Eigen bijdrage bij opname in verpleeghuis

Carola van Dorp Expert Geld & Verzekering Bijgewerkt op: 9 mei 2023

De eigen bijdrage is niet voor iedereen gelijk. De hoogte hangt af van een aantal factoren zoals inkomen, vermogen, leeftijd, huishouden en zorg. Je betaalt een eigen bijdrage als je gebruik maakt van Wet langdurige zorg (Wlz). Maar sinds 2021 ook als GGZ-patiënt met blijvend toezicht of 24 uur per dag intensieve zorg.
Betaal ik de lage of hoge eigen bijdrage?
De eerste 4 maanden na je verhuizing naar een zorginstelling betaal je een lage bijdrage. Na 4 maanden bepaalt je gezinssituatie of je de lage of hoge eigen bijdrage moet betalen.
Lage bijdrage
Je betaalt de lage eigen bijdrage als:
- je een partner hebt die nog thuis woont (zie toelichting hieronder)
- je regelmatig kosten maakt voor de opvoeding van een kind dat jonger is dan 27 jaar.
- je niet in een zorginstelling woont, maar op een andere manier zorg ontvangt. Bijvoorbeeld intensieve thuiszorg.
- je binnenkort weer zelfstandig gaat wonen. Dan betaal je in de laatste 4 maanden ook weer de lage bijdrage. Dit is de ‘regeling terugkeer naar zelfstandig wonen’.
Hoge bijdrage
In alle overige gevallen betaal je de hoge eigen bijdrage. Woont je partner ook in een zorginstelling, dan betaal je samen 1 keer de hoge eigen bijdrage.
Partner blijft thuis wonen
Standaard betaal je de lage bijdrage als je partner nog thuis woont. Maar hierop is 1 uitzondering. Namelijk als je de AOW voor ongehuwden, ook wel AOW voor alleenstaanden, ontvangt.
Getrouwd/geregistreerd partner
Na opname in een zorginstelling krijg je de keuze tussen een AOW-uitkering voor ongehuwden of voor gehuwden.
Lees meer over welke AOW op de website van de Sociale Verzekeringsbank. Kijk bij het kopje: ‘U bent getrouwd/geregistreerd partner en u of uw partner woont in een verpleeghuis’.
Ongehuwd samenwonend
Ongehuwd samenwonende krijgen geen keuze voor de AOW. Daar wordt de AOW automatisch omgezet naar de ongehuwde AOW (AOW voor alleenstaanden). Je kunt hier bezwaar tegen maken. Hierdoor houd je de 'AOW voor gehuwde' en betaal je nog steeds de lage bijdrage.
Lees meer over welke AOW en bezwaar maken. Kijk bij het kopje: 'U heeft een partner maar bent niet getrouwd. U of uw partner woont in een verpleeghuis'. Kijk voor meer informatie en de gevolgen van 'AOW voor ongehuwde' onder de kop: ‘U bent getrouwd/geregistreerd partner en u of uw partner woont in een verpleeghuis’.
Gevolgen uitkering
Het AOW-bedrag voor ongehuwden is hoger, maar na 4 maanden betaal je de hoge bijdrage in plaats van de lage. De hoge bijdrage gaat uit van je eigen inkomen en vermogen. En niet meer van de gezamenlijke financiële gegevens. Vaak wordt hierdoor de eigen bijdrage hoger, maar dit is niet altijd het geval.
In de rekenhulp eigen bijdrage van het CAK kun je berekenen welke keuze het meest gunstig is. Voor de berekening op basis van een AOW voor ongehuwden vul je in dat je alleenstaand bent. En vul je alleen je eigen inkomen en/of vermogen in.
Hoeveel is de eigen bijdrage?
Lage bijdrage
De lage bijdrage is in 2023 minimaal €184 (2022: €174) en maximaal €966,60 (2022: €913,20) per maand. Hoeveel je betaalt hangt af van je verzamelinkomen. Je kunt de lage eigen bijdrage berekenen met de rekenhulp van het CAK.
