Hypotheekrente: wat is de verwachting?

De hypotheekrente is nu veel hoger dan een jaar geleden. We vroegen 3 economen van grote banken naar hun verwachtingen over de hypotheekrente en de huizenprijzen. 

Verwachting hypotheekrente en huizenprijzen

ABN AMRO Bank

Jan-Paul van de Kerke, econoom Nederlandse economie bij de ABN AMRO Bank:

'Wij houden rekening met een verdere stijging van de hypotheekrente. Dit omdat centrale banken hun rentetarieven sterk verhogen om de inflatie te beteugelen. Daarnaast zijn de risicopremies op financiële markten vanwege de recente onrust op financiële markten en oorlogs- en recessiedreiging opgelopen. Hypotheekverstrekkers moeten hierdoor hogere kosten maken als zij geld ophalen voor de hypotheken die zij verstrekken.

Door de hogere hypotheekrente staan de huizenprijzen onder druk. Het gemiddelde prijspeil zal dit jaar en volgend jaar lager uitvallen, omdat kopers minder kunnen lenen bij een hogere rente. Daarnaast neemt de leencapaciteit af. Dit komt doordat het voor inflatie gecorrigeerde besteedbaar inkomen daalt door de gestegen energieprijzen. Kopers houden minder geld over voor huisvesting.' 

ING Bank

Mirjam Bani, econoom woningmarkt bij de ING Bank:

'Sinds begin 2022 zijn de kapitaalmarktrentes vanaf hun zeer lage niveaus flink opgeveerd. Hogere inflatie(verwachtingen) in het eurogebied, zeker sinds de oorlog in Oekraïne, zijn een belangrijke oorzaak. De ECB heeft de beleidsrente tussen juli 2022 en maart 2023 daarom met 350 basispunten verhoogd en is begonnen met het afbouwen van de hoeveelheid obligaties op de balans. Hiermee wil de ECB de economische vraag verlagen en zo de inflatiedruk tegengaan. 

De verwachting is dat de ECB op korte termijn met renteverhogingen zal stoppen om te voorkomen dat de economie te hard geraakt wordt. Dit remt de stijging van de kapitaalmarktrentes af en vergroot de kans dat de hypotheekrentes met een lange rentevaste periode komende tijd stabiliseren. De hypotheekrentes hebben namelijk een sterke relatie met de rentes op de financiële markten, maar die is niet 1 op 1.'

Rabobank

Carola de Groot, senior-econoom huizenmarkt bij de Rabobank:

'Nederland kampt, net als veel andere landen, met een hoge en vrij hardnekkige inflatie. Om de inflatie te beteugelen, heeft de Europese Centrale Bank (ECB) zijn beleidsrentes sinds juli 2022 in stevige stappen verhoogd. Dit zijn onder meer de rentes die banken aan de ECB betalen voor kortlopende leningen. Maar ook de rentes van langlopende leningen die op kapitaalmarkten tot stand komen zijn de afgelopen maanden hard gestegen. Marktpartijen verwachten namelijk dat de beleidsrentes onder invloed van de stevige inflatie langdurig op een hoger peil blijven.

Hierdoor is het voor hypotheekverstrekkers duurder geworden om geld aan te trekken voor (doorgaans langlopende) hypotheken. En dat heeft zijn weerslag op de hypotheekrentes: ook deze zijn fors gestegen. De verwachting is dat kapitaalmarktrentes dit jaar hun voorlopige piek bereiken en daarna weer licht dalen. Maar de onzekerheid over de ontwikkeling van kapitaalmarktrentes en de hypotheekrente is groot.

Doordat lenen voor een huis duurder is geworden en de lonen niet zo hard stijgen als de inflatie, zijn er minder mensen die een huis willen (of kunnen) kopen. Maar tegelijkertijd worden er juist wel meer huizen te koop gezet. En dat is inmiddels goed terug te zien in de huizenprijzen: sinds augustus 2022 dalen de prijzen van bestaande koophuizen. Naar verwachting zet deze daling door in 2023. De bodem lijkt evenwel in zicht te komen doordat huizen vrij snel betaalbaarder worden. Veel hangt echter af van de ontwikkeling van de kapitaalmarktrentes.'

