icon-menu logo_footer preds symbol-afrader symbol-bestekoop symbol-besteuittest

Aflossingsvrije hypotheek: einddatum nadert

Veel woningbezitters sloten lang geleden een aflossingsvrije hypotheek af. Die hypotheken eindigen na 30 jaar. Op de einddatum moet je de hypotheek helemaal aflossen óf hierover nieuwe afspraken maken met de bank. Iets om over na te denken als je aflossingsvrije hypotheek bijna eindigt. Maar laat je geen probleem aanpraten.
Barbara van der Est profiel

Barbara van der Est   Expert hypothekenBijgewerkt op:9 november 2023

risico-analyse-hypotheek

Aflossingsvrije hypotheek populair

De aflossingsvrije hypotheek was heel lang enorm populair door de lage maandlasten én maximale renteaftrek. Na 2011 mochten nieuwe hypotheken nog maar voor de helft aflossingsvrij zijn.

Dit veranderde vanaf 2013. Sindsdien moet je een nieuw afgesloten hypotheek in 30 jaar volledig lineair of annuïtair aflossen voor renteaftrek. Voor bestaande aflossingsvrije en (bank)spaarhypotheken bleef de renteaftrek wel gelden.

Van de totale Nederlandse hypotheekschuld bestaat nog altijd meer dan de helft uit leningen waarop niet jaarlijks wordt afgelost. Zo becijferde De Nederlandsche Bank (DNB). De toezichthouder maakt zich hier grote zorgen over. In hoeverre is dat terecht?

Problemen bij naderende einddatum? 

Een mogelijk probleem is de standaardlooptijd van 30 jaar. Voor veel woningbezitters  komt de einddatum van de aflossingsvrije hypotheek steeds dichterbij. Banken kunnen de nog openstaande schuld op de einddatum in 1 keer opeisen. Dat kan betekenen dat je gedwongen bent je huis te verkopen.

Een ander probleem is de renteaftrek. Die werd in 2001 gemaximeerd op 30 jaar. In 2031 vervalt voor veel woningbezitters de renteaftrek, waardoor de maandlasten omhoog gaan.

Daar komt nog bij dat het inkomen vaak omlaag gaat als woningbezitters met pensioen gaan. Bij een laag pensioeninkomen kan het lastig zijn om de maandelijkse  hypotheekrente te blijven betalen. 

Heb ík een probleem?

Die kans is eigenlijk niet zo groot. De meeste banken zijn bereid een aflossingsvrije hypotheek te verlengen. De regels hiervoor verschillen, maar in het algemeen geldt:

  • Je moet de werkelijke lasten, behorende bij de nieuwe (of verlengde) hypotheek, aantoonbaar kunnen betalen. De bank kijkt hiervoor vooral naar het (toekomstige) pensioeninkomen en de hoogte van de rente op dat moment. 
    Bij een aflossingsvrije hypotheek bestaan de werkelijke lasten alleen uit de rente over het openstaande saldo. Bij een rente van 4% en een hoofdsom van €100.000 bedragen de werkelijke lasten €333 per maand.
  • Het resterende aflossingsvrije deel van de hypotheek mag meestal niet hoger zijn dan 50% van de woningwaarde. Die woningwaarde kan tussentijds zijn gestegen, waardoor er een groter bedrag aflossingsvrij mag blijven.
    Een gestegen woningwaarde moet je zelf aantonen met de WOZ-beschikking of een taxatierapport. Het deel dat boven de 50% uitkomt, moet je aflossen met een annuïtaire of lineaire hypotheek.

Wat doet mijn bank op de einddatum?

Een groot aantal aanbieders is bereid om op de einddatum een aflossingsvrije hypotheek te verlengen. Je aanvraag wordt alleen goedgekeurd als de schuld past bij de waarde van de woning en je inkomen op dat moment. 

De volgende scenario's komen voor:

  • De aflossingsvrije hypotheek heeft geen einddatum en loopt dus ongewijzigd door. Dit is het meest gunstig.
  • De aflossingsvrije hypotheek kan worden verlengd. 
  • Er moet een nieuwe hypotheek worden afgesloten. Je moet dan opnieuw naar de notaris.

Wat moet ik nu doen?

Laat je geen probleem aanpraten door de bank. De bank bespreekt met jou de toekomstige betaalbaarheid van de hypotheek en de mogelijkheden, maar geeft geen advies. Dat kan ook niet, omdat de bank je persoonlijke omstandigheden meestal niet kent. Je kunt het volgende doen:

  • Onderzoek of laat je adviseren of je de aflossingsvrije hypotheek ook na de einddatum kunt betalen. Onze samenwerkingspartner en online hypotheekadviseur Frits heeft speciaal hiervoor een online rekenprogramma.
  • Bedenk of er persoonlijke omstandigheden zijn die invloed hebben op je financiële situatie. Misschien verwacht je binnen enkele jaren een erfenis. Of heb je plannen om je huis te verkopen ruim voor de einddatum. Met de erfenis of verkoopopbrengst kun je de aflossingsvrije hypotheek misschien ook (deels) aflossen.
  • Verlengt jouw geldverstrekker een aflossingsvrije hypotheek op de einddatum tegen ongunstige voorwaarden? Onderzoek dan of je voor die tijd de hypotheek over kunt sluiten naar een andere geldverstrekker met gunstigere spelregels.
  • Bekijk of je alsnog kunt aflossen tot in ieder geval 50% van de woningwaarde. Jaarlijks mag je 10 tot 20% van de oorspronkelijke hoofdsom boetevrij aflossen. Heb je hiervoor niet genoeg discipline? Zet dan de aflossingsvrije hypotheek deels om naar een annuïtaire of lineaire hypotheek. Bij dit laatste krijg je te maken met kosten.