). Gebruik tryptofaan en 5-hydroxytryptofaan al helemaal niet in combinatie met antidepressiva op recept.