icon-menu logo_footer preds symbol-afrader symbol-bestekoop symbol-besteuittest

Fopspeen, speen of tut gebruiken

Veel baby's en peuters worden rustig van een speen of tut. Ze vallen daardoor ook makkelijker in slaap. Maar een speen heeft ook nadelen. Hoe beperk je het gebruik?
Lauri ten Grotenhuis_S

Lauri ten Grotenhuis   Expert veilig slapenBijgewerkt op:10 mei 2023

borstvoeding-(17)-1200x800_goed

Ons advies

  • Wil je een speen gebruiken, doe dat dan consequent (alleen) bij het in slaap vallen.
  • Geef je borstvoeding? Wacht dan met het aanbieden van de speen totdat de borstvoeding goed op gang is gekomen. Bij flesvoeding is wachten niet nodig. 
  • Kies geen fopspeen met kleine afneembare onderdelen. Let op dat het schildje groot genoeg is en ventilatiegaten heeft.
  • Dompel de speen vóór het eerste gebruik 15 minuten in kokend water. Dit verwijdert chemische resten. Kook gebruikte spenen regelmatig uit, maar gebruik geen afwasmiddel.
  • Onderzoekers hebben bovendien vastgesteld dat baby’s minder risico lopen op allergieën als de moeder de fopspeen schoonmaakt met de mond. Denk aan allergieën als astma of eczeem. Doe dit uiteraard niet als je als ouder een virale infectie hebt.
  • Gooi de speen weg als er barstjes of scheurtjes in de speen zitten. Controleer dit regelmatig.
  • Gebruik liever geen combinaties van speen en knuffel (aan elkaar vast), zoals de Wubbanub. Dat maakt het afbouwen moeilijker omdat je kind dan van beide afscheid moet nemen. 
  • Gebruik voor een speen geen koord of lint dat langer is dan 10 centimeter.

Voordeel van een fopspeen

Uit onderzoek is gebleken dat het gebruik van een speen bij baby's van 6 weken tot 1 jaar oud de kans op wiegendood verkleint. Baby's ontwaken kort als ze voelen dat ze de fopspeen verliezen. Bovendien hebben ze de reflex om harder te zuigen om de speen vast te houden.

Dit beschermende effect geldt alleen als je de speen consequent en bij elk slaapje aanbiedt, zowel overdag als ’s nachts. Is de speen uit het mondje van je slapende baby gevallen, dan hoef je hem niet weer terug te doen.

Nadeel van een fopspeen

Fopspenen kunnen na verloop van tijd de kaak en het gehemelte vervormen. Door een fopspeen wordt de tong naar beneden gedrukt. Eigenlijk zou die het gehemelte moeten raken om een goede groei te verzekeren. Dit probleem speelt overigens ook bij een kind dat duimt. 

Als een baby een speentje veel gebruikt, kan hij middenoorontsteking krijgen. Hoe dat komt is nog onduidelijk. Voor baby’s en kinderen met chronische of terugkerende middenoorontsteking is het dus beter als ze hun speentje minder gebruiken.

Speen afbouwen

Langdurig gebruik kan de ontwikkeling van het gebit en de spraakontwikkeling in de weg staan. Het is dus belangrijk om op tijd af te bouwen.

Vanaf 9 maanden neemt de zuigbehoefte van een kindje af. Dit is daarom een goed moment om het speentje minder vaak aan te bieden. Of probeer je kind af te leiden wanneer hij de speen wil. Na een jaar is het gebruik van de speen voor je kind een gewoonte geworden. Die doorbreek je het beste door in 1 keer te stoppen.

Online zijn veel tips te vinden voor het afbouwen van de speen. Kies hieruit wat past bij jouw kind.

Geen gevaarlijke stoffen

De Belgische consumentenorganisatie Test Aankoop testte 15 fopspenen op gevaarlijke stoffen in het voorjaar van 2021. In het schildje van 1 van de geteste fopspenen (van het merk Dodie) werd een hoge concentratie Bisfenol A aangetroffen. Deze stof heeft hormoonverstorende eigenschappen. Test Aankoop heeft gevraagd het product van de markt te halen. Alle andere geteste fopspenen bevatten geen gevaarlijke stoffen.

Een speen bij te vroeg geboren baby's

Te vroeg geboren baby’s kunnen in de couveuse rustig worden van een speen. Bijvoorbeeld tijdens medische handelingen. Het kan ze ook helpen bij het leren zuigen.

Lees verder

Schrijf je in voor onze gratis e-mails

Blijf op de hoogte van nieuws, acties en tips. Zo bespaar je geld, voorkom je een miskoop én weet je wat jouw rechten zijn als consument.
In onze privacyverklaring lees je hoe we omgaan met je persoonsgegevens en e-mails voor je personaliseren. Afmelden kan altijd.

Nieuw & interessant

  • Veel babynestjes gevaarlijk

    Veel babynestjes gevaarlijk

    Veel babynestjes zijn niet veilig voor je baby. Dat blijkt uit onderzoek van de Deense consumentenbond.
  • Vind het juiste babymatras 1200x800

    Beste babymatras

    Wij testen matrassen voor in het babyledikantje (60 x 120 cm) uitgebreid. Zo kies je makkelijk een goed en veilig ledikantmatras. 

  • Campingbedje kopen

    Beste campingbedje

    In onze test campingbedjes vind je betrouwbare informatie over opvouwbare campingbedjes voor je baby of peuter.

  • videostill babyfoons kooptips

    Beste babyfoon

    Wij testen babyfoons met camera, babyfoons zonder camera en ook een aantal met een app.