Zonnepanelen: welke afmetingen zijn er?
Yvo Verschoor Expert zonnepanelenBijgewerkt op:5 december 2024
Standaardformaat zonnepanelen
De meeste zonnepanelen zijn 165 centimeter lang en 99 centimeter breed. Een paar centimeter langer en breder komt steeds vaker voor. Over het algemeen hebben standaard zonnepanelen een dikte van 3,5 tot 5 centimeter.
Vermogen
Je vindt tegenwoordig makkelijk zonnepanelen met een piekvermogen tussen de 350 en 450 Wattpiek (Wp). Dat is een middenklasse zonnepaneel. Inmiddels zijn er zelfs panelen van 1000 Wp op de markt. Maar die zijn vooral geschikt voor bedrijfspanden, vanwege de benodigde ruimte.
Horizontaal of verticaal: denk aan de wind
Dat we het hebben over lengte en breedte wil niet zeggen dat zonnepanelen altijd met de lange kant verticaal ('portrait') geplaatst moeten worden. Horizontaal ('landscape') kan ook. Het gaat daarbij niet alleen om hoe het eruit ziet. Er zijn soms andere redenen om voor horizontaal of juist verticaal te kiezen.
Windbelasting
Op een plat dak is, bij gelijke hellingshoek van de panelen, de windbelasting op liggende panelen lager dan op staande. Maar vanwege de afmetingen van het dak kan staande plaatsing soms beter uitkomen. Een goede installateur bespreekt de mogelijkheden en zal nooit panelen zo leggen dat de windbelasting bij storm te hoog wordt. Aan de kust is dit risico groter dan in het binnenland.
Kleinere hellingshoek
Een kleinere hellingshoek beperkt ook de windbelasting. Je hebt minder ballast nodig om de panelen op hun plaats te houden. De draagkracht van het dak speelt dus ook nog een rol. Panelen op platte daken worden daarom meestal onder een minder steile hoek geplaatst dan de hoek van een schuin dak. Zo zie je ze ook minder gauw vanaf de straat.
Zonnepanelen 'portrait' gelegd op een schuin dak.
Zonnepanelen 'landscape' op een plat dak, voor lage windbelasting.
Schuin dak: andere afwegingen dan op plat dak
Op een schuin dak spelen windbelasting en zicht vanaf de straat geen rol voor de keuze voor horizontaal of verticaal. Maar regelmatige schaduw op een deel van een paneel, of ophopend vuil aan de onderkant van een paneel kunnen een ander effect hebben bij landscape of portrait.
Dit komt doordat de afzonderlijke zonnecellen waaruit een paneel bestaat ook weer in enkele series ('strings') verbonden zijn. Die strings (vaak 3) lopen meestal in portrait richting. Zo kan een vervuilde rand bijvoorbeeld 3 strings een beetje hinderen als het paneel verticaal ligt. Of 1 string heel erg hinderen als het paneel horizontaal ligt.
Onder andere het aantal 'bypass diodes' van een zonnepaneel bepaalt dan wat wijsheid is. Maar dan wordt het wel erg technisch. Het advies blijft: kies voor een deskundige installateur. En probeer centimeters brede vuile randen op je zonnepanelen te voorkomen.
Tips tegen vervuiling
Schuin
Hoe schuiner de panelen liggen, hoe meer vuil vanzelf van de panelen afspoelt.
Frameless
Je kunt voor panelen zonder frame kiezen (zoek op 'frameless'), daar zit geen aluminium rand omheen waarachter vuil kan blijven zitten. Ook zijn ze dunner en veel mensen vinden ze mooier. Een voorbeeld zijn de glas-glas panelen van verschillende fabrikanten.
De achterzijde van het paneel bestaat dan niet uit een kunststof folie maar ook uit een (extra dunne en sterke) glasplaat. Dit zou ook voor een langere levensduur en beter behoud van opbrengst door de jaren heen zorgen.
Schoonmaken
Laat je zonnepanelen schoonmaken als ze toch vies worden.
Extra grote zonnepanelen
Er zijn ook fysiek grotere zonnepanelen met een hoger piekvermogen, tot wel meer dan 500 wattpiek. Deze panelen zijn niet per se efficiënter, maar wekken meer stroom op omdat ze groter zijn. Ze zijn vaak net zo breed als 'normale' zonnepanelen, maar een stuk langer. En zwaarder. Daardoor zijn ze lastiger te hanteren voor installateurs. Ze worden vooral in grootschalige installaties toegepast, maar je ziet ze ook wel op daken van huizen.
Kleinere zonnepanelen
Er zijn ook zonnepanelen die juist kleiner zijn. Ze zijn bijvoorbeeld 125 in plaats van 165 centimeter hoog bij de gangbare breedte van een meter. Of juist smaller, bijvoorbeeld 160 bij 80 centimeter. Dit gaat vaak om dunnefilm-zonnepanelen.
En nog kleiner
Er bestaan nog kleinere panelen. Deze zijn vaak duurder per kWh opbrengst die je er uiteindelijk uithaalt, doordat ze veel minder gemaakt worden. Maar ze kunnen uitkomst bieden als je dak te klein is om een grotere panelen te plaatsen. Of als je met het standaard formaat net niet handig uitkomt. Tenslotte zijn er voor de echt onhandige hoekjes ook nog dummypanelen.
Zonnedakpannen
Monumentale boerderij met zonnedakpannen. Foto: ZEP BV.
Het kan nog kleiner, zonnepanelen met het formaat en uiterlijk van een dakpan. Handig is dat deze 'zonnepannen' ook direct de constructieve functie van dakpan vervullen. Op deze manier zie je haast niets van zonnepanelen op je dak. Zeker voor monumentale panden is dit een uitkomst.
Rendement
De gemiddelde zonnepan levert 110 Wattpiek per m². Dat komt neer op zo'n 180 Wattpiek op dezelfde oppervlakte als een 'standaard' zonnepaneel. Een beduidend lager vermogen dus, maar daar staan onderstaande voordelen tegenover. En het ziet er wel mooi uit.
Kosten
De kosten van zonnedakpannen liggen gemiddeld tussen de €90 en €150 per m2, inclusief materiaal, omvormers en installatie. Voor een gemiddeld dak van 50 m² kun je rekenen op een totaalprijs van €15.000 tot €20.000.
Duur, maar wel voordelen
Als je ze vergelijkt met 'gewone' zonnepanelen zijn zonnedakpannen dus erg duur. Ze hebben wel een aantal voordelen.
Nieuwe dakbedekking
Je hebt direct nieuwe dakbedekking. Een deel van de kosten van de zonnepannen kun je dus zien als kosten voor het vervangen van je oude dakbedekking.
Voor het hele dak
Je kunt je hele dak vol leggen, ook rond de kleinste obstakels. Eventueel kun je op sommige plaatsen een niet-zonnepan of een niet-aangesloten zonnepan gebruiken zonder dat dit van een afstandje te zien is.
Zelfde opbrengst als met gewone panelen
Als het geld niet direct het probleem is, kun je ook de minder zonnige kanten van je huis bedekken. Zo kun je toch op vergelijkbare opbrengsten komen als bij een situatie met alleen gewone zonnepanelen op de zonkant.
Voor monumenten
De dakpannen zijn heel geschikt voor monumenten waarop je gewone zonnepanelen niet mag (of wil) plaatsen.
