Luchtreiniger kopen: waar let je op?

Een luchtreiniger (niet te verwarren met een luchtontvochtiger) kan een goede investering zijn. Bijvoorbeeld als bij jou de buitenluchtkwaliteit slecht is, of als je ook in huis veel last hebt van hooikoorts. Een luchtreiniger kan ook zorgen voor minder virussen of bacteriën in de lucht. Maar goed ventileren blijft altijd nodig.  

Deeltjes zoals pollen komen tot in je neus, keel en ogen. Dit merk je heel goed als je hooikoorts hebt. Kleinere (stof)deeltjes kunnen tot in je longen komen en nog kleinere deeltjes zoals die in tabaksrook kunnen uiteindelijk in je hele lichaam terechtkomen.  

Een luchtreiniger kopen is zeker niet het eerste wat je moet doen om de luchtkwaliteit in je woning te verbeteren. Zorg eerst dat je zelf minder luchtvervuiling veroorzaakt.

Lees meer over:
14 tips voor betere luchtkwaliteit in huis
Soorten luchtvervuiling binnenshuis

Voor een flinke woonkamer heb je een groter model nodig dan voor een kleine slaapkamer. Fabrikanten noemen vaak een kamergrootte, maar die is lastig te vergelijken. Er is geen vaste berekening voor.

In onze vergelijker zien leden per luchtreiniger een kamergrootte-advies dat we altijd op dezelfde manier berekenen. Je kunt het ook zelf berekenen met de luchtreinigingssnelheid (m³/uur).

Let behalve het design ook op het formaat van het apparaat. Veel luchtreinigers zijn groot en hebben ruimte nodig. Zet ze niet in een hoek. Houd minimaal 20 cm rondom vrij, of volg het advies in de handleiding.

Bekijk en vergelijk:
Kleine luchtreinigers (tot 25 liter)
Middelgrote luchtreinigers (25 tot 40 liter)
Grote luchtreinigers (> 40 liter)

Om lucht te reinigen, kan het apparaat meerdere filters gebruiken, vaak gecombineerd in 1 vervangbaar onderdeel. 

Wasbaar pre-filter

Dit filter vangt bijvoorbeeld kattenharen en voorkomt dat die in het volgende filter terecht komen.

Deeltjesfilter, bijvoorbeeld HEPA

Dit filter vangt bijvoorbeeld stof, pollen, rookdeeltjes en aerosolen. Dit is vaak een HEPA-filter.

Koolstoffilter

Dit filter vangt gassen en (onaangename) geuren, zoals de vluchtige stoffen uit schoonmaakmiddelen of kookluchtjes. Als de structuur ervan zo open is dat je er doorheen kunt kijken, zal hij niet zo goed werken. 

Lees meer over:
Luchtreiniger met HEPA-filter

Controleer voor je een luchtreiniger koopt of je vervangende filters kunt kopen. Als je een filter nooit vervangt, zal die uiteindelijk verstoppen. Je kunt deeltjesfilters (bijv HEPA) en koolstoffilters niet schoonmaken. Een vol filter kan zelfs voor gevaar zorgen als er schimmel in komt. Let hier zeker op als je een tweedehands exemplaar koopt, omdat filters voor sommige oudere modellen lastig te krijgen zijn.   

Alle filters hebben een levensduur. Deze is afhankelijk van hoe vaak het apparaat aan staat, hoe vaak je het filter reinigt en hoe vuil de lucht in je huis is. Fabrikanten raden over het algemeen aan om filters om de 6 maanden te vervangen.  

Sommige machines hebben een indicatielampje voor het vervangen van het filter. Sommige sturen een melding naar een smartphone-app.    

Tip: download vooraf de handleiding voor meer informatie. 

De goedkoopste luchtreinigers kosten ongeveer €60. Je hebt ze ook voor honderden euro’s, maar dat is geen garantie voor een goede prestatie.  

Behalve de aanschafkosten, ben je bij een luchtreiniger geld kwijt aan: 

Vervanging van filters

Er zijn deeltjes- of koolstoffilters te koop voor €10 of €15. Maar een nieuw filter kan ook zomaar €50 of meer kosten. Als je bij jouw luchtreiniger het filter elk half jaar moet vervangen, is dat een flinke kostenpost.   

Stroomverbruik

Stel dat jouw luchtreiniger elke dag 8 uur lang op vol vermogen aan staat, dan kost dat €10 tot ruim €60 per jaar. Dat is gebaseerd op de aanname dat elektriciteit 28 cent per kWh (kilowattuur) kost. 

