icon-menu logo_footer preds symbol-afrader symbol-bestekoop symbol-besteuittest

Check je gezondheid op je pols

Ook als je niet (fanatiek) sport, kan een smartwatch wat betekenen voor je gezondheid. Dat gaat veel verder dan stappen tellen. Wij geven je een overzicht van de mogelijkheden.
Wouter Rensink_S

Wouter Rensink   Expert ElektronicaBijgewerkt op:26 oktober 2022

Check je gezondheid op je pols

Valdetectie

Dankzij valdetectie op een smartwatch wordt er direct hulp ingeschakeld, nadat je een harde val hebt gemaakt. Dat is handig voor sporters, maar ook voor ouderen die minder mobiel zijn. Beweeg je na een val, dan kies je zelf of een noodmelding nodig is. Als je niet meer beweegt, dan gaat dit automatisch.

Je kiest zelf welke contactpersonen een SOS-bericht ontvangen, bijvoorbeeld een gezinslid of je huisarts. Zij ontvangen bij de noodmelding je locatie. Een Apple Watch belt ook de ambulance.

Harstslag en zuurstof

Hartritmestoornis

Een slim horloge kan ook hartritmestoornissen opmerken. Het gaat dan meestal om een lage of hoge hartslag terwijl je niet beweegt. De Apple Watch SE en Apple Watch Series 6 signaleren ook een onregelmatige hartslag die wijst op boezemfibrilleren (AFib). Het is verder mogelijk om te controleren op AFib met een elektrocardiogram (ECG). Als er reden tot zorg is, kan een arts een uitgebreide ECG uitvoeren en je verder behandelen.

Stressniveau

Garmin, HONOR, HUAWEI en Samsung gebruiken hartslaginformatie ook om je stressniveau te bepalen. Smartwatches van Garmin kijken hiervoor naar de variatie in de tijdsintervallen tussen hartslagen.

Bij HONOR en HUAWEI is 'kalibratie' vereist. Daarbij moet je aangeven of je het eens bent met stellingen als 'Ik heb niets om naar uit te kijken' en 'Het leven heeft geen zin'. De Fitbit Sense kijkt naar de geleiding van elektriciteit op de huid. Zweet zou die geleiding beïnvloeden, en de staat van je zweetklieren zou een indicatie zijn voor je stressniveau. 

VO2max

Door de hartslag te meten, kunnen de meeste smartwatches ook VO2max berekenen na verschillende activiteiten. VO2max is het maximale zuurstofvolume dat je per minuut per kilo lichaamsgewicht kunt verbruiken tijdens inspanning. Het is een maatstaf voor je conditie en uithoudingsvermogen. Hij wordt door horloges vaak aangeduid in termen als 'redelijk' of 'beter dan gemiddeld'. 

Spo₂

Een deel van de smartwatches meet SpO₂, ook wel zuurstofsaturatie genoemd. Er kunnen allerlei redenen zijn waardoor de gemeten zuurstofsaturatie lager is dan normaal. Dit kan komen door bijvoorbeeld sporten, een ziekte, een verblijf in de bergen of het inhouden van je adem. Structureel lage saturatiewaarden kunnen een reden zijn om contact op te nemen met een arts. Ze kunnen duiden op aandoeningen, zoals astma, COPD en slaapapneu.

Beweging en geluid

Slaap bijhouden

De meeste smartwatches kunnen je slaap bijhouden. Zo kun je bijvoorbeeld volgen of je voldoende en regelmatig slaapt, en hoe vaak je 's nachts wakker ligt. Het horloge probeert op basis van bewegingen te bepalen of je slaapt of wakker bent. Sommige maken onderscheid tussen lichte en diepe slaap. Of zelfs tussen verschillende slaapfasen. Vergeleken met een klinisch slaaponderzoek zijn de smartwatches minder nauwkeurig. 

Handen wassen

De functie handen wassen op je smartwatch werkt ook op basis van bewegingen. Zodra je je handen wast, start er een timer. De horloges moedigen je aan om 20 seconden de handen te wassen, zoals aanbevolen door gezondheidsorganisaties. Deze functie zit op de horloges van Apple (Watch SE en Watch Series 6) en Samsung (Galaxy Watch3 en Galaxy Watch Active2). Die herkennen dat je je handen wast op basis van polsbewegingen en het geluid van inzepen en stromend water. 

Geluid

De Apple Watch-modellen kunnen ook het geluidsniveau in je omgeving meten. Het horloge geeft een waarschuwing als het geluid zo luid is dat je gehoor kan beschadigen. De limieten hiervoor zijn afgeleid van aanbevelingen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Na zo'n melding kun je ervoor kiezen om het geluid te verminderen, de plek te verlaten of gehoorbescherming te dragen.

Gezondheidsfuncties zónder smartwatch

Smartwatches bieden naast de genoemde functies ook allerlei andere functies waarvoor je niet per se zo'n horloge nodig hebt. Met apps op je smartphone kun je bijvoorbeeld ook je menstruatiecyclus bijhouden of mindfulness- en ademhalingsoefeningen doen. En ook het vastleggen van sportactiviteiten kan zonder horloge. Bijvoorbeeld door je smartphone mee te nemen tijdens het hardlopen. Eventueel gekoppeld aan een hartslagband om je borst. 

Recente ontwikkelingen

Er worden regelmatig nieuwe functies geïntroduceerd voor smartwatches. Zo hebben de Samsung Galaxy Watch3 en Samsung Galaxy Watch Active2 een functie om de bloeddruk te monitoren. Heb je een gezondheidshorloge met de optie om je bloeddruk te meten? Dan is het wel nodig om het horloge tenminste eens per 4 weken te ijken met een traditionele bloeddrukmeter.

De Samsung Galaxy Watch4 kan daarnaast de lichaamssamenstelling (vetpercentage en hoeveelheid spiermassa) meten, op een vergelijkbare manier als sommige weegschalen. De Fitbit Sense bevat een sensor die de huidtemperatuur meet tijdens de slaap. En er gaan geruchten over het meten van bloedsuiker. Mogelijk kan een toekomstige smartwatch dit meten zonder vingerprik.

Al met al worden smartwatches een steeds handigere gezondheidshulp. Ze zijn volgens de kleine lettertjes niet bedoeld voor diagnose of behandeling van medische aandoeningen. Daarvoor ga je nog steeds naar een arts. Maar ze zitten wel met veel functies die helpen om gezond te blijven.