Hypotheekrente, beleidsrente en kapitaalmarktrente 

De korte hypotheekrentes volgen de beleidsrente van de Europese Centrale Bank (ECB). Dit zijn onder meer de rentes die banken aan de ECB betalen voor kortlopende leningen. De beleidsrente stijgt al maanden. Hierdoor is de hypotheekrente met een korte looptijd ook fors gestegen. 

De hypotheekrentes voor 10, 20 of 30 jaar zijn ook gestegen maar minder hard dan de korte hypotheekrente. Dat zorgt nu voor de bijzondere situatie dat de korte hypotheekrente soms gelijk of zelfs hoger is dan de lange rente.

De lange hypotheekrentes volgen vaak de kapitaalmarktrente.  Kapitaalmarktrente is de rente voor langlopende leningen. Bij een hoge inflatie is geld uitlenen minder aantrekkelijk. Door beperkt aanbod op de kapitaalmarkt stijgt dan de kapitaalmarktrente, en dus vaak ook de hypotheekrente. Neemt de inflatie af dan  kunnen kapitaalmarktrentes weer dalen, en de langlopende hypotheekrentes vervolgens ook.

Moet je nu de hypotheekrente lang of kort vastzetten? Wij hebben een aantal belangrijke aandachtspunten voor je op een rij gezet. 

Tips voor huizenbezitters

Einde rentevastperiode en nieuwe rente kiezen

Loopt de rentevastperiode van je hypotheekrente (bijna) af? Je krijgt van je geldverstrekker automatisch een aanbod met een nieuwe rente. De actuele rente is een stuk hoger dan een jaar geleden. Het is nu zeker de moeite waard om te checken of je bij een andere hypotheekaanbieder een beter rente-aanbod kunt krijgen.

Uit onderzoek blijkt dat zo'n 70% van de mensen gemiddeld €5500 euro bespaart bij een overstap naar een andere aanbieder. Op de renteherzieningsdatum betaal je geen boeterente als je de hypotheek oversluit. Wel zijn er bijkomende kosten. Zoals advies-, notaris- en taxatiekosten. Reken eerst uit of je die terugverdient door een lagere hypotheekrente bij een nieuwe aanbieder.

Boetevrij extra aflossen

Heb je een deel van je spaargeld echt niet nodig? Overweeg dan om extra af te lossen op je hypotheek. Je kunt nu vaak meer dan het standaard percentage boetevrij aflossen op je hypotheek. Dat komt omdat de actuele hypotheekrente hoog is. Een extra aflossing zorgt direct voor lagere maandlasten. Ook kan je hypotheekrente misschien omlaag als de hypotheeklening na aflossing in een lagere risico-opslag terechtkomt.

Tips voor starters

Zoek de gunstigste hypotheek

Starters kunnen door de rentestijging minder lenen dan een jaar geleden. Dat kan wel €25.000 schelen. Met onze online hypotheekrentevergelijker vind je de aanbieder met de laagste rente. Maar let nu ook op de geldigheid van de hypotheekofferte. Verloopt je offerte? Dan krijg je een nieuwe rente. En die is misschien hoger. Dat kost je over de looptijd van de hypotheek duizenden euro’s. 

Als je kiest voor een rente van 10 jaar in plaats van 20 jaar kun je meer lenen en hou je de lasten wat lager. En als je een deel van je hypotheek aflossingsvrij afsluit, scheelt dat ook in de maandlasten. Helaas kan dat niet bij een NHG-hypotheek. 

Maak gebruik van de mogelijkheden

Misschien willen je ouders of andere familieleden je geld lenen om een huis te kopen. Dat kan met een familiehypotheek. Of misschien willen ze je helpen met een schenking. In ongeveer 200 gemeenten krijg je als starter een steuntje in de rug met een starterslening. Dit is een extra lening naast je hypotheek.

Lees al onze tips voor starters.