Kaspersky antivirus geen aanrader door Russische achtergrond

Wat is het risico?

Er zijn geen aanwijzingen dat er banden zijn tussen Kaspersky en de Russische overheid of veiligheidsdiensten. Maar virusscanners hebben wel veel ‘systeemrechten’ en kunnen daarmee bijna hetzelfde als de computereigenaar. Anders kunnen ze niet goed functioneren. Met een toekomstige update vanuit de fabrikant is het daarom theoretisch mogelijk om kwalijke gedrag/opdrachten uit te voeren. Bijvoorbeeld gericht op het platleggen van vitale infrastructuur.

Zekere voor het onzekere

Het is niet met zekerheid te zeggen of Kaspersky banden met de  Russische overheid heeft of kwalijke opdrachten van die overheid uit zou voeren. In combinatie met de acties van Rusland in/om Oekraïne en de reputatie op digitaal gebied, zorgt dit voor een risico. Voor Nederlandse bedrijven en overheden genoeg reden om de software van Kaspersky niet meer te gebruiken.

Voor Nederlandse consumenten liggen de gevaren minder voor de hand. Maar het lijkt alsof de Russische overheid de grenzen steeds minder respecteert. Daarom kiezen we het zekere voor het onzekere. We raden Kaspersky antivirus niet aan en publiceren momenteel geen testresultaten ervan. Begin 2022 verwijderden we het toenmalige predicaat Beste Koop bij Kaspersky Cloud Security Free.

Jammer, want de software presteert al jarenlang bovengemiddeld. Bovendien speelt Kaspersky een actieve rol in de aanpak van ransomware. Gelukkig zijn er vergelijkbare alternatieven.

Signaal

Een extra reden om Kaspersky niet meer aan te raden is de signaalwerking. Er lijken weinig andere geweldloze opties dan (een optelsom van) sancties en boycots. Met een boycot op Russische producten geef je indirect aan dat de oorlog in Oekraïne onacceptabel is.

We bevelen Kaspersky momenteel niet aan vanwege deze signaalwerking én vanwege het mogelijke veiligheidsrisico. Dit doen we in samenwerking met internationale partners waarmee we deze test uitvoeren.

Incident in 2017/2018

De Nederlandse overheid stapte eerder al af van Kaspersky. Dit vanwege de onzekerheid over banden met de Russische geheime diensten. Bewijs ontbrak en Kaspersky voerde daarna stappen door om te transparantie te vergroten. Zo werden servers verhuisd naar Zwitserland en lieten ze een controle uitvoeren door een externe partij. In 2021 kondigde de Nederlandse overheid aan de ban op Kaspersky te heroverwegen. Mede gezien de recente ontwikkelingen is daar uiteindelijk niet voor gekozen.

Kaspersky verwijderen

Heb je Kaspersky-software geïnstalleerd dan kun je het verwijderen, om het zekere voor het onzekere te nemen. Dit gaat net als ieder ander programma.

Windows 10 en 11

1. In Windows 10/11 klik je achtereenvolgens op de Windows-knop > Instellingen > Apps. In de lijst met software selecteer je Kaspersky Security Cloud of de naam van een ander Kaspersky product. Klik dan op verwijderen.
2. Herhaal stap 1 voor extra onderdelen, zoals Kaspersky VPN. Gebruik je Kaspersky Password manager? Exporteer dan eerst je wachtwoorden volgens de stappen op Kaspersky's hulppagina. Deze stappen vind je onder 'Gegevens exporteren om ze af te drukken'.
3. Vergeet ook niet de browserextensie te verwijderen:
   • Chrome: typ ‘chrome:extensions’ in de webadresbalk bovenaan. Druk op ‘Enter’ en klik op verwijderen bij de Kaspersky-extensie.
   • FireFox: typ ‘about:addons’ in de webadresbalk bovenaan. Druk op ‘Enter’ en klik op de 3 puntjes rechts naast de Kaspersky-extensie. Kies verwijderen.
   • Edge: typ ‘edge:extensions’ in de webadresbalk bovenaan. Druk op ‘Enter’ en klik op verwijderen bij de Kaspersky-extensie.
4. Lukt het verwijderen niet (goed)? Gebruik dan de KAVremover tool. 
5. Lees wat de beste virusscanners zijn die je als alternatief kunt installeren.

macOS

1. Open de Kaspersky-scanner. Kies in de menubalk Help en dan Ondersteuning. Klik op 'Verwijder' en daarna opnieuw op 'Verwijder'.
2. Word je gevraagd de gebruikersgegevens van een beheerder in te voeren? Voer dan de naam en wachtwoord van een beheerder in. Bevestig daarna dat je Kaspersky wilt verwijderen.
3. Voor het verwijderen van browserextensies in Chrome en FireFox, zie stap 3 uit de stappen voor Windows hierboven.

Alternatieve virusscanners

Welke virusscanner moet je wel kiezen? Lees onze huidige adviezen voor de beste gratis en betaalde virusscanners.