Hoe printermerken goedkope cartridges ontmoedigen

Karen Reijneveld , Expert Elektronica Bijgewerkt op: 9 februari 2023

Heel veel mensen kopen inkt of toner van andere merken dan het printermerk. In ons panel is dat bijna de helft. Dat is niet voor niets. Printerfabrikanten doen er alles aan om ervoor te zorgen dat we alleen hun inkt kopen. En liefst ook dat we meer uitgeven dan nodig, of een abonnement nemen.
Mogen printers een ander merk weigeren?
Ja, dat mag. De rechter heeft gezegd dat printerfabrikanten niet verplicht kunnen worden om hun printers open te stellen voor andere inkt. Dit is zo omdat de printerfabrikanten nog geen dominante positie hebben op de inktmarkt. Maar waar ligt de grens?
Er zijn maar weinig printermerken. HP heeft in Nederland 50% marktaandeel voor inkjetprinters. Naast HP heb je eigenlijk alleen Epson, Canon en Brother.
Voorlopig zijn er nog altijd veel alternatieve cartridges op de markt. Maar als HP andere cartridgemerken onmogelijk maakt, wordt de machtspositie van HP te groot. Dan kan HP printers en cartridges nog duurder maken. Wij vinden dit wel ongewenst.
Problemen voor huismerkinkt
1. Steeds nieuwe cartridgetypes
Per merk bestaan er wel 40 verschillende cartridge-series. Elk cartridge-serie kun je gebruiken in meerdere printerseries. Stel: een printerfabrikant introduceert een nieuw type cartridge. Het kost andere merken dan tijd om dit na te maken of te hergebruiken.
Wil je de dure cartridges van de printerfabrikant liever niet gebruiken? Kijk voor je een printer koopt of er andere merken op de markt zijn.
2. Chip op de cartridge
De cartridge en de printer 'praten' met elkaar via een chip op de cartridge. Die houdt bijvoorbeeld het inktniveau bij. Maar voor andere merken is het daardoor extra lastig om werkende cartridges te maken. Er zijn 3 uitdagingen:
- De chip namaken of hergebruiken. Als de chip en de printer niet met elkaar kunnen praten, werkt de hele cartridge niet. Bij een gebruikte chip wordt het inktniveau niet goed weergegeven.
- Bijhouden of (de chip op) de cartridge ook werkt in nieuwe printers. Een cartridge kan het prima doen in een oude printer. Maar het kan voorkomen dat een nieuwer type printer weigert samen te werken met de chip. Ook al werkt de printer met dezelfde cartridge-serie.
- Reageren als printers na een update cartridges weigeren. Dit is een probleem voor de verkochte cartridges, maar ook voor de voorraad en de productie. Zo snel mogelijk moet alles aangepast worden.
3. Printerupdates
Het gebeurt vaker. Na een update weigert een printer om met huismerkcartridges te printen. Ook al werkte daarvoor alles nog prima. Cartridges weigeren mag, zolang gebruikers voor de aankoop duidelijk geinformeerd worden. Het gevolg is:
- HP zet op de doos van de printer dat de werking van klooncartridges niet kan worden gegarandeerd. 'Dynamic security' heet dat. Ook Epson en Canon hebben nu modellen die deze techniek toepassen.
- Sommige inktverkopers doen een brief in de verpakking van huismerkcartridges: 'installeer geen printerupdates'.
Ons advies is om wel beveiligingsupdates te installeren. Als je geen updates installeert, heeft de inktverkoper minder problemen. Maar jouw printer wordt misschien onnodig kwetsbaar voor hackers.
Je hebt recht op goed werkende cartridges. Ook na een update van je printer. Neem contact op met de verkoper van de cartridges als ze het niet meer doen.
Lees meer: HP printers niet veilig. Check voor updates.
4. Inktabonnementen
Een inktabonnement kan voordelig uitpakken. Je betaalt per geprinte pagina. Als de inkt bijna op is, krijg je automatisch nieuwe toegestuurd. Inmiddels verkopen de 4 grote printermerken allemaal printers die geschikt zijn voor een inktabonnement.
Met deze vorm van klantenbinding staan aanbieders van huismerkinkt buitenspel.
- Lees meer over inktabonnementen.
- Bekijk inkjetprinters die geschikt zijn voor een inktabonnementen in onze vergelijker.
5. Goedkopere printers
Met 'HP+ smart printen' gaat HP nog een stap verder. Een printer met HP+ is duidelijk goedkoper dan dezelfde printer zonder HP+. Je krijgt er een tijdelijk abonnement bij: 'gratis inkt, extra garanties, extra functies'. Maar in deze printers kun je alleen HP-cartridges gebruiken. Tijdens de installatie word je sterk gestuurd om HP+ te activeren. HP+ printers zijn herkenbaar aan een 'e' aan het einde van de typenaam.
- Lees alles over HP+ smart printen.
- Bekijk HP printers met HP+ in onze vergelijker.
- Bekijk HP inkjets zonder HP+ in onze vergelijker.
6. Foutmeldingen
Foutmeldingen over je huismerkcartridges kun je gewoon wegklikken. Dan kun je weer verder printen. Wees niet bang voor je garantie. Wettelijk gezien mag de garantie niet vervallen als je andere inkt gebruikt. En fabrikanten mogen geen misleidende reclame maken. Daarom gebruiken ze subtielere bewoordingen.
Epson beweert dat cartridges van andere merken 'vaak defect en onbetrouwbaar' zijn. HP zegt dat online onderzoek uitwijst dat 70% van de klooncartridges fouten geven. Die kunnen ook schade aan de printer veroorzaken.
Lees meer over garantie en reparatie.
