Koolmonoxide: reukloos en dodelijk
Petri Buijn Expert cv-ketelsBijgewerkt op:7 september 2025
Oorzaak: verbrandingstoestellen
Bij koolmonoxide denk je al snel aan die oude keukengeiser zonder afvoer naar buiten of aan een gashaard. Maar bij elke verbranding in en om het huis kan koolmonoxide in huis terechtkomen. Dus ook bij een houtkachel, een barbecue die te dicht bij een open raam of deur staat, of een stationair draaiende auto in de garage. En zeker ook door een open haard.
Oók risico bij een moderne en goed afgestelde cv-ketel
Het aantal oude toestellen als keukengeisers neemt af. Maar het aantal gevallen van koolmonoxidevergiftiging neemt helemaal niet af. De Onderzoeksraad voor de Veiligheid luidde daarover eind 2015 de noodklok. De Onderzoeksraad maakt daarbij duidelijk dat koolmonoxide ook kan voorkomen in een woning met een moderne, goed afgestelde cv-ketel. Die ook nog eens netjes zijn jaarlijkse onderhoudsbeurt heeft gehad.
Geen goede rookgasafvoer
Hoe dat kan? Een cv-ketel kan veel koolmonoxide produceren als de ketel niet goed is afgesteld of onderhouden. Daardoor is de verbranding onvolledig. Maar verbranding is altijd een heel klein beetje onvolledig. Daarom maakt elke cv-ketel altijd wel wat koolmonoxide. En dat is normaal geen probleem, omdat de rookgassen naar buiten worden afgevoerd. Tenminste, als die rookgasafvoer in orde is.
Lekkage bij afvoerbuis
Er kan lekkage ontstaan omdat de afvoerbuizen niet goed zijn bevestigd. Bijvoorbeeld door te weinig of geen goede bevestigingsbeugels. Of in de buis zelf kan een gaatje zitten. Zo kan koolmonoxide toch in huis terechtkomen en zich met de luchtstromen door het hele huis verspreiden. Ook daar waar je leeft of slaapt. Ook professionele installatiebedrijven kunnen deze fout maken.
Regelmatig onderhoud
Het is belangrijk je cv-ketel regelmatig te laten onderhouden door een InstallQ Erkend Installateur. Wij raden een onderhoudsabonnement aan. Vraag bij de komende onderhoudsbeurt van je cv-ketel of de monteur de rookgasafvoer wil controleren op lekken. En om een CO-meting te doen.
Laat de rookgasafvoer vervangen als er een nieuwe cv-ketel wordt geplaatst. Rookgasafvoeren gaan niet veel langer mee dan een cv-ketel. En vooral rook uit HR-ketels kan de afvoer na verloop van tijd dunner maken, totdat er gaten in vallen.
Strafbaar
Sinds 2023 is het strafbaar om onderhoud aan een cv-ketel te plegen als je geen 'CO-vrij gecertificeerd' installateur bent. De monteur én de opdrachtgever moeten aantonen dat er geen beunhaas heeft geklust. Dat gebeurt met een 'Sticker Gecontroleerd 2025'. Daarop staat het certificaatnummer van het gecertificeerde bedrijf.
Open toestellen liefst vervangen
Net als geisers zijn oudere cv-ketels soms nog zogenaamde 'open toestellen'. Bij een open cv-ketel gaan de rookgassen wel via een pijp naar buiten. Maar de schone lucht die nodig is voor de verbranding komt direct uit de ruimte waar het toestel hangt.
Rookgas met koolmonoxide kan in de woning terechtkomen door terugslag van rook. Bijvoorbeeld door een verstopte afvoer of harde wind op het afvoerkanaal. Ook als de rookgasafvoer zelf niet lek is. Dit kan zelfs gebeuren zonder verstopping van de rookgasafvoer, bij een toestel dat in een afgesloten ruimte zonder ventilatie hangt. Daar kan dan onderdruk ontstaan, omdat er voor de verbranding lucht uit die ruimte wordt gebruikt.
Pas op met isoleren bij open toestellen
Let extra goed op bij het na-isoleren van een woning. Dat kan zorgen dat een ruimte ongeschikt wordt voor een open cv-ketel. Extra gevaarlijk is de combinatie van een open toestel met een afzuigkap in dezelfde kamer.
Bij de meeste keukengeisers is de situatie nog een beetje erger. Die hebben voor de rookgassen zelfs geen afvoer naar buiten. Ook haalt zo'n open ketel of geiser altijd zuurstof uit de lucht in een onvoldoende geventileerde ruimte. Dat is altijd al slecht voor de kwaliteit van de lucht. Vervang een open toestel daarom het liefst door een gesloten cv-combiketel. En kan dit niet, vervang het dan door een boiler voor warm water.
Koolmonoxidemelders
Elk huishouden kan te maken krijgen met koolmonoxidevergiftiging. Daarom is het goed om 1 of meer melders te plaatsen.
Waar hang je koolmonoxidemelders op?
- Om te beginnen plaats je er 1 in de bronruimte: de ruimte waar je cv-ketel hangt. En verder in elke ruimte waar bijvoorbeeld een geiser is.
- Naast de bronruimte is het verstandig om een koolmonoxidemelder te plaatsen in de slaapkamer(s). Koolmonoxide kan zich met luchtstromen door het huis verspreiden en zo'n luchtstroom kan bijvoorbeeld net de melder in de bronruimte missen. Het hangt ook af van de grootte en bouw van je woning. Hangt de cv-ketel een paar etages hoger dan je slaapkamer, dan mis je in je slaap misschien een alarm van de melder in de cv-ruimte.
- Afhankelijk van je woonsituatie kun je overwegen om het ook nog te doen in de woonkamer en de studeerkamer.
- Bij de Brandwondenstichting vind je meer onafhankelijk advies over co-melders.
