VPN: je internetverbinding versleutelen
Ronald Kamp Expert ElektronicaBijgewerkt op:23 november 2023
Wat is vpn en hoe werkt het?
Met VPN (Virtual Private Network) leg je een versleutelde 'tunnel' aan tussen je digitale apparaat (zoals je computer en je smartphone) en de computers (servers) van een VPN-aanbieder ergens op internet. Bedrijven en overheden kunnen zo je internetverkeer moeilijker aan jou koppelen.
Je internetprovider ziet ook niet meer wat je allemaal bezoekt. De VPN-aanbieder zou dit wel kunnen monitoren, ook al zeggen ze dit niet te doen. Kies daarom een vertrouwde aanbieder. Wij geven je tips om een VPN-aanbieder te kiezen.
De VPN-aanbieder koppelt je aan een nieuw IP-adres dat je deelt met anderen en dat regelmatig wisselt. Je internetactiviteiten zijn zo moeilijker naar jou te herleiden. Je kunt iedere keer dat je VPN inschakelt, kiezen uit een land. Voor anderen lijkt het dan dat je in dat land bent.
Méér nodig voor privacy
Besef dat VPN geen wondermiddel is dat je volledig anoniem en veilig houdt. Een IP-adres is niet de enige manier waarmee je online te volgen bent. Zo zijn er tracking cookies en geavanceerde technieken als canvas fingerprinting, waartegen een goede adblocker kan helpen. En als je ergens inlogt, doorbreek je de anonimiteit ook.
Veiligheid VPN is beperkt
Een versleutelde VPN-tunnel geeft enige veiligheidsvoordelen, maar het beschermt je niet tegen de meeste internetgevaren. Ook al claimen sommige VPN-diensten anders, soms zelfs tegen het misleidende aan. Met VPN ben je nog altijd kwetsbaar voor malware, fraude en de meeste hackpogingen.
Kortom, een VPN gebruiken is niet altijd nodig of nuttig. Voor wie en wanneer helpt VPN dan wel?
Dit kun je met VPN
- Veilig internetten op openbare wifi-netwerken
Op een publiek wifinetwerk kan de (wifi)netwerkbeheerder of een hacker je gegevens onderscheppen. Met VPN is je complete verbinding versleuteld zodat je veiliger kunt e-mailen, internetten of internetbankieren via wifi. Het nut is hiervan wel beperkt, omdat de meeste apps en websites tegenwoordig zelf al versleuteld communiceren. Een alternatief voor VPN is je mobiele 3G/4G/5G-internet te gebruiken. Dat kan binnen Europa altijd zonder meerkosten. - Meer privacy of anoniemer internetten
Internetproviders, overheid(sdiensten) en advertentiebedrijven kunnen je minder goed volgen als je VPN gebruikt. Besef dat je voor meer privacy ook andere maatregelen moet treffen, zoals een goede adblocker. VPN wordt ook vaak gebruikt om anoniemer te downloaden uit illegale bronnen, zoals films van (bit)torrentsites. - Regionale blokkades omzeilen
Diensten en websites voor streaming video of online-tv schermen hun content vaak af voor het buitenland. Met VPN kun je doen alsof je uit het betreffende land kijkt. Bijvoorbeeld op vakantie buiten Europa de NPO bekijken. Maar ook in Nederland de Amerikaanse Netflix kijken, met een ander aanbod. Streamingdiensten proberen dit continu te blokkeren. Daarom werkt het niet altijd. Met VPN kun je ook censuur omzeilen, bijvoorbeeld in China, Rusland en Turkije.
Nadelen VPN
- VPN kan voor trager internet zorgen, omdat je surft via een omweg: via de server van de VPN-aanbieder. Webpagina’s bezoeken zal meestal vlot verlopen, maar grotere bestanden downloaden of video streamen kan merkbaar langzamer gaan of haperen.
- Kies je een willekeurige VPN-aanbieder zonder dat je weet of je die kunt vertrouwen, dan is het maar de vraag of je privacy er op vooruit gaat.
- De meeste toepassingen kosten geld, want gratis VPN-diensten kennen beperkingen.
VPN-aanbieder kiezen: betaald of gratis
Gratis VPN
VPN neem je meestal af bij een VPN-aanbieder. Je kunt hierbij kiezen tussen gratis en betaalde diensten. Gratis VPN-diensten zonder nadelen of beperkingen bestaan niet. Meestal heb je te maken met een beperkte datalimiet, snelheid of hoeveelheid servers/landen waarmee je kunt verbinden. De lage snelheid kan een gevolg zijn vanwege de drukte op het kleine aantal gratis servers waarmee je kunt verbinden. Uit onze eerste indruk van ProtonVPN Free blijkt dat de beperkingen van deze gratis VPN-aanbieder meevallen.
Betaalde VPN
Betaalde diensten zijn ook niet altijd even goed. Er zijn flinke verschillen in de hoeveelheid servers, de prijzen en voorwaarden. We maakten een selectie van goede VPN-aanbieders onder andere op basis van vestigingsland, privacyvoorwaarden en die over eigen software beschikken.
Zorgt VPN voor 100% anonimiteit?
Waarschijnlijk niet, maar je privacy gaat er wel flink op vooruit. Als je een VPN-aanbieder kiest uit de Verenigde Staten of een land dat daar innig mee samenwerkt, is de kans groter dat er een achterdeurtje is voor de overheid(sdiensten). Wil je vooral uit beeld blijven bij advertentiebedrijven, dan hoef je minder op het vestigingsland te letten. Let op: je doorbreekt de onzichtbaarheid voor een dienst of website wanneer je er inlogt.
VPN instellen
VPN-aanbieders hebben vaak eigen software/apps, maar niet altijd voor alle besturingssystemen. Met deze eigen software hoef je vaak niets anders te doen dan installeren, een server/land uitkiezen en op de verbind-knop te drukken.
Is er geen eigen software van de VPN-aanbieder, dan kun je die van OpenVPN gebruiken. Daarin moet je dan de (server)instellingen van jouw VPN-aanbieder laden.
VPN via router
Je kunt ook een VPN-router gebruiken, maar slechts een beperkt aantal (dure) routers ondersteunt dat. Als je buitenshuis bent maak je er een beveiligde tunnel mee naar je eigen vaste internetverbinding. Je kunt zo veiliger op een openbaar wifinetwerk internetten en vanuit het buitenland Nederlandse online tv/video kijken. Deze vorm van VPN is niet geschikt om (thuis) anoniemer te internetten.
VPN voor thuiswerken
Ook bedrijven gebruiken VPN om werknemers veilig te laten inloggen op het bedrijfsnetwerk. De VPN-server staat dan op het werk. Je werkgever geeft aan welke software en instellingen je moet gebruiken om ermee te verbinden.