Vervangende mantelzorg via je zorgverzekeraar

Ongeveer 1 op de 3 Nederlanders van 16 jaar en ouder is mantelzorger. Ruim 20% van hen zorgt meer dan 8 uur per week en doet dat langer dan 3 maanden. Mantelzorg is onbetaald en vaak intensief. Sommige zorgverzekeraars bieden daarvoor extra ondersteuning. Dat gebeurt via de aanvullende zorgverzekering.

Respijtzorg niet in basisverzekering

Mantelzorgondersteuning zit nooit in de basisverzekering. Wil je een vergoeding of extra hulp? Dan ben je aangewezen op de aanvullende zorgverzekering. Niet elke verzekeraar biedt dit aan. De voorwaarden verschillen sterk per polis. Je kunt bijvoorbeeld recht hebben op vervangende mantelzorg. Dit heet ook wel respijtzorg.

Soms vergoeding mantelzorgmakelaar

Sommige verzekeraars vergoeden ook de hulp van een mantelzorgmakelaar of -coach. Ook cursussen voor mantelzorgers en soms huishoudelijke hulp vallen hieronder. Hoe uitgebreider en duurder je aanvullende pakket, hoe meer ondersteuning je meestal kunt krijgen.

Iemand anders neemt zorg over

Bij vervangende mantelzorg neemt iemand anders de zorg tijdelijk over. Dit kan nodig zijn als de mantelzorger zelf ziek is, op vakantie gaat of merkt dat de zorg te zwaar wordt. Die vervangende zorg vindt vaak thuis plaats, door professionals of vrijwilligers. Een andere mogelijkheid is logeerzorg. Dan verblijft de zorgontvanger tijdelijk in een zorgcentrum of zorghotel.

Vergoeding verschilt per zorgpolis

De vergoeding voor vervangende mantelzorg verschilt per zorgverzekeraar en per aanvullende polis. Het kan gaan om enkele dagen tot ruim 2 weken per jaar. Soms wordt gewerkt met een maximumbedrag. Dat loopt uiteen van ongeveer €150 tot meer dan €2000 per jaar.

Tip: kijk in het vergoedingenoverzicht wat verzekeraars vergoeden.

Vergoeding voor zorgontvanger of mantelzorger?

Bij vervangende mantelzorg is het niet altijd duidelijk vanuit welke zorgverzekering je een vergoeding krijgt. Bij sommige verzekeraars moet de zorgontvanger aanvullend verzekerd zijn. Terwijl bij andere dat juist de verzekering van de mantelzorger is.

• DSW, Stad Holland en Zorg en Zekerheid vergoeden vervangende mantelzorg alleen via de zorgverzekering van de zorgontvanger.
• Bij Aevitae, a.s.r., Ik kies zelf van a.s.r., OHRA, Nationale-Nederlanden en ONVZ maakt het niet uit of de mantelzorger of de zorgontvanger aanvullend verzekerd is.
• CZ, De christelijke zorgverzekeraar, Interpolis, Menzis, United Consumers, Univé, VGZ en Zilveren Kruis vergoeden vervangende mantelzorg alleen via de zorgverzekering van de mantelzorger.

Let op: voor andere vormen van mantelzorgondersteuning gelden soms andere regels dan voor respijtzorg. Dat geldt bijvoorbeeld voor een mantelzorgmakelaar. Lees daarom de polisvoorwaarden. Die zijn niet bij elke verzekering hetzelfde.

Mantelzorg en de Wet langdurige zorg (Wlz)

Heeft de zorgontvanger een indicatie voor de Wet langdurige zorg (Wlz)? Dan loopt vervangende mantelzorg via het zorgkantoor. Zorgkantoren organiseren zorg voor mensen met een Wlz-indicatie, zowel thuis als in een zorginstelling. Ook voor vervangende mantelzorg klop je daar aan.

Soms vergoedt verzekeraar toch bij Wlz-indicatie

Niet elk zorgkantoor biedt dezelfde vormen van zorg aan. Daardoor verschilt het per regio wat mogelijk is. Soms kun je, ondanks een Wlz-indicatie, toch nog een beroep doen op je zorgverzekeraar. Dat is bijvoorbeeld het geval als bepaalde vormen van zorg niet in het Wlz-pakket zitten.

Tip: heeft de zorgontvanger een persoonsgebonden budget (pgb)? Dan kun je dat budget soms gebruiken voor vervangende mantelzorg. Denk ook aan de belastingaftrek als je mantelzorgondersteuning zelf betaalt.

Geen verzekering? Ga naar de gemeente

Ben je niet aanvullend verzekerd en de zorgontvanger ook niet? Neem dan contact op met de gemeente. Via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) kunnen gemeenten respijtzorg aanbieden, zoals logeerzorg of hulp aan huis. Het aanbod en de voorwaarden verschillen per gemeente. Je kunt ook terecht bij de gemeente als je wél een verzekering hebt.

Zorgverzekering kiezen voor 2026

Moet je nog een (aanvullende) zorgverzekering kiezen voor 2026? Dan kan het handig zijn om rekening te houden mantelzorgondersteuning. In onze Zorgvergelijker kun je filteren op polissen met vervangende mantelzorg.

Let op: mantelzorgers merken vaak dat vergoedingen beperkt zijn of dat het aanbod niet goed aansluit. Neem contact op met de zorgverzekeraar voordat je je aanvullend verzekert. Zo voorkom je dat je betaalt voor een aanvullende verzekering die weinig oplevert.