Hoge bijdrage
De hoge eigen bijdrage kan oplopen van €0 tot €2.652,40 per maand in 2023 (2022: €2506). In principe gaat vrijwel je hele inkomen naar de zorginstelling. Op een beetje zakgeld en geld voor wat noodzakelijke uitgaven na. Daar bovenop betaal je een deel van je vermogen als eigen bijdrage. Bereken met de rekenhulp van het CAK de hoogte van de eigen bijdrage.
Uitgangspunten berekening
Het CAK stelt je eigen bijdrage vast op basis van je gegevens op 1 januari (ruim) 2 jaar geleden. Dus voor de berekening van 2023 kijken ze naar je inkomen en vermogen op 1 januari 2021. Heb je een partner? Dan gaan ze uit van de financiële gegevens van jullie samen.
Het gaat om je verzamelinkomen plus 4% van je vermogen boven het toetsvermogen. Het toetsvermogen bedraagt €31.340 of €62.680 als je een partner hebt. Je verzamelinkomen vind je terug op Mijn Belastingdienst onder ‘Inkomstenbelasting’. Hou voor het maken van een berekening van de eigen bijdrage ook je netto inkomen bij de hand.
Problemen met dubbele lasten
De eerste 4 maanden betaal je altijd de lage eigen bijdrage. Het idee hierachter is dat jij, je partner of een vriend de financiële zaken rondom je oude huis kan afhandelen. Zonder dat je met dubbele lasten zit. De overheid vindt dat je dit in 4 maanden moet regelen. Kom je toch in de knel door langdurige dubbele lasten omdat je je huis niet verkocht krijgt? Er is een betalingsregeling voor als je huis te koop staat.
Geen eigen bijdrage bij heel laag inkomen
Als je een uitkering krijgt op basis van de Participatiewet, hoef je geen eigen bijdrage te betalen. Dat geldt soms ook bij een heel laag inkomen. Je moet daarvoor wel een verzoek indienen bij het CAK. Deze vrijstelling hoef je alleen voor de lage bijdrage aan te vragen.
Lees meer: Ik heb een bijstandsuitkering of heel laag inkomen. Wat nu?
Eigen bijdrage verminderen
Het is mogelijk om op een aantal manieren de eigen bijdrage te verlagen.
Opnieuw laten vaststellen
Is je vermogen en/of inkomen inmiddels fors lager dan 2 jaar geleden? Vraag het CAK dan of ze je eigen bijdrage opnieuw vaststellen op basis van je huidige gegevens. Het CAK doet dit niet automatisch. Je moet dit zelf aanvragen. Soms levert dit een flinke besparing op.
Let op: Betaal je de hoge bijdrage? Dan gelden er extra voorwaarden voor het aanpassen van de peildatum. Hier vind je ook een stappenplan om te berekenen of je in aanmerking komt.
Vermogen verlagen
Door je vermogen te verlagen, kun je de eigen bijdrage voor een verpleeghuis of verzorgingshuis ook flink verlagen. Notarissen weten hier veel over en kunnen je hierbij helpen, maar je kunt ook veel zelf regelen. We geven tips om je vermogen te verlagen. Het verlagen van je vermogen werkt alleen als je op 1 januari 2023 meer vermogen hebt dan €31.340 of €62.800 samen met je partner.
Tip: Door de verandering van de vermogensbelasting wordt de belasting over box 3 anders berekend. Het CAK houdt ook rekening met deze nieuwe belastingregels. Heb je veel spaargeld? Dan kan een nieuwe peildatum je veel belasting besparen. Maak een proefberekening en bekijk de voorwaarden voor de aanpassing van de lage of de hoge bijdrage. De bijdrage over 2022 kon je tot 1 mei 2023 aanpassen.
Inkomen verlagen
Bij het berekenen van je eigen bijdrage speelt ook je belastbaar inkomen een belangrijke rol. Dat inkomen kun je verlagen met aftrekposten. Dat levert niet alleen belastingvoordeel op, maar ook je eigen bijdrage wordt er lager door.