'Exclusief' model: zelfde wasmachine, hogere prijs

Zelfde apparaat, ander jasje

Het aanbod wasmachines en drogers is enorm. Alleen al bij de 6 grootste Nederlandse witgoedwinkels kun je kiezen uit ruim 600 modellen. En als je denkt dat dit 600 unieke apparaten zijn, heb je het mis. Veel apparaten zijn technisch gelijk aan elkaar, ze hebben alleen een andere kleur deur, display of typenaam. Het model met een witte deur is dan alleen bij bol te koop, die met de zwarte deur alleen bij MediaMarkt.

Zo lijkt het alsof winkels een uniek aanbod hebben. Terwijl het vaak gaat om uiterlijke verschillen tussen appraten die technisch hetzelfde zijn. Je krijgt dus een verkeerd beeld.

Hogere prijzen

Het trucje met de 'exclusieve' modellen lijkt onschuldig, maar dat is het niet. Om 2 redenen:

1. Lastig vergelijken
Door al die zogenaamd verschillende modellen is vergelijken lastig. Je ziet niet dat een exclusief model in werkelijkheid 'hetzelfde' apparaat is, dat in een andere winkel bovendien goedkoper is. Zo verdwijnt een belangrijke prikkel voor winkels om prijzen te verlagen en mee te bewegen met concurrenten.

2. Concurrentie ontbreekt
Doordat concurrentie ontbreekt blijven prijzen stabiel of stijgen zelfs. En dat kan je flink wat geld kosten. We volgden de prijzen van exclusieve modellen van september 2024 tot september 2025.

• De prijzen van 46 exclusieve apparaten stegen in die periode gemiddeld met 2%.
• De prijzen van 63 breed verkrijgbare modellen daalden in dezelfde periode gemiddeld met 9%.

Geen gezonde marktwerking

Op zich is het geen probleem als een winkel af en toe iets exclusiefs aanbiedt. Het kan leuk zijn om een bijzonder model te hebben. Zo'n zwarte deur kan bijvoorbeeld precies je smaak zijn. Maar omdat een zwarte deur nu alleen bij winkel X en een witte deur alleen bij winkel Y zo vaak voorkomt, raakt de marktwerking verstoord.

Gemiddeld is 1 op de 4 apparaten (25%) maar bij 1 winkelier te koop. We vinden dat te veel voor een gezonde marktwerking. Miele spant de kroon met 41% exclusieve modellen, gevolgd door AEG (35%) en Beko (34%).

Van de onderzochte winkels is Coolblue de grootste gebruiker van dit verkoopmodel. Maar liefst 45% van hun aanbod is exclusief. Bij bol is dat 34% en bij MediaMarkt 21%.

Bij Expert, Electro World en EP komt exclusieve distributie minder vaak voor. Daar zien we juist vaker selectieve distributie. Dan zijn modellen maar bij enkele winkels te koop.

Zoek de verschillen

Hieronder 2 voorbeelden van dezelfde wasmachines met iets andere kleuren en hogere prijzen:

Voorbeeld 1
Bij bol heeft de machine een zwarte deur en grijs display. Bij Coolblue heeft hij een zwarte deur en zwart display. En Samsung Shop verkoopt een model met een witte deur en grijs display. Voor zo'n witte deur betaal je bij Samsung €140 meer dan bij bol.

Voorbeeld 2
De Miele-wasmachines hebben telkens een andere kleur deur. Bij Expert krijg je ook een andere hoek van het display en een iets geavanceerder watersysteem, wat buiten de machine zit. Je betaalt daar dan €200 meer voor.

Wat zeggen de fabrikanten en winkels?

Een aantal fabrikanten vertelt ons dat exclusieve varianten over het algemeen op verzoek van winkels worden gemaakt. Winkels ontkennen dit vooral.

Wat kun je zelf doen?

Op onze website koppelen we zoveel mogelijk identieke of bijna-identieke modellen aan elkaar in de productvergelijkers. Daar kun je zien of een 'exclusieve' wasmachine ergens anders goedkoper is, met alleen een andere deur of typenaam.

Tip: laat je niet verleiden door een zwart randje, een grijs display of een chique typenaam. Vaak koop je gewoon technisch hetzelfde apparaat, maar dan een stuk duurder.