Veelgestelde vragen over de zonnebrandtest

Wat weegt de Consumentenbond mee in het testoordeel zonnebrand? 

Het testoordeel van zonnebrandmiddelen is opgebouwd uit:

• Bescherming (65%)
• Gebruiksgemak (20%)
• Duurzaamheid (10%)
• Informatie op de verpakking (5%)

Waarom zijn er verschillende internationale testmethoden om de bescherming van zonnebrand te meten? 

In 2006 riep de Europese Commissie fabrikanten al op om nieuwe testmethoden voor zonnebrand te ontwikkelen. Bij de ‘klassieke’ methode (ISO24444) is verbranding van de huid nodig om de beschermingsfactor (SPF) te bepalen. Een panel wordt hiervoor blootgesteld aan verschillende straling-doses. Dat is ethisch onwenselijk.

Er zijn sindsdien 2 methoden ontwikkeld waarbij verbranding niet meer nodig is: de HDRS-methode en de double plate-methode. De HDRS is een combinatie van in-vivo (met mensen) en in-vitro (zonder mensen). De double plate-methode is volledig in-vitro en maakt dus geen gebruik van een panel. Beide methoden hebben in 2025 de status gekregen van actieve ISO norm. 

Met wie doet de Consumentenbond de zonnebrandtesten? 

Wij testen zonnebrandmiddelen samen met verschillende andere Europese consumentenorganisaties in ons internationale testverband ICRT. Deze landen doen mee aan de test: België, Denemarken Frankrijk, Italië, Nederland, Oostenrijk, Portugal, Spanje, Tsjechië en Zweden. 

Welke methode gebruikt de Consumentenbond om zonnebrand te testen? 

We kiezen ervoor om in 2025 alle zonnebrandmiddelen volgens beide nieuwe methoden te testen: zowel de HDRS-methode als de double plate-methode. Bij beide methoden is het niet meer nodig om de huid te verbranden. 

Wanneer is de Consumentenbond overgestapt op de nieuwe testmethodes? 

Sinds 2023 gebruiken we de HDRS-methode. In 2025 testen we alle zonnebrandmiddelen ook volgens de double plate-methode.

Gebruikt de Consumentenbond alleen de nieuwe testmethodes? 

Wij gebruiken in eerste instantie de HDRS- en double plate-methode. En als met beide methodes blijkt dat een product niet de beschermingsfactor (SPF) laat zien die op de verpakking staat, testen we ter controle nogmaals volgens de klassieke ISO24444 methode. Deze klassieke methode gebruiken fabrikanten ook voor de SPF-claim op hun verpakking. Alleen als een product in onze test bij alle 3 de methoden een te lage SPF laat zien, raden wij het product af. Daarbij staat het belang van consumenten voorop, want iedereen moet goed beschermd de zon in kunnen gaan. 

Zijn de nieuwe testmethodes ook geschikt voor minerale filters? 

Er is inmiddels brede overeenstemming, ook vanuit fabrikanten, dat de HDRS- en de double plate-methode geschikt zijn voor het bepalen van de kwaliteit van zonnebrand. Inclusief producten met (alleen) minerale UV filters. Dat blijkt ook uit onze testen. Sinds 2023 gebruiken wij standaard de HDRS-methode. Daarbij hebben zonnebrandmiddelen met (alleen) minerale filters in veel gevallen een goede testuitslag.  

Zorgt het werken met steeds andere proefpersonen voor onnauwkeurige meetresultaten? 

Eventuele onnauwkeurigheid bij de in-vivo test, door het werken met proefpersonen, ondervangen we zoveel mogelijk door voldoende proefpersonen te gebruiken en onder gecontroleerde omstandigheden te testen. Volgens internationale normen in een gecertificeerd laboratorium. Verder is er in de normen een marge ingebouwd. De SPF mag bij een test 17% afwijken van de geclaimde SPF op een verpakking.  

Hangt het testresultaat af van welke testmethode er gebruikt wordt? 

Als je verschillende methoden gebruikt, wil je uitsluiten dat een product bij verschillende methoden een ander resultaat geeft. Daarom worden voor dit soort methoden uitvoerige onderzoeken gedaan door verschillende laboratoria, de industrie en de toezichthouders, zoals de NVWA (Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit). Zo worden er zogeheten ringtesten uitgevoerd waarbij dezelfde producten door verschillende laboratoria worden gemeten om de stabiliteit van de methode te onderzoeken.  

Welke resultaten deelt de Consumentenbond met fabrikanten? 

Voordat wij de testresultaten publiceren, delen we de gemeten SPF met fabrikanten. Die weten dan waar ze aan toe zijn, kunnen er op reageren en eventueel hun maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. Wat we niet delen, ook niet bij andere testen, zijn de volledige rapporten van onze laboratoria. Fabrikanten of vertegenwoordigers van de industrie vragen regelmatig om de rapporten. Maar we willen niet dat die een lab direct benaderen en onder druk kunnen zetten. Dat gebeurde weleens in het verleden.  

We begrijpen dat fabrikanten niet blij zijn als ze niet goed uit onze test komen. En we staan open voor dialoog en kritiek. Maar voor ons staat voorop dat merken hun SPF-claim moeten waarmaken, zodat consumenten erop kunnen vertrouwen dat ze goed beschermd zijn tegen de zon.  

Waarom neemt de Consumentenbond de testrapporten van fabrikanten niet mee in de beoordelingen? 

Wij publiceren niet op basis van onderzoeken die door fabrikanten zijn aangeleverd maar uitsluitend op basis van onze eigen bevindingen. We zijn onafhankelijk, we bekostigen onze testen zelf en voeren deze zelf uit of laten ze uitvoeren door een onafhankelijk laboratorium. Rapporten van fabrikanten nemen we niet mee, omdat we daarbij niet kunnen instaan voor de methode en het lab. Maar nog veel belangrijker, dan zijn we niet meer onafhankelijk. 

Welke methode gebruikt de NVWA voor het testen van zonnebrand?  

De NVWA heeft in haar laatste test in 2023 gekozen voor de double plate-methode, die toen nog in het ISO-goedkeuringstraject zat en inmiddels is goedgekeurd. Daarna paste de NVWA ter verificatie de klassieke ISO24444 methode toe. De NVWA meldt hierover op zijn website dat toepassing van een in-vitro 'robuuster' is en 'minder risico op een meetfout of op variaties in de uitkomsten' geeft.  

Waarom is van sommige producten het testoordeel anders dan vorig jaar terwijl de samenstelling niet gewijzigd is? 

Dit komt omdat in de score voor duurzaamheid voorheen een selectie van ingrediënten werd beoordeeld. Vanaf 2024 beoordelen wij álle ingrediënten die in zonnebrand kunnen voorkomen. Er is ook een wijziging in de inschaling, en de score van enkele ingrediënten die eerder ook al wel beoordeeld werden. Daarnaast hebben we voor de verpakking een check toegevoegd of er op staat hoe je hem moet afdanken. Deze nieuwe methode wordt voor alle testen van persoonlijke verzorgingsmiddelen doorgevoerd. 

Waar kan ik meer lezen over hoe de Consumentenbond zonnebrand test? 

Lees ons artikel 'Hoe wij zonnebrand testen'.

Waar kan ik meer lezen over hoe het testen bij de Consumentenbond in het algemeen in zijn werk gaat? 

Lees ons artikel 'Onderzoek van de Consumentenbond'.