Overwaarde opnemen: hoe doe je dat?
Een overwaarde ontstaat als je woningwaarde is gestegen en de hypotheek ruimschoots of helemaal is afgelost. Er zijn mogelijkheden om dit geld vrij te maken als aanvulling op je pensioen of om je huis aan te passen als je niet wilt verhuizen.
Mark Drabbe , Expert Geld & Verzekering Bijgewerkt op:17 mei 2021
Overwaarde als aanvulling inkomen
Er zijn verschillende manieren om de overwaarde van je huis te laten uitbetalen als aanvulling op je (pensioen)inkomen. Hiervoor kun je de hypotheek verhogen of een extra hypotheek afsluiten op je woning, of lenen voor een verbouwing. Bekijk wat voor jou de beste optie is.
- Heb je voldoende inkomen? Dan zijn de krediethypotheek en aflossingsvrije hypotheek het meest geschikt.
- Heb je een laag (pensioen)inkomen (bijvoorbeeld alleen een AOW-uitkering)? Je kunt je 'huis opeten' en een opeethypotheek overwegen.
- Wil je de overwaarde gebruiken voor aanpassingen aan je woning, zoals levensloopbestendig maken en/of verduurzamen? Dan is er in sommige gemeenten nog een mogelijkheid: de Blijverslening en Verzilverlening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting. Deze leningen sluit je af via je eigen gemeente.
Aflossingsvrije hypotheek
Een aflossingsvrije hypotheek is een hypotheekvorm waarmee je gedurende de looptijd geen kapitaal opbouwt en niets aflost. Een aflossingsvrije hypotheek is toegestaan tot maximaal 50% van de woningwaarde.
Beschik je over voldoende inkomen en kun je de rentelasten dragen, dan kun je in aanmerking komen voor een aflossingsvrije hypotheek. Banken hanteren standaardregels die bepalen hoeveel hypotheek er verstrekt mag worden: de CHF-normen. De norm houdt kort gezegd in dat de aanvrager gedurende 30 jaar de lasten van een annuïteitenhypotheek kan dragen.
Wat is het voordeel?
Het voordeel ten opzichte van de krediethypotheek is dat je de rente voor een langere periode kunt vastleggen. Dat biedt meer zekerheid.
Wat zijn de nadelen?
- Je kunt de overwaarde niet (of heel lastig) in delen opnemen. Gebruikelijk is om het gewenste hypotheekbedrag in één keer op te nemen. Hierover betaal je de volle mep aan rente.
- Soms ben je verplicht een hypotheekadviseur in te schakelen. Spreek in dat geval met je adviseur een vast bedrag af voor alle opnames die je wilt verrichten.
- Voor aflossingsvrije hypotheken die na 2013 zijn afgesloten, geldt geen renteaftrek. Ook bepaalde andere kosten, zoals de kosten voor hypotheekadvies, zijn niet aftrekbaar van je inkomen.
Waar kun je terecht?
Als je hypotheek is afgelost, ben je vrij om zelf een bank te kiezen. Hypotheekadvies van de Consumentenbond kan je helpen bij het afsluiten van een aflossingsvrije hypotheek. Benieuwd naar de mogelijkheden?
Krediethypotheek
Een krediethypotheek (of flexibel hypotheekkrediet) is een doorlopend krediet, met je huis als onderpand. Het maximum leenbedrag bij een losse krediethypotheek is 50% van de woningwaarde. In combinatie met een andere hypotheekvorm, kun je in totaal maximaal 100% lenen.
Beschik je over voldoende inkomen en kun je de rentelasten dragen, dan kun je in aanmerking komen voor een krediethypotheek. Banken hanteren standaardregels die bepalen hoeveel hypotheek er verstrekt mag worden; de CHF-normen. De norm houdt kort gezegd in dat de aanvrager gedurende 30 jaar de lasten van een annuïteitenhypotheek kan dragen.
Wat zijn de voordelen?
Wat zijn de nadelen?
Waar kun je terecht?
Opeethypotheek
Een opeethypotheek (een andere naam is verzilverhypotheek) gebruik je als aanvulling op het inkomen en bestaat meestal uit 2 delen:
- Het eerste deel neem je ineens of in maandelijkse termijnen. Een uitkering ineens is een stuk duurder, omdat je dan direct rente betaalt over het gehele bedrag.
- Het tweede deel is een lening van waaruit de rente wordt betaald.
Een opeethypotheek is best ingewikkeld en risicovol. Banken denken niet altijd goed na over de vraag voor wie deze producten (niet) geschikt zijn. Dit blijkt uit recent onderzoek van de AFM. Ga niet over 1 nacht ijs en laat je goed adviseren. Voer ook niet in je eentje het gesprek bij de bank, maar neem iemand mee met verstand van zaken. Let in ieder geval op de volgende zaken:
- Loop je het risico je huis te moeten verkopen op enig moment? Dit omdat de schuld te hoog is ten opzichte van de woningwaarde.
- Is je huis zelf geschikt genoeg om er oud te kunnen worden? Welke aanpassingen zijn eventueel nodig?
- Is je huis duurzaam genoeg en wat is de staat van onderhoud? Wat zijn de eventuele onderhoudskosten?
- Wat zijn de consequenties bij een dalende woningwaarde? En bij een ingrijpende persoonlijke gebeurtenis, zoals een scheiding of overlijden?
Wat is het voordeel?
Wat zijn de nadelen?
Waar kun je terecht?
Huis verkopen en terughuren
Er is ook een constructie, waarbij je het huis verkoopt aan een gespecialiseerd bedrijf en daarna terughuurt. Deze constructie heet sale & lease back. Je kunt in je huis blijven wonen, maar per saldo ontvang je minder geld dan wanneer je verhuist. De 'sale-and-lease-backconstructie' is een erg dure manier om de overwaarde van je huis te benutten. De producten staan niet onder toezicht van de AFM. Daarom is het alleen in de volgende situatie(s) het overwegen waard:
- Als een hypotheek echt niet mogelijk is.
- Als je nog een beperkt aantal jaren in je huis wilt blijven wonen.
- Als er geen nabestaanden zijn.
Wat zijn de voordelen?
Wat zijn de nadelen?
Waar kun je terecht?
Voor woningaanpassingen: Verzilverlening of Blijverslening
Een Verzilverlening of Blijverslening sluit je af via je eigen gemeente. Op de website van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten kun je checken welke gemeenten en provincies hieraan meedoen.
Verzilverlening
De Verzilverlening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) is bedoeld voor:
- het opknappen of verbeteren van de woning;
- het levensbestendig (seniorvriendelijk) maken van de woning, denk aan het installeren van een traplift;
- energiebesparende voorzieningen, zoals spouwisolatie of dubbele beglazing;
- noodzakelijke verbouwingen, zoals een nieuw dak, asbestverwijdering of funderingsherstel.
Blijverslening
De Blijverslening van het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting Nederlandse gemeenten (SVn) is bedoeld voor het levensbestendig (seniorvriendelijk) maken van de woning, denk aan het installeren van een traplift. Je kunt de lening hypothecair of door middel van een persoonlijke lening afsluiten.
Smaakt naar meer?
De Consumentengids is hét tijdschrift voor kritische consumenten. Ontdek welke producten en diensten goed uit onze tests komen. En wat je rechten zijn als consument.
