Welke ingrediënten zitten er in zonnebrand?

Uv-filters

De hoofdbestanddelen van zonnebrandmiddelen zijn de filters die beschermen tegen uv A- en uv B-straling. Dit kunnen chemische (organische/synthetische) en fysische filters (anorganisch/minerale) zijn. In bijvoorbeeld dagcrème, foundation en lippenbalsem zitten ook uv-filters.

Synthetische of minerale filters?

Er zijn 2 typen filters:

Chemische/organische/synthetische filters

Deze absorberen de straling en zetten ze om in een minder schadelijke vorm. Ze zijn op basis van koolstofstructuren.

Fysische/anorganische/minerale filters

Deze reflecteren de straling. Ze blijven liggen op de huid en veroorzaken een witte waas. Minerale filters zijn titaniumdioxide en zinkoxide. Deze worden vaker gebruikt in zonnebrandproducten voor de gevoelige huid en voor baby's en kinderen.

Als ze in nano-vorm worden toegepast, kunnen ze wel in een transparante zonnebrand gebruikt zijn. Allergische reacties komen bij titaniumdioxide en zinkoxide veel minder voor dan bij synthetische filters. Wel zijn ze verboden in nano-vorm in (zonnebrand)sprays, omdat je de druppels daarvan makkelijk inademt. 

Combinaties van filters

Anti-zonnebrandmiddelen gebruiken meestal een combinatie van verschillende filters. Er lijkt een trend te zijn naar minerale filters.  

De chemische filters hebben een half uur nodig om in te werken, met de minerale filters kun je in principe direct de zon in. Maar meestal weet je niet precies in welke verhoudingen de uv-filters in een product zitten. Wacht daarom altijd een half uur voordat je de zon in gaat.

Uv-filters bij een gevoelige huid

synthetische en minerale filters moeten hun werk goed doen, maar het kan zijn dat je voor sommige filters gevoelig bent. Ze kunnen soms tot allergische reacties of irritatie leiden. Als je een gevoelige huid hebt, kan het zijn dat je reageert op stoffen als:

• Butyl methoxydibenzoylmethane
• Phenylbenzimidazole sulfonic acid
• Benzophenone-3 (ook wel oxybenzone)
• Octocrylene en
• Ethylhexyl methoxycinnamate

Meest voorkomende uv-filters

De filters die het meest in zonnebrandmiddelen van onze internationale test zitten zijn:

• Butyl methoxydibenzoylmethane
• Ethylhexyl salicylate
• Octocrylene

Butyl methoxydibenzoylmethane en octocrylene scharen wij in de rode categorie als het gaat om milieubelasting. Ethylhexyl salicylate doet het iets beter en valt nipt in de gele categorie.

Effecten uv-filters op je gezondheid

Over sommige uv-fiters zijn zorgen over de effecten op de gezondheid. Zonnebrandmiddelen met deze filters krijgen punten aftrek in onze test.  

Ethylhexyl methoxycinnamate

Is een mogelijke hormoonverstoorder die in veel cosmetische producten voorkomt.

Benzophenone-3 (oxybenzone)

Hebben we toegevoegd in 2022. Er zijn zorgen over de mogelijk hormoonverstorende eigenschappen. De SCCS (Scientific Committee on Consumer Safety) vindt concentraties van 6% benzophenone niet langer veilig, maar maximaal 2,2%. Daarnaast wordt ook aangegeven dat er op dit moment niet voldoende informatie is om een definitieve conclusie te trekken.

Octocryleen

Vanaf 2022 krijgen producten met octocryleen puntenaftrek. Er waren al langer signalen over huidirritaties. Vooral kinderen en degenen die gevoelig zijn voor ketoprofen kunnen een allergische reactie krijgen van octocryleen.

Meer recent zijn er ook andere zorgen. De SCCS (Scientific Committee on Consumer Safety) vindt het ingrediënt veilig tot concentraties van 10%. Maar is er discussie over de omzetting van octocrylene in benzophenone en het vrijkomen van benzophenone. Benzophenone is een potentiele hormoonverstoorder.

Milieu

Naast de mogelijke effecten mensen kunnen uv-filters ook een nadelig effect hebben op het milieu: Lees meer over de milieubelasting van uv-filters.

Allergenen in zonnebrand

In vrijwel alle zonnebrandproducten voor volwassenen zaten parfums of een geurstoffen. Juist de geur van zonnebrand spreekt velen van ons aan: het roept direct het zomergevoel op. Maar bij sommigen kan het een (huid)allergische reactie oproepen. Naast parfums kunnen ook andere ingrediënten voor allergische huidreacties zorgen. Stoffen die zo'n reactie oproepen heten allergenen. 

Ongeveer een kwart van de mensen die meedeed aan onze enquête in 2021 wil bepaalde allergenen vermijden. 

Meest genoemd zijn benzyl alcohol en benzyl benzoate. Benzyl alcohol is een veel gebruikte stof, het staat op nummer 3 van de allergenen die we aantroffen. Benzyl benzoate komen we een stuk minder tegen. Van de 26 meest bekende allergenen zit in zonnebrand het meest:

• Linalool
• Limonene
• Benzyl alcohol
• Citronellol
• Benzyl salicylate
• Geraniol.

Kinderen kunnen het beste zonnebrandmiddel zonder parfum gebruiken.

Reef safe zonnebrand

In sommige tropische gebieden is het gebruik van zonnebrand met bepaalde ingrediënten verboden. Het gaat dan om oxybenzone (benzophenone-3) en octinoxate (ethylhexyl methoxycinnamate). Wij kwalificeren ze in de gele en rode categorie. De ingrediënten komen nog voor in sommige zonnebrandmiddelen, maar zijn in opspraak omdat ze (mogelijk) hormoonverstorend zijn. Ook tasten deze stoffen het koraal aan.

Een 'reef safe'-zonnebrand bevat deze ingrediënten niet. Het mag ook geen nanodeeltjes bevatten van bijvoorbeeld zinkoxide en titanium dioxide. Er zijn steeds meer zonnebrandmiddelen die aangeven op de verpakking dat ze "ocean friendly","ocean respects", "reef safe" zijn, voldoen aan de "Hawaiian Reef Bill" of getest zijn "in marine life conditions". In onze test blijken deze producten echter niet allemaal een goede score te halen voor de gebruikte uv-filters. Er zijn ook andere filters naast oxybenzone en octinoxate die milieubelastend zijn. 

Bekijk de duurzamere keuzes van zonnebrand. 

Overige ingrediënten

Andere ingrediënten die je tegenkomt op de verpakking van veel zonnebrandmiddelen zijn:

• Pigmenten
• Conserveermiddelen
• Stabilisatoren
• Oliën
• Verdikkingsmiddelen
• Emulgatoren