Regels voor veilig bankieren

Uniforme bankvoorwaarden

Sinds 1 januari 2014 zijn er uniforme regels voor veilig betalen, internetbankieren en mobiel bankieren. Hiermee is een einde gekomen aan de wirwar van sterk wisselende, soms onredelijke voorwaarden en voorschriften van banken. Al deze voorschriften zijn vervangen door 5 veiligheidsregels:

1. Houd je beveiligingscodes geheim.
2. Zorg ervoor dat je bankpas nooit door een ander gebruikt wordt.
3. Zorg voor een goede beveiliging van de apparatuur die je gebruikt voor je bankzaken.
4. Controleer je bankrekening.
5. Meld incidenten direct aan de bank en volg aanwijzingen van de bank op.

Grof nalatig of niet?

Bankklanten die zich aan de 5 veiligheidsregels houden, lopen géén risico meer op te draaien voor schade bij fraude. Heeft iemand zich niet aan de uniforme regels gehouden? Dan ben je niet meteen de schuldige. De bank kijkt dan eerst naar de omstandigheden en bepaalt per individueel geval of er sprake is van grove nalatigheid. Een verbetering dus, want vóór de komst van de uniforme veiligheidsvoorschriften was iedereen die zich niet aan de voorwaarden en voorschriften hield, grof nalatig.

Let op: Sommige nieuwere fraude vormen van oplichting, zoals bank spoofing vallen op dit moment buiten deze veiligheidsregels. Dit komt omdat de slachtoffers zelf geld overboeken. We vinden dat het voor consumenten bijna onmogelijk is om deze doortrapte fraude te doorzien.
De fraude is mede een gevolg van de digitalisering van het betalingsverkeer. Hier zetten de banken al jaren actief op in. Het is ook aan de banken om te voorkomen dat consumenten uit hun naam worden opgelicht.

Bankpassen, saldo en afschriften checken

Het is met de komst van de nieuwe veiligheidsregels niet meer verplicht dagelijks de bankpassen te checken. En voor álle banken geldt: het checken van je saldo en bij- en afschrijvingen moet eens per 2 weken. Lukt dat, bijvoorbeeld vanwege vakantie, niet? Dan moet je dit kunnen aantonen om in aanmerking te komen voor een schadevergoeding bij fraude. 

Toch slachtoffer van bankfraude?

Laat je niet te snel beschuldigen van grof nalatig gedrag. Beschrijf hoe je de veiligheidsvoorschriften hebt nageleefd of maak aannemelijk waarom je je niet aan de veiligheidsvoorschriften hebt kunnen houden. Claim hierna een schadevergoeding bij de bank. Geef zoveel mogelijk inzicht in de situatie. Op welke wijze hebben criminelen bijvoorbeeld je pincode en pinpas gestolen? Kan je bank grove nalatigheid niet bewijzen? Dan moet de schade volledig worden vergoed.

Kom je er niet uit? Dien dan schriftelijk een klacht in bij je bank via de Interne Klachtenprocedure (IKP). Vervolgens kun je terecht bij de Financiële Ombudsman of de geschillencommissie van het Klachteninstituut Financiële Dienstverlening (Kifid). Je kunt ook de eventuele rechtsbijstandsverzekeraar inschakelen of andere juridische hulp.

Let op: met klachten die al door een ander klachtenloket of de rechter zijn behandeld, kun je niet meer bij het Kifid terecht.

Bank moet gegevens oplichter verstrekken

Ben je slachtoffer van bijvoorbeeld een nepwebwinkel, Whatsappfraude of bank spoofing? Dan kun je sinds februari 2021 onder bepaalde voorwaarden ook de NAW-gegevens (naam, adres en woonplaats) van de oplichter krijgen. 

Je moet eerst aangifte doen bij de politie. Vervolgens benadert de bank de oplichter eerst zelf om het geld terug te storten. Gebeurt dat niet binnen 21 dagen, dan moet de bank je de NAW-gegevens geven. Je kan dan met die gegevens een civiele procedure starten.