Hoe lees je een etiket?

Kajo Mo , Expert Voeding & Gezondheid Bijgewerkt op: 29 december 2021

Lees de productbeschrijving en ingrediënten
Bekijk de productbeschrijving en ingrediënten op de verpakking. Die beschrijven wat erin zit en hoeveel. De productbeschrijving staat vaak voor of boven de ingrediëntenlijst. Die geeft vaak een beter beeld van het product dan de mooie naam op de voorkant.
De ingrediënten hebben altijd een verplichte volgorde: wat vooraan staat, zit er het meest in. Staat tarwe eerder in de lijst dan spelt op een spelt-fruitbiscuit? Dan bevat het meer tarwe dan spelt.
Check de voedingswaarde
Een fruitige melkdrank lijkt gezond, maar bevat soms nog meer suiker dan frisdrank. Controleer dan de voedingswaarde op suikergehalte. De voedingswaarde staat meestal in een tabel. Daarin staat hoeveel kilocalorieën, eiwitten, vetten, verzadigd vet, koolhydraten, suikers en zout een product bevat per 100 gram of 100 ml. Soms staan er ook de hoeveelheden per portie.
Vergelijk producten uit hetzelfde schap
Vergelijk eens dezelfde soort producten van verschillende fabrikanten met elkaar. Je leert dan de verschillen in suiker, zout, calorieën, (verzadigd) vet of de aanwezigheid van bepaalde ingrediënten.
Zo lijken Vifit drinkyoghurt rode vruchten en Optimel drinkyoghurt framboos op elkaar qua smaak en soort. Toch bevat Vifit beduidend meer suiker per 100 ml: 8,1 gram, tegenover 3,6 gram van Optimel. Uit de ingrediëntenlijst blijkt onder andere dat er in Optimel zoetstof en meer vruchtensap zit.
Herken marketingtrucs
Fabrikanten hebben een doos vol marketingtrucs om een product aantrekkelijker te maken. Ze verdoezelen bijvoorbeeld de voedingswaarde, noemen loze loktermen of gebruiken claims over toegevoegd suiker. Op die manier lijken producten beter dan ze werkelijk zijn.
Op deze Fruit Shoot staat bijvoorbeeld ‘met echt vruchtensap’ en ‘zonder kunstmatige zoetstoffen’ op de verpakking. Maar het merendeel is geconcentreerd vruchtensap verdund met water en suiker. De voorkant klinkt dus gezond, maar in feite is het product vergelijkbaar met gewone frisdrank.
Betrap stiekeme suikers
Of er suiker in een product zit, zie je aan het suikergehalte in de voedingswaardetabel, maar ook in de ingrediëntenlijst. Vind je een benaming zoals op de suikerwijzer (pdf) in het product, dan is dat ook een vorm van suiker.
Let op vals volkoren
Fabrikanten pronken graag met de term ‘volkoren’. Volkorenbrood mag alleen zo heten als er 100% volkorenmeel is gebruikt. Maar bij andere producten zijn de regels niet zo duidelijk. Daarom vertellen veel volkorenclaims niet de hele waarheid.
Lees bij producten als crackers, koek, beschuit en knäckebröd dus altijd de ingrediëntenlijst. Daar staat het percentage volkorenmeel. Zit er naast volkorenmeel ook bloem in? Dan is het product dus niet 100% volkoren.
Ontdek topkeurmerken
Op etiketten staan veel verschillende logo's. Die kunnen officieel zijn, maar ook door een fabrikant zijn verzonnen. Je maakt de meest betrouwbare en duurzame keuze door te letten op logo's van topkeurmerken. Die houden strengere eisen aan voor milieu, arbeidsomstandigheden of diervriendelijkheid.
Bekijk de allergenen
Ben je allergisch voor bepaalde stoffen? Ingrediënten die tot een allergische reactie kunnen leiden moeten opvallend in de ingrediëntenlijst staan. Dit zijn de zogeheten allergenen. Ze zijn bijvoorbeeld vetgedrukt, onderstreept of in hoofdletters geschreven.
De volgende allergenen moeten fabrikanten verplicht vermelden:
- Glutenbevattende granen zoals tarwe, rogge, gerst en haver
- Ei
- Soja
- Melk, inclusief lactose (melksuiker)
- Pinda’s
- Noten (amandelen, walnoten etc etc)
- Selderij
- Mosterd
- Sesamzaad
- Sulfiet
- Lupine
- Vis
- Schaaldieren
- Weekdieren
Disclaimer
De productvoorbeelden in dit artikel zijn alleen ter illustratie. Het kan zijn dat de verpakking, voedingswaarde en/of de ingrediënten inmiddels aangepast zijn.
Populaire artikelen
8 vragen over antioxidanten
Antioxidanten zijn gezond. Ze beschermen je lichaam en onze voeding. Wat doen ze precies en waar zitten ze in?Claims op ongezonde producten
Op allerlei ongezonde producten staan voedings- en gezondheidsclaims. Zoals ‘bron van vezels’ en ‘rijk aan vitamine C’. Maar koek en frisdrank zijn daarmee niet ineens gezond. Trap er niet in.Extra eiwit, extra gezond?
Eiwitrijk eten lijkt een trend te zijn. Zo heb je eiwitrijke koekjes, mueslirepen en ontbijtgranen. Maar waar is eiwit eigenlijk goed voor? En heb je al die extra eiwitten wel nodig?Verborgen E-nummers
E-nummers herkennen op verpakkingen van voedingsmiddelen is niet altijd even makkelijk. Fabrikanten proberen ze zo veel mogelijk van het etiket te poetsen.