3D-printer
Karen Reijneveld Expert ElektronicaGepubliceerd op:1 juli 2015
De 3D-printtechniek bestaat sinds 2000 en was tot voor kort alleen beschikbaar voor de professionele wereld. Architecten gebruiken het apparaat bijvoorbeeld om hun maquettes te printen en medici produceren er kunstgewrichten mee. Sinds een paar jaar zijn er in Nederland ook 3D-printers te koop voor thuisgebruik.
Hoe werkt het?
Een 3D-printer zet een digitaal .stl-bestand, een soort bouwtekening, om naar een tastbaar object. Het computerprogramma deelt het ontwerp op in dunne laagjes. Deze informatie wordt naar de printer gezonden, zodat de printer het object laagje voor laagje kan opbouwen.
Professionele ontwerpers maken voor het ontwerpen van hun objecten gebruik van programma's als AutoCAD. Voor consumenten zijn er echter ook (gratis) gebruiksvriendelijkere programma's op de markt, zoals 123D Design, Doodle3D en Google SketchUp.
Wat voor materiaal heb ik nodig?
3D-printers voor thuisgebruik printen meestal met kunststof materialen. Een van de meest voorkomende is ABS (acrylonitril-butadieen-styreen) dat ook gebruikt wordt voor legoblokjes, autobumpers en apparaatbehuizing. ABS is stevig en heeft een lange levensduur.
Ook PLA (polymelkzuur), een biologisch afbreekbare stof die bijvoorbeeld wordt toegepast als chirurgisch hechtdraad, wordt veel gebruikt voor thuisprinten. PLA is geschikt als je graag veel detail wil. Professionele 3D-printers kunnen overigens in steeds meer verschillende materialen printen. Leuke voorbeelden daarvan zijn chocola, goud en keramiek.
Hoe kan ik zelf aan de slag?
Zo maken sommige programma's het mogelijk om een bestaand object op de foto te zetten en deze vervolgens om te zetten naar een printbare bouwtekening. Ook zijn er simpele websites en apps die je door een stappenplan van keuzes loodsen, zodat je je eigen versie van het betreffende product hebt. Als je zelf het liefst kant-en-klare 3D-modellen wilt gebruiken zonder zelf te hoeven ontwerpen, dan zijn er diverse sites waar je bouwtekeningen van anderen gratis kunt downloaden. De grootste daarvan is Thingiverse.
3D-printer: prijs?
Goedkope 3D-printer: zelf bouwen
Er bestaan 3D-printers om zelf te bouwen en als kant-en-klaarmodel. Zelf maken kan vanaf €350. Voor dit bedrag knutsel je de RepRap, een open source-apparaat, in elkaar. Heb je meer te besteden, dan is er bijvoorbeeld een bouwpakket van de Nederlandse producent Ultimaker te koop.
Kant-en-klaar
De kant-en-klaarprinters zijn logischerwijs wat duurder: vanaf €500 haal je een Solidoodle in huis, vanaf €1250 een instap 3D-printer van het Nederlandse LeapFrog en voor €1000 de eerste editie van Ultimaker.
3D-printen: wat heb je nodig?
Voor 3D-printen heb je natuurlijk niet alleen de printer zelf nodig, maar ook plastic materiaal. Sommige 3D-printers maken gebruik van specifieke cartridges die alleen op dat type printer passen. Dat geldt bijvoorbeeld voor de Cube 3D-printer, die gebruikt maakt van cartridges van €50 (ongeveer $70) per stuk.
Andere 3D-printers maken gebruik van meer universele rollen met ABS- of PLA-draad (filament). Dit is een stuk goedkoper. Filament koop je bij webshops, bijvoorbeeld voor €22,50 per kilo PLA bij 3Dprinter4u, €22,50 per halve kilo ABS of PLA bij Kunststofshop of voor €26 per kilo ABS of PLA bij Plastic2Print.
Kan ik ook in 3D printen zonder zelf een 3D-printer te kopen?
Als je zelf geen 3D-printer hebt of nog twijfelt of je zo'n printer wilt aanschaffen, kan je je design uploaden naar bedrijven die het object vervolgens voor je printen. Voorbeelden van die bedrijven zijn Shapeways, Heijcon en 3DParts. Sinds het voorjaar van 2014 kun je ook bij Hema sieraden en telefoonhoesjes laten 3D-printen. Het aanbod is nog beperkt, maar Hema belooft uitbreiding.
Van 3D printer naar 2D plotter
De echte hobbyist kan zijn 3D printer ook ombouwen tot 2D plotter. Door bijvoorbeeld een pen te bevestigen aan het bewegende deel van de printer, kun je zo lijntekeningen maken. Filmpjes met instructies zijn makkelijk vindbaar op internet.