Hoe werkt een warmtepomp?

Een warmtepomp werkt eigenlijk als een omgekeerde koelkast. In plaats van dat hij warmte afvoert uit een compacte ruimte naar buiten, haalt een warmtepomp juist warmte vanuit buiten naar binnen. Een kamer in een huis bijvoorbeeld. 

Soorten warmtepompen

Je kunt je huis verwarmen met een hybride of een volledig elektrische warmtepomp. Een warmtepomp werkt het best in combinatie met goede isolatie. Zorg dus dat je huis redelijk geïsoleerd is voordat je een hybride warmtepomp koopt. En goed geïsoleerd is voor je een volledige warmtepomp neemt.

Hybride warmtepompen halen warmte meestal uit de buitenlucht. Een volledig elektrische warmtepomp kan ook andere bronnen gebruiken. Warmtepompen kun je indelen naar bronnen van warmte: 

Lucht/water-warmtepomp

Een lucht/water-warmtepomp haalt warmte uit de buitenlucht via een buitenunit. De warmte wordt overgedragen aan een koudemiddel. Deze wordt dan in een binnenunit (in je huis) doorgegeven aan het verwarmingssysteem. Bijna alle hybride warmtepompen zijn lucht/water-warmtepompen.

Ook bij temperaturen onder nul kan er nog vrij slim energie worden onttrokken. Maar als de temperatuur verder onder nul daalt, daalt toch het rendement van de warmtepomp. 

De buitenunit onttrekt warmte uit de buitenlucht. Deze energie verplaatst zich via een zogenaamd 'koelmiddel' naar een binnenunit. Daar wordt het afgegeven aan het water van de radiatoren of de vloerverwarming. Soms zijn de buitenunit en de binnenunit samengebouwd in 1 kast. Dit heet dan een monoblock. De meeste monoblocks zijn bedoeld om buiten geplaatst te worden. Maar er zijn er ook die binnen geplaatst moeten worden. Ze halen de lucht van buiten door een gat in de muur of het plafond. Maar ze kunnen vaak ook van de ventilatie warmte gebruikmaken. 

Bodem/water-warmtepomp

Een bodem/water-warmtepomp haalt warmte uit de bodem via buizen die gevuld zijn met een vloeistof. Meestal is het een verticale buis diep in de grond. Meer dan 100 meter is geen uitzondering. Maar soms gaat het om een stelsel van horizontale buizen die maar op 1 meter diep liggen. En die beslaan dan een groter oppervlak. De warmte die de vloeistof opneemt wordt via een warmtewisselaar afgegeven aan het verwarmingscircuit. 

De aanschaf en installatie van een bodem/water-warmtepomp zijn duur. Daartegenover staat dat dit type warmtepomp het beste rendement geeft. Hij kan de woning ook koelen zonder daarvoor al te veel stroom te gebruiken. Er zijn mogelijkheden om meerdere woningen op 1 bron aan te sluiten. Op die manier kun je kosten delen. 

Water/water-warmtepomp

Een water/water-warmtepomp haalt warmte direct uit het grondwater. Voor deze warmtepompen worden 2 putten geboord. Uit de ene haalt de pomp warmte omhoog. Het afgekoelde water gaat weer de bodem in via de andere put. Om de warmtebalans van de bron te herstellen, moet je de woning in de zomer koelen met de warmtepomp. De warmtepomp werkt dan omgekeerd. 

Boren naar water is duur. Bovendien heb je een vergunning nodig om te mogen boren naar water. Dit type warmtepomp is door de hoge kosten vooral interessant voor een appartementencomplex of een (groot) bedrijfspand. 

Lucht/lucht-warmtepomp

Een lucht/lucht warmtepomp onttrekt warmte uit de buitenlucht. En deze warmte wordt in een binnenunit direct aan de lucht weer afgegeven. Dit proces kan ook omgekeerd worden. Dan wordt het binnen juist kouder. We hebben het hier dus over een airco. Airco's staan bekend om binnen af te koelen. Maar bijna alle airco's kunnen ook verwarmen.

Omdat een warmtepomp vooral en voornamelijk energie verplaatst, is ook dit een slimme manier om een ruimte te verwarmen. In een huis met alleen een CV-installatie kun je op deze manier gas besparen. In tegenstelling tot veel andere typen warmtepomp komt dit type niet in aanmerking voor de ISDE-subsidie.

Installatie warmtepomp

Een vakkundige installatie is belangrijk. Voor meer uitleg over de verschillende types en de werking van warmtepompen kun je ook kijken op Milieucentraal.

Lees meer:

• Test hybride warmtepomp
• Subsidie voor warmtepompen
• Geluid en geluideisen bij warmtepompen
• Hybride warmtepompen
• Woning isoleren
• Energie vergelijken