Geplande zorg in het buitenland

Wanneer heb je recht op geplande zorg in het buitenland?

De regel is: als de basisverzekering een bepaalde behandeling dekt, dan mag deze behandeling ook in het buitenland plaatsvinden.

Volgens de Zorgverzekeringswet kun je namelijk voor elke behandeling in alle EU-landen terecht, als je:

• Een verwijzing hebt van de huisarts en eventueel specialist.
• Als je toestemming hebt van je zorgverzekeraar.

Bijbetalen voor zorg in het buitenland

De basiszorgverzekering biedt een wereldwijde dekking. Alleen worden de kosten voor zorg in het buitenland vergoed tot het tarief dat in Nederland normaal is. En kosten voor zorg in het buitenland zijn vaak hoger. Via een aanvullende zorgverzekering of reisverzekering kun je extra dekking afsluiten voