Gebruikstips voor inbouw-ovens
Hoe maak je optimaal gebruik van je oven, houd je hem netjes en gebruik je hem energiezuinig? We geven je een paar handige tips.
Expert Woning & Huishouden
1
Inbouw-oven installeren
Opmeten
Een oven installeren is meestal vrij eenvoudig, al is het wel aan te raden om het met 2 personen te doen. Goed meten is hier belangrijk: meet nauwkeurig de nis waarin je oven moet komen en controleer de exacte maten van de oven. Neem eventueel een rolmaat mee als je naar de winkel gaat. Laat je voor de installatie vooral adviseren door de winkelier en check de handleiding van de fabrikant.
Inbouwservice
Veel aanbieders bieden een inbouwservice aan. Dit kost meestal tussen de €60 en €100. Vaak word je oude apparaat dan ook meegenomen. Check goed wat er in de service is inbegrepen en wat de voorwaarden zijn.
Aansluiten
Om je oven aan te sluiten heb je misschien een speciale stekker en stopcontact nodig, zoals een 5-polige perilex. Soms krijg je de juiste aansluiting meegeleverd met de oven. Deze stekker wordt gebruikt voor apparaten die veel stroom nodig hebben. Zo'n aansluiting haalt stroom uit 2 groepen zodat één groep niet overbelast wordt. Vraag hiernaar en laat je adviseren door de verkoper.
2
Ovenstanden
Boven- en onderwarmte (conventioneel)
Bij boven- en onderwarmte verspreid de warmte zich langzaam en gelijkmatig door de oven. Door het gerecht lager of juist hoger in de oven te schuiven regel je of je de onder- of bovenkant wat meer wil verwarmen. Meestal kun je ook kiezen om alléén de onderverwarming of bovenverwarming aan te zetten.
Je gebruikt deze stand bijvoorbeeld bij cakes, taart, brood, lasagne of vleesgerechten.
Hetelucht (convectie)
Bij de heteluchtstand verspreid de ventilator de warmte snel en gelijkmatig door de oven. De warmte wordt continu rondgeblazen door een ventilator. Je gebruikt deze stand vaak op ongeveer 20 graden lager dan boven- en onderwarmte.
De heteluchtstand gebruik je wanneer je de hele oppervlakte gelijkmatig wil verwarmen en wanneer je aan alle kanten een knapperige buitenlaag wil, zoals bij frietjes. Ook is deze stand het beste wanneer je meerdere gerechten boven elkaar wil bereiden.
Grillstand
Met de grillstand wordt de oven heel snel heel heet. Het grillelement is te zien aan de bovenkant van je oven als een spiraalvormige of zigzaggende buis die rood gloeit wanneer hij aanstaat. Deze stand verhit meer plaatselijk dan gelijkmatig.
Het is geschikt om te gratineren of te roosteren en kan gerechten een mooi krokant laagje geven. Zo kun je bij een ovenschotel bijvoorbeeld de laatste paar minuten even de grillstand aanzetten voor een krokante laag kaas bovenop.
Stoomfunctie
Er zijn verschillende typen stoomfuncties. Een stoomfunctie vult de binnenruimte met heet stoom en ‘kookt’ als het ware zo je eten gaar.
In deze stand verwarmt de oven meestal vrij gelijkmatig waardoor je meerdere soorten gerechten tegelijk kunt maken. Zoals groenten en vis. Daarnaast worden smaken en voedingsstoffen bij stoom beter behouden. Gebruik voor deze stand de bijbehorende accessoires zoals een bakplaat met gaatjes.
3
Energiezuinig bakken
Tips om je oven energiezuinig te gebruiken:
- Gebruik de heteluchtstand. Die gebruik je op lagere temperaturen dan bijvoorbeeld boven- en onderwarmte. De oven warmt meestal ook sneller op en daarvoor is minder energie nodig.
- Bevroren voedsel opwarmen? Haal het dan eerst een paar uur van te voren uit de vriezer zodat het minder lang in de oven hoeft voordat het warm is.
- Voorverwarmen is niet altijd nodig. Zet je gerecht meteen in de oven en verleng de baktijd een paar minuten. De oven hoeft dan minder lang aan te staan.