Bij de modellen die we testen, tonen we deze kosten in onze productvergelijker.

Over hun luchtreiniger van WINIX, Dyson en Philips zijn de gebruikers in ons panel heel tevreden. Over de andere merken hebben we nog te weinig data. Maar let op. Tevredenheid betekent niet dat ze ook echt goed de lucht reinigen. In onze test kijken we hier wel naar, dus kijk goed naar de testresultaten per model.

Blijkbaar hebben gebruikers wel het idee dat een luchtreiniger werkt, anders zijn ze niet zo tevreden. Bijna 1100 panelleden deelden begin 2024 hun ervaringen met ons.

De meeste luchtreinigers hebben een ingebouwde timer. Daarmee kun je bijvoorbeeld instellen dat hij 's avonds en 's nachts op een lagere, stillere snelheid draait. En in de hoogste stand als je naar je werk bent, zodat je thuiskomt in een schone ruimte.

Veel modellen hebben een luchtkwaliteitsensor en automatische stand. Als je bijvoorbeeld net deodorant hebt gespoten, ziet de sensor een verandering in de luchtkwaliteit en gaat het apparaat harder werken. Bedenk wel dat deze eenvoudige sensoren niet alles kunnen zien. 

Een gekleurd lampje op de luchtreiniger geeft informatie over de geschatte luchtkwaliteit in de kamer. In een smartphone-app kun je een grafiekje vinden van de veranderingen in luchtkwaliteit in de loop van de tijd.

Veel luchtreinigers bedien je simpel met knoppen op het apparaat. Maar er zijn ook luchtreinigers die je kunt bedienen met een app op je smartphone.

Sommige van deze apps hebben handige functies. Zoals informatie over de luchtkwaliteit in de ruimte en een melding als je het filter moet vervangen. Er zijn er ook met rapporten over de buitenluchtkwaliteit in jouw buurt.

Sommige luchtreinigers hebben ook andere functies, zoals verwarming of bevochtiging. Die functies hebben we niet getest. Wel hebben we een aantal luchtontvochtigers getest. 

In de laagste stand zijn sommige luchtreinigers nauwelijks hoorbaar, maar in de hoogste stand produceren ze soms echt vervelende herrie.  

Als je de luchtreiniger in je slaapkamer wilt gebruiken, kun je kijken naar een luchtreiniger met een nachtstand. Dan draait de ventilator langzamer en schijnen indicatorlichtjes minder fel. Daar heb je dan minder last van.  

Maakt je nieuwe luchtreiniger toch meer geluid maakt dan je had verwacht? Laat hem dan overdag zijn werk doen in de slaapkamer met gesloten deuren en schakel hem ’s nachts uit. Op die manier is de lucht in je slaapkamer in ieder geval veel schoner wanneer je gaat slapen. 

In plaats van met filters kan lucht ook gereinigd worden met ‘ionisatie’: geioniseerde luchtmoleculen hechten zich aan fijne stofdeeltjes. Deze 'geladen' deeltjes hechten zich makkelijker aan oppervlakken.

Vaak is het een extra functie van een luchtreiniger. Ionisatoren kunnen schadelijke bijproducten creëren, zoals ozon. Hoeveel is afhankelijk van allerlei factoren. 

Veel luchtreinigers met ionisatoren hebben een ECARF-certificaat. De bijbehorende test toont aan dat de ozonuitstoot onder een veilige waarde blijft.

Kijk goed in de handleiding. Daarin staat bijvoorbeeld: 'gebruik de ionisatie-functie alleen in een goed geventileerde ruimte om de opbouw van ozon te voorkomen.'

Lees meer over:
Luchtreiniger met ionisator

De ozonlaag hoog boven ons voorkomt dat schadelijk UV-licht het aardoppervlak bereikt. Dat is gunstig. Maar als er ozon ontstaat in de lucht die wij inademen, is dat schadelijk.

Vermijd het liefst alles dat zichzelf omschrijft als ‘ozongenerator’. Als je een longaandoening hebt, kan ozon leiden tot ademhalingsmoeilijkheden. Zelfs als je gezond bent, kan ozon je luchtwegen irriteren. Ook kan ozon reageren met verontreinigende stoffen om hun chemische samenstelling te veranderen. 

Sommige mensen ruiken ozon heel snel. Het ruikt een beetje als chloor.

Ook de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) adviseert om luchtreinigers die ozon uitstoten niet meer te gebruiken of na gebruik de ruimte goed te ventileren.