icon-menu logo_footer preds symbol-afrader symbol-bestekoop symbol-besteuittest

Opvragen gegevens oplichter bij je bank

Sinds begin 2021 is er een procedure om de gegevens van een oplichter op te vragen bij je bank. Hoe werkt dat en hoe krijg je je geld terug? 
ingrid zuurmond 2

Ingrid Zuurmond   Expert betaalrekeningenBijgewerkt op:3 juni 2024

Online oplichting

NAW gegevens oplichter

De procedure heet voluit Procedure NAW-gegevens Begunstigde bij niet-bancaire Fraude (PNBF). Slachtoffers van niet-bancaire fraude kunnen de NAW-gegevens (naam, adres, woonplaats) van hun (vermeende) van een oplichter opvragen bij hun bank. 

Dit doen banken alleen als je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Voldoe je aan die voorwaarden? Dan krijgt de oplichter eerst 3 weken de tijd om het geld vrijwillig terug te betalen. Gebeurt dit niet, dan krijg je de NAW-gegevens.

Niet-bancaire fraude

De procedure geldt alleen bij niet-bancaire fraude. Dat is fraude waarbij het slachtoffer zélf de betaalopdracht geeft. Banken vergoeden nu alleen schade als je níet zelf de betaalopdracht hebt gegeven. In ieder geval als je je aan de veiligheidsvoorschriften hebt gehouden. Alleen voor bankspoofing, een vorm van niet-bancaire fraude, maakten de banken vorig jaar een uitzondering

De PNBF moet ervoor zorgen dat je bij niet-bancaire fraude ook je geld terug kan krijgen. Je kan de procedure gebruiken bij twee soorten oplichting:

  • Oplichting door een online nepverkoper of nepwebwinkel. 
  • Oplichting via een bericht (zoals WhatsApp, e-mail of sms) of telefoon. Van bijvoorbeeld een vriend, een bank, bedrijf of overheidsinstelling.

Voorwaarden om de gegevens van je oplichter te krijgen

Om de gegevens van je oplichter te krijgen moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen. Deze zijn opgesteld door de Betaalvereniging Nederland. De voorwaarden zijn afhankelijk van de oplichtingsvorm:

Tips 

Stappen opvragen gegevens oplichter bij de bank

Stappen na ontvangst NAW-gegevens oplichter

Geen NAW-gegevens van je bank?

Voldoe je niet aan de voorwaarden van de bank? Bijvoorbeeld omdat je geen (Nederlands) IBAN hebt?

Dat komt regelmatig voor. Bijvoorbeeld als je niet direct aan de oplichter hebt betaalt, maar via een zogenoemde payment service provider hebt overgemaakt. Zo’n partij regelt de online betalingen voor bedrijven. Je ziet dan de naam van die partij op je afschrift, zoals Mollie of Buckaroo. 

Je kunt de fraude vaak wel melden bij deze partijen. Maar ze mogen geen NAW- gegevens aan consumenten verstrekken. Je kunt ook een rechtsvertegenwoordiger, zoals de LAVG of SODA, vragen dit te doen. 

Pilot tegen fraude online handel

Bij de politie loopt een pilot om fraude bij online handel tegen te gaan. Het gaat hierbij alleen om fraudegevallen waarbij je iets koopt bij een webshop of Marktplaats en niets geleverd krijgt. Dit soort fraudegevallen worden direct na aangifte in behandeling genomen door de LAVG en SODA. 

Evaluatie

Uit een evaluatie van de pilot blijkt dat een groot deel (87%) van de 211 slachtoffers die mee deden een resultaat hadden. Ze kregen hun geld terug, troffen een betalingsregeling of kregen te maken met een gerechtelijke procedure of vonnis. De pilot loopt nog. De politie hoopt het in 2024 uit te rollen over het hele land.

Let op: De politie selecteert aangevers die mee kunnen doen aan de pilot. Als slachtoffer/aangever word je benaderd door de politie. Inmiddels werkt de politie naast LAVG en SODA ook samen met Aansprakelijkgesteld Nederland. Word je niet benaderd door de politie om mee te doen aan de pilot? Start dan zelf de procedure om de gegevens van je oplichter op te vragen bij je bank.

Blijf op de hoogte

Ontvang nieuws, acties en tips in je mailbox. Zo bespaar je geld, voorkom je een miskoop en weet je wat je rechten zijn. Al 500.000 lezers gingen je voor.
In onze privacyverklaring lees je hoe we omgaan met je persoonsgegevens en e-mails voor je personaliseren.