- Gebruik restwarmte. Je kunt de oven iets eerder uitzetten. De meeste ovens blijven van binnen nog wel even warm, waarmee je het gerecht de laatste minuten kunt nagaren.
- Heeft je oven pyrolyse? Gebruik deze zelfreinigingsstand dan niet te vaak. Hij verbruikt zeer veel energie.
4
Oven schoonmaken: handmatig
Maak je oven regelmatig schoon. Zo verleng je de levensduur en het is een stuk hygiënischer.
Het belangrijkste is dat je na elk gebruik de grove etensresten verwijderd. Daarmee voorkom je dat vet en vuil aankoekt. Aangekoekt vet en vuil is moeilijk te verwijderen. Je moet met bijtende middelen aan de slag, wat vaak wordt afgeraden door fabrikanten.
Maak de oven regelmatig wat grondiger schoon met een spons of doek, wat zeep en warm water. Wees wel voorzichtig met een 'katalystische' binnenwand. Die mag je niet handmatig schoonmaken.
De inschuifrekken aan de zijkanten haal je meestal vrij makkelijk weg. Soms kun je het grillelement aan de bovenkant loshalen of naar beneden klappen. Bij veel ovens kun je ook de deur verwijderen en tussen de glazen panelen schoonmaken. Hoe dat allemaal werkt vind je in de gebruiksaanwijzing van je oven.
Sommige fabrikanten raden schoonmaken met krachtige oven-reinigers af. Dat kan te maken hebben met het materiaal waarvan de binnenwanden en accessoires gemaakt zijn. Check ook daarvoor de instructies in de gebruiksaanwijzing van je oven.
5
Oven schoonmaken: zelfreiniging
Bij ovens zijn er 3 vormen van zelfreiniging.
Ovens met pyrolyse
Bij pyrolyse verhit de oven tot wel 400 of 500°C. Het is dus belangrijk dat hij helemaal leeg is wanneer je deze stand gebruikt. Verwijder van te voren alle accessoires en grove etensresten zodat er geen rook of brand ontstaat. Zorg ook voor ventilatie: zet een raam open of zet de afzuiging aan. Na het programma veeg je de asresten weg met een doekje. Houdt er rekening mee dat deze functie veel energie verbruikt.
Ovens met hydrolyse
Bij hydrolyse gebruikt de oven heet stoom om vuil los te weken. Hierna moet je de rest van het werk zelf doen met een doekje. Als je deze zelfreinigingsfunctie regelmatig gebruikt, moet je de oven ook regelmatig ontkalken. Raadpleeg daarvoor de handleiding van je oven.
Ovens met katalyse
Een katalytische wand heeft een speciale coating die vet opneemt en verbrand bij temperaturen boven de 200°C. Het is dus verstandig om de oven zo nu en dan op hoge temperatuur te gebruiken. Een katalytische binnenwand maak je in principe niet met de hand schoon. Als de katalytische wand(en) toch vet blijven, kun je proberen om de oven langere tijd op de maximale temperatuur aan te zetten.
6
Inbouw-oven repareren of afdanken
Repareren
Als er iets stuk is aan je oven, kun je dat vaak moeilijk zelf repareren. Ga je oven niet zelf uit elkaar halen. Kijk eerst of het probleem onder de garantie valt. De garantie op ovens is meestal 2 en soms 5 jaar.
Verschillende fabrikanten en verkopers bieden zelf een reparatieservice aan. Zorg altijd dat je eerst een prijsopgave krijgt voordat je beslist of je de oven wil laten repareren. Dat kan best duur zijn. Soms loont het dan om een nieuwe oven te kopen.
Afdanken
Een kapotte inbouw-oven lever je in bij het milieustation bij jou in de buurt. Koop je een nieuwe oven, dan wordt je oude vaak gratis meegenomen. De verkoper belooft het dan meestal op milieuvriendelijke wijze te recyclen.
Is je oude oven nog in prima staat of is er alleen iets heel kleins stuk? Dan kun je hem proberen tweedehands te verkopen of schenken aan een kringloopwinkel.
