WhatsApp alternatieven

Conclusie: Signal de beste gratis app

Bij gratis diensten betaal je meestal met je gegevens. Dat geldt ook voor WhatsApp.

• Zoek je een gratis alternatief dan is Signal de beste optie. De app is opensource, niet commercieel en gebruiksvriendelijk. Signal installeren is zo gepiept.   
• Threema is een goede nummer 2. Dat je een klein bedrag betaalt is eerder een voordeel. Het is beter dan al je gegevens overhandigen.
• Telegram is gebruiksvriendelijk, maar de beveiliging maakt een wat minder goede indruk.

Commotie 

WhatsApp neemt in mei 2021 nieuwe voorwaarden in gebruik (aanvankelijk meldde WhatsApp 8 februari). Vanaf dan zal Facebook meer informatie uitwisselen, onder meer voor het leveren van ‘productsuggesties’. Het leidde wereldwijd tot commotie bij gebruikers. Gelukkig krijgen Nederlandse consumenten hier niet mee te maken. Europese privacywetgeving verbiedt de datakoppeling.

De nieuwe voorwaarden van WhatsApp geven toch aanleiding nog eens naar alternatieve berichten-apps te kijken. Zijn er alternatieve instant messaging-apps met betere voorwaarden en een vergelijkbaar gebruiksgemak? 

WhatsApp: populair en gebruiksvriendelijk

Ondanks alle kritiek blijft WhatsApp (voor iOS en Android) veruit de populairste berichtenapp. De populariteit is deels te verklaren door het gebruiksgemak. De app werkt prettig en heeft veel mogelijkheden. 

Berichten via WhatsApp zijn goed versleuteld, maar er zijn zorgen over de privacy. WhatsApp verzamelt veel 'metadata', bijvoorbeeld met welke personen en bedrijven je gesprekken voert. Verder heeft WhatsApp toegang tot je contactenlijst en locatie. 

Een ander nadeel: backups in de cloud zijn niet versleuteld (iCloud of Google Drive). Zowel WhatsApp als Facebook staan slecht bekend als het aankomt op privacy. Alle reden om een alternatief te zoeken. 

Signal: veilig en niet-commercieel

Signal stelt de privacy van gebruikers centraal. De voorwaarden zijn in orde en de dienst gebruikt sterke encryptie. Het bedrijf slaat je contactenlijst niet op en bewaart ook geen metadata, bijvoorbeeld met wie je berichten uitwisselt.

De app (voor iOS en Android) is opensource. Iedereen kan de code controleren en de makers wijzen op eventuele fouten. Dat is een slimme manier om bugs te voorkomen. In tegenstelling tot WhatsApp zijn backups goed beveiligd met encryptie. 

Er zijn wel wat nadelen aan Signal. Het is niet volledig anoniem, want je telefoonnummer wordt gebruikt als gebruikersnaam. Verder is Signal een Amerikaanse dienst en meldt in zijn privacyverklaring onder de Amerikaanse privacywetgeving te vallen. Die is minder strikt dan in Europa. 

Gebruiksgemak

Signal biedt hetzelfde gebruiksgemak als WhatsApp. Je kunt berichten, foto’s en video’s versturen. Ook bellen, videobellen en groepsgesprekken zijn mogelijk. Verder kun je Signal gebruiken om (onveilige) sms-berichten te versturen. 

Voor extra privacy zijn er berichten die zichzelf wissen (instelbaar van 5 seconden tot een week). Signal is gratis en bevat geen advertenties. De app is eigendom van de nonprofit Signal Foundation. 

Threema: veilig, opensource en betaald 

Deze app kun je gebruiken na eenmalige betaling van € 3,99. Threema (voor iOS en Android) is gevestigd in Zwitserland. Alle servers van het bedrijf staan ook in dat land, waardoor de gegevens vallen onder de strenge Zwitserse privacywetgeving.

Bijzonder is dat je Threema volledig anoniem kunt gebruiken. Je hoeft geen telefoonnummer of e-mailadres op te geven. Doe je dat wel, dan kan Threema je helpen bij het vinden van bekenden die de dienst al gebruiken. Threema versleutelt het adresboek en gooit het direct na gebruik weer weg.  

Threema gebruikt sterke encryptie om berichten te versleutelen. De sleutel staat op je toestel zelf. Daardoor kan de dienst berichten niet ontcijferen. Het bedrijf bewaart geen metadata over chatgroepen of met wie je communiceert. Ook backups zijn versleuteld. 

Videobellen

Threema is sinds eind 2020 opensource. Het is een gebruiksvriendelijke app met voldoende mogelijkheden. Je kunt berichten versturen, (video)bellen en groepsgesprekken. Berichten versturen die zichzelf verwijderen is niet mogelijk. 

Telegram:  handig, maar niet compleet versleuteld

De gratis app Telegram (voor iOS en Android) is een initiatief van Pavel Durov, ooit betrokken bij het Russische Facebook-alternatief VKontakte. Na ruzie met de Russische autoriteiten vertrok hij om een privacyvriendelijke berichtenapp te ontwikkelen.  

Telegram heeft veel mogelijkheden, is opensource en gebruiksvriendelijk. Er is wel kritiek mogelijk. Gesprekken gaan via een versleutelde verbinding, maar zijn zelf niet versleuteld. Telegram (of een veiligheidsdienst) zou daarom kunnen meelezen. 

Wie dat bezwaarlijk vindt, kan gebruik maken van de 'Secret Chat'. Dat zijn versleutelde 1-op-1-gesprekken die alleen op het toestel worden bewaard. Via de optie ‘zelfvernietigingstimer’ vernietigen berichten zichzelf (instelbaar van 2 seconden tot maximaal een week).

Kritiek

Beveiligingsonderzoekers hebben kritiek op de versleutelingsmethode van Telegram. Ze vinden de versleuteling van andere messengers beter. Telegram kun je niet anoniem gebruiken. Je moet een telefoonnummer invoeren. Telegram vraagt toegang tot je adresboek, maar dit is niet verplicht.