7. Cartridges terugsturen
Brother, Canon, Epson en HP hebben recyclingprogramma's. Meestal krijg je een envelop waarmee je de cartridges kunt aanleveren. Soms zijn er ook inleverpunten.
Dit klinkt goed, maar is een nadeel voor huismerken, die ook originele cartridges willen hergebruiken.
Lees meer over waar je cartridges en toners kunt inleveren.
8. Andere trucs
Er zijn ook nog trucs waarvan we niet zeker weten of ze nog steeds toegepast worden:
- ‘HP cartridge protection’ voorkomt dat je een cartridge niet meer kunt gebruiken in een andere printer. 'Om diefstal tegen te gaan'. Dit gedrag was toen uit te schakelen in de HP-software.
- Canon printers hadden een lampje dat oplicht als de cartridge goed zit. Dat werk alleen bij originele cartridges. Zo leek het net alsof een huismerkcartridge nooit goed zit. Maar hij werkt wel gewoon.
Meer uitgeven dan nodig
Uitdrogende inkt voorkomen
Printerfabrikanten gebruiken 'trucs' die ervoor zorgen dat jij meer uitgeeft dan nodig is. Ze zijn allemaal te herleiden naar 1 probleem: inkt kan uitdrogen op de plek waar het uit de cartridge komt. De resterende inkt kan er niet meer uit. Door zo'n verstopping kan een cartridge of zelfs de printer onbruikbaar wordt. Maar liefst 1 op de 5 inkjetprinters wordt (mede) om deze reden afgedankt. Bij laserprinters speelt dit niet, want die printen met poeder (toner).
Lees meer over de levensduur op de pagina 'Printers: goede merken'.
Het is dus echt belangrijk om dit te voorkomen. Stop met printen als de kwaliteit van de prints duidelijk afneemt. Zorg dan zo snel mogelijk voor nieuwe cartridges.
Veel inkjetprinters geven je de kans niet om hier zelf over te beslissen. Printerfabrikanten misbruiken het probleem van uitdrogende inkt. Dat kan flink vervelend zijn.
Dit zijn 5 situaties die je tegen kunt komen:
1. Stoppen met printen als 1 van de kleuren op is
Kleureninkjets werken met 4 (of meer) kleuren inkt: zwart, cyaan, magenta en geel. Ruim 1 op de 3 van alle geteste kleureninkjets met cartridges weigert te printen als 1 van die kleuren op is. Ook als je alleen zwarte tekst wilt afdrukken. Andersom komt dat nog vaker voor: 64% print niet in kleur als zwart op is.
Bekijk in onze vergelijker de kleureninkjets die wél printen als 1 kleur op is. Let op: hiervoor moet je wel als lid ingelogd zijn.
2. Inkt doorspoelen
Als je heel lang niet print, wordt de kans groter dat de inkt in de printer uitdroogt. Daarom spoelt de printer af en toe een heel klein beetje inkt door, om alles vloeibaar te houden. Dat is dus nodig, maar kost bij sommige printers erg veel extra inkt.
Bekijk in onze vergelijker welke kleureninkjets niet al te veel extra inkt gebruiken bij weinig printen. Let op: hiervoor moet je wel als lid ingelogd zijn.
3. Te vroege 'inkt bijna op' melding
In onze tests printen we altijd door na de 'inkt bijna op'-melding. Zo kijken we hoeveel goede printjes we nog kunnen maken tot de kwaliteit verslechtert of tot de printer er mee ophoudt.
Printers reageren heel verschillend. Gemiddeld kunnen we nog 14% meer printjes maken na de waarschuwing. Denk aan 130 tekstpagina's of 23 kleurenfoto's op A4-formaat. Hoeveel precies hangt sterk samen met de starthoeveelheid inkt in de cartridge.
De Brother- en Epsonprinters geven je de kans niet om door te printen. Die stoppen voordat de inkt op is. Epson zegt dat er bewust wat inkt achterblijft, om de printkop niet te beschadigen.
4. Stoppen met scannen als de inkt op is
Veel inkjetprinters hebben een ingebouwde scanner. Sommige Canonprinters weigeren te scannen als er een inktpatroon leeg is. Dat is heel raar, want er is geen inkt nodig om te scannen.
In augustus 2022 wilde Canon hier niks over zeggen vanwege een rechtzaak in de VS. De nieuwe printers die we sindsdien getest hebben, doen het wel gewoon.
5. Beperkt houdbare inkt
Sommige HP-printers weigeren te printen met cartridges die een bepaalde 'inktvervaldatum' hebben overschreden. HP is niet scheutig met informatie hierover. Op de supportpagina's lezen we dat de inkt 2 jaar na het plaatsen van de cartridge 'vervalt'. HP geeft als reden dat de inkt na verloop van tijd van samenstelling kan veranderen. Dan zou de printer kunnen beschadigen.
Onze experts plaatsen daar vraagtekens bij. Inkt in ongebruikte cartridges zou veel langer goed moeten blijven. Het klopt ook niet met ervaringen van gebruikers. Zelfs cartridges vers uit de verpakking worden geweigerd.
Deels gevulde cartridges
Ook goed om te weten: als je een printer koopt, zitten er 'starter' cartridges bij. Die zijn even groot als gewone cartridges, maar er zit minder inkt of toner in. Die zijn dus snel leeg. Als je nieuwe gaat kopen, kun je kiezen uit gewone of XL-cartridges. Ook die zijn even groot, maar er zit meer in.
Maar ze kunnen nog beter gevuld worden. Dat zien we bij andere cartridgemerken, maar ook bij de relatief nieuwe 'abonnementscartridges'. Nogmaals: starter, gewone, XL en abonnementscartridges zijn even groot, maar niet even vol!