ACM: Zorgverzekering kiezen moet gemakkelijker

Weinig verschillen tussen basispolissen

In 2018 worden er 55 basispolissen aangeboden, door 23 verschillende verzekeraars binnen 10 concerns. De keuze lijkt behoorlijk groot, maar dat is schijn: veel basispolissen zijn namelijk (zo goed als) gelijk aan elkaar.

De 54 onderzochte basispolissen zijn in 10 clusters onder te brengen. Er zijn dus eigenlijk maar 10 ‘smaken’ om uit te kiezen.

Consument betaalt meer dan nodig

72% van de verzekerden heeft in 2018 een basispolis waarvoor een goedkoper alternatief bestaat. Dat komt neer op 9,8 miljoen premiebetalers. Gemiddeld betalen deze mensen €93 meer dan wanneer zij de goedkoopste polis in het cluster hadden gekozen. Voor 44 van de 54 onderzochte basispolissen was er in 2018 een goedkoper alternatief.

Verklaringen

Er zijn verschillende verklaringen te bedenken waarom een consument kiest voor een duurdere polis, terwijl er een goedkoper alternatief beschikbaar is. Bijvoorbeeld omdat hij zich thuis voelt bij een bepaalde verzekeraar, de (onterechte) angst heeft niet hetzelfde vergoed te krijgen bij een ander, of vanwege de koppeling met een aanvullende verzekering.

Maar zeer waarschijnlijk spelen ook andere verklaringen een rol, die gebaseerd zijn op obstakels in het keuzeproces:

• Schijndifferentiatie: de verschillen tussen basispolissen lijken groter dan ze zijn. Dit kan verwarrend werken en zorgen voor meer zoek- en vergelijkingswerk voor consumenten.
• Moeilijk vindbare en verwarrende informatie: wanneer informatie moeilijk vindbaar of verwarrend is, is het voor consumenten lastiger een passende polis te kiezen.
• Zoek- en overstapkosten: als de zoekkosten voor consumenten te hoog worden, zullen ze minder of helemaal niet op zoek gaan naar de best passende polis. Ook wanneer er overstapdrempels worden ervaren zal een consument minder snel overstappen.
• Begrensde rationaliteit: consumenten beschikken niet altijd over de nodige kennis en vaardigheden om de best passende zorgverzekering te kiezen.

De NZa en ACM vinden dat bovenstaande obstakels tegen moeten worden gegaan. Zorgverzekeraars moeten consumenten beter informeren en het product (de zorgverzekering) versimpelen. Ook vermindering van het aantal gelijke polissen kan een oplossing vormen, al zien de NZa en ACM hierbij nog beperkingen.

De conclusies van de NZa en ACM komen overeen met die uit de voorlopige analyses van eind vorig jaar over data uit 2016.

Standpunt Consumentenbond

De Consumentenbond constateerde vorig jaar al dat er ook voor 2018 weer zogenoemde kloonpolissen op de markt zijn. De Consumentenbond vindt dat deze (vrijwel) identieke polissen het polisaanbod onnodig groot en onoverzichtelijk maken. 

Lees meer:

• Rapport 'Beter kiezen op de polismarkt' (pdf)