Bankhelpdeskfraude of bank spoofing oplichting
Ronald Kamp Expert veilig internettenBijgewerkt op:5 juni 2024
Wat is bank spoofing of bankhelpdeskfraude?
Samen met WhatsAppfraude is het zogenoemde 'bank spoofing' of bankhelpdeskfraude een van de grootste oplichtingsgevaren van dit moment. Criminelen bellen je op met het echt lijkende vervalste (gespoofte) telefoonnummer van de bank. Ze vertellen dat er verdachte activiteiten zijn met je bankrekening. Heel geraffineerd wordt uitgelegd dat je je geld veilig moet stellen.
Het komt ook voor dat de nepmedewerker zegt dat je bankpas vervangen moet worden. Of ze zeggen zelfs dat er iemand aan huis komt om te 'helpen' of om de oude pinpas op te halen. Daarnaast kunnen de criminelen ook aanbieden op afstand te 'helpen' door je pc over te nemen, bijvoorbeeld met AnyDesk of Teamviewer.
In mei 2024 kwamen we een nieuwe variant tegen. Je ontvangt eerst een geautomatiseerde telefoontje (een robocall). Je bankrekening zou op een een nieuw of ander apparaat zijn gebruikt. Als je dit niet was, moet je een nummer intoetsen en krijg je de oplichters aan de lijn die zich voordoen als je bank.
Loos alarm
In werkelijkheid is je bankrekening niet in gevaar. Met het veiligstellen van het geld maak je het zelf over naar de criminelen. Zij sluizen het weg via de rekening van zogenoemde katvangers of geldezels. Zeggen criminelen dat je de pinpas moet doorknippen? En dat je de pinpas moet opsturen of dat ze hem komen ophalen? Dan repareren de criminelen de pas. Samen met de ontfutselde pincode gebruiken ze hem alsnog.
Bankfraude met deze geavanceerde babbeltrucs kost slachtoffers soms tienduizenden euro’s. Na actie van onder meer de Consumentenbond vergoeden banken spoofing in de meeste gevallen.
Gerelateerde fraude
- Ga ook niet in op mails of sms’jes van banken die je vragen op een link te klikken. Bijvoorbeeld omdat je een nieuwe pinpas zou moeten aanvragen of omdat je rekening is geblokkeerd.
- ING meldt dat bij 40% van de bank spoofing dit vooraf is gegaan door phishing, waarmee criminelen informatie hebben ingewonnen voor een overtuigender verhaal.
- Wees alert op dubbele oplichting. Nadat je bent opgelicht, bijvoorbeeld via WhatsAppfraude, belt vlak daarna dezelfde crimineel als bankmedewerker met het verhaal dat er iets verdachts is geconstateerd. Zo probeert hij je nogmaals te misleiden.
- Telefonische oplichting uit naam van andere partijen zoals Amazon, de politie of Microsoft (helpdeskoplichting).
Voorkom oplichting door bank spoofing
Wees altijd alert. Communicatie per telefoon, e-mail, sms en brief kan nep zijn. Let bij bankhelpdeskfraude specifiek op:
- Je bank belt je nooit om te zeggen dat je geld moet veiligstellen, moet overboeken naar een 'kluisrekening' of iets vergelijkbaars.
- Stuur geen (doorgeknipte) pinpas op. Laat hem ook niet ophalen.
- Als je twijfelt, vraag de 'medewerker' om zijn naam, hang op en bel zelf naar de bank.
- Zwicht niet voor verstrekte informatie om zogenaamd te bewijzen dat de bank je belt. De oplichter weet soms persoonlijke gegevens van je via phishing of van internet.
- Houd nooit een te hoog saldo aan op je betaalrekening; ook bij andere vormen van oplichting (zoals een gestolen pinpas) kan de schade zo minder makkelijk oplopen.
- Stel een lagere daglimiet in. En verhoog deze niet onder druk van een (nep)medewerker. ING en SNS stelden al een vertraging in van 4 uur voor ophoging van de limiet.
- Bij ING kun je checken of je de bank aan de lijn hebt. Open de ING-app, druk op de knop onderaan het inlogscherm en voer je telefoonummer in. Je ziet of je de bank aan de lijn hebt.
Hoe werkt bank spoofing?
De kenmerken van bankhelpdeskfraude in het kort:
- Je wordt gebeld, zogenaamd door je bank.
- Het telefoonnummer op het scherm komt vaak overeen met dat van je bank. Het telefoonnummer is vervalst (gespoofd).
- De nepbankmedewerker zegt dat er verdachte activiteiten zijn op je rekening. Hij zegt ook dat je je geld moet veiligstellen op een andere rekening. Dit wordt weleens kluisrekening genoemd. De medewerker zegt soms ook dat je je pinpas moet vervangen.
- Soms bieden de criminelen aan te 'helpen' door je pc op afstand over te nemen. Meestal met software van AnyDesk of TeamViewer. Een echte bank doet dit nooit.
- Spoofen is het nadoen van het (nood)nummer. Het heeft nog extra effect als je het nummer in al in je adresboek hebt staan om zo snel te bellen bij pinpasdiefstal.
Zodra de criminelen je bellen verschijnt op je telefoon dan Noodnummer ING/Rabobank/etc of vergelijkbare zelfgekozen tekst.
Na (poging tot) oplichting
Ben je opgelicht? Bel direct je bank. Zowel ter voorkoming van (vervolg)schade als voor het aanvragen van mogelijke compensatie.
Doe ook aangifte bij de politie via telefoonnummer 0900-8844 of via de website van de politie.