Bankhelpdeskfraude

Wat is bankhelpdeskfraude?

Bankhelpdeskfraude of bank spoofing is een van de schadelijkste fraudevormen waar consumenten mee te maken krijgen. Criminelen bellen je op namens je bank. De 'medewerker' vertelt je dat er verdachte activiteiten plaatsvinden op je bankrekening. De fraudeur zet je heel geraffineerd onder druk met de boodschap dat je je geld veilig moet stellen. Dit moet je doen door het geld over te maken naar een 'veilige' rekening.

Inmiddels zijn er allerlei varianten. Bijvoorbeeld dat de fraudeur zegt dat je bankpas vervangen moet worden. Of ze zeggen zelfs dat er iemand aan huis komt om te 'helpen' of om de oude pinpas op te halen. Daarnaast kunnen de criminelen ook aanbieden op afstand te 'helpen' door je pc over te nemen, bijvoorbeeld met AnyDesk of Teamviewer.

In werkelijkheid is je bankrekening niet in gevaar. Met het 'veiligstellen' van het geld maak je het zelf over naar de criminelen. Zij sluizen het geld direct weg via de rekening van zogenoemde katvangers of geldezels. Zeggen criminelen dat je de pinpas moet doorknippen? En dat je de pinpas moet opsturen of dat ze hem komen ophalen? Dan repareren de criminelen de pas. Samen met de ontfutselde pincode gebruiken ze hem alsnog.

Wie vergoedt de schade?

Ben je het slachtoffer van deze fraudevorm? Vaak volgt er dan een volgende koude douche. Omdat je zelf de 'overboekknop' hebt ingedrukt, is er sprake van 'niet-bancaire fraude'. Als slachtoffer ben je daar zelf juridisch voor verantwoordelijk.

Erg eerlijk is dat niet. De kennis hierover bij consumenten neemt gelukkig toe. Maar als klant is het moeilijk om je te weren tegen deze vorm van georganiseerde misdaad. De fraudeurs bedenken ook steeds nieuwe, geloofwaardige varianten.

In 2021 kwamen de banken, mede op aandringen van ons, met een coulanceregeling. Binnen deze regeling, gaan de banken alsnog bankhelpdeskslachtoffers compenseren. Toen werd 92% van de schade door de bank vergoed. Uiteraard waren we erg blij mee deze regeling.

Inmiddels zijn we minder enthousiast. In 2022 werd nog 89% van de schade vergoed. In 2023 was dat 69% en in 2024 nog maar 48%. Een van de oorzaken is dat de banken vasthouden aan de oude definitie van bankhelpdeskfraude. Dat heette toen nog spoofing. Fraudegevallen, waarbij bijvoorbeeld Teamviewer is gebruikt, vallen niet onder de definitie. Maar de Nederlandse Vereniging van Banken is niet van plan de definitie aan te passen. Erg teleurstellend vinden wij.

Gerelateerde fraude

• Ga ook niet in op mails of sms’jes van banken die je vragen op een link te klikken. Bijvoorbeeld omdat je een nieuwe pinpas zou moeten aanvragen of omdat je rekening is geblokkeerd.
• ING meldt dat bij 40% van de bank spoofing dit vooraf is gegaan door phishing, waarmee criminelen informatie hebben ingewonnen voor een overtuigender verhaal.
• Wees alert op dubbele oplichting. Nadat je bent opgelicht, bijvoorbeeld via WhatsAppfraude, belt vlak daarna dezelfde crimineel als bankmedewerker met het verhaal dat er iets verdachts is geconstateerd. Zo probeert hij je nogmaals te misleiden.
• Telefonische oplichting uit naam van andere partijen zoals Amazon, de politie of Microsoft (helpdeskoplichting).

Voorkom oplichting

Wees altijd alert. Communicatie per telefoon, e-mail, sms en brief kan nep zijn. Let bij bankhelpdeskfraude specifiek op:

• Je bank belt je nooit om te zeggen dat je geld moet veiligstellen, moet overboeken naar een 'kluisrekening' of iets vergelijkbaars.
• Stuur geen (doorgeknipte) pinpas op. Laat hem ook niet ophalen.
• Als je twijfelt, vraag de 'medewerker' om zijn naam, hang op en bel zelf naar de bank.
• Zwicht niet voor verstrekte informatie om zogenaamd te bewijzen dat de bank je belt. De oplichter weet soms persoonlijke gegevens van je via phishing of van internet.
• Houd nooit een te hoog saldo aan op je betaalrekening. Ook bij andere vormen van oplichting (zoals een gestolen pinpas) kan de schade zo minder makkelijk oplopen.
• Stel een lagere daglimiet in. En verhoog deze niet onder druk van een (nep)medewerker.
• Bij twijfel kun je bij 2 banken controleren of je de bank aan de lijn hebt:
  • ING: open de ING-app. Druk op de knop onderaan het inlogscherm 'Belt ING? Check het gesprek' en voer je telefoonummer in. Je ziet of je de bank aan de lijn hebt.
  • Rabobank: je vindt de functie ‘Controleer je gesprek’ in je Rabo App onder de knop ‘Hulp’.

Hoe werkt bankhelpdeskfraude?

De kenmerken van bankhelpdeskfraude in het kort:

• Je wordt gebeld, zogenaamd door je bank.
• De nepbankmedewerker zegt dat er verdachte activiteiten zijn op je rekening. Hij zegt ook dat je je geld moet veiligstellen op een andere rekening. Dit wordt weleens kluisrekening genoemd. De medewerker zegt soms ook dat je je pinpas moet vervangen.
• Soms bieden de criminelen aan te 'helpen' door je pc op afstand over te nemen. Meestal met software van AnyDesk of TeamViewer. Een echte bank doet dit nooit.
• Het komt ook voor dat wordt gebeld uit naam van de politie of dat er genoemd wordt dat er inbrekers actief zijn in de buurt, waarbij ook jouw adres gevaar loopt. Er kan dan een nep bank- of politiemedewerker worden gestuurd om ook kostbaarheden zoals sieraden in huis zogenaamd 'veilig te stellen'.

Na (poging tot) oplichting

Ben je opgelicht? Bel direct je bank. Zowel ter voorkoming van (vervolg)schade als voor het aanvragen van mogelijke compensatie.

Doe ook aangifte bij de politie via telefoonnummer 0900-8844 of via de website van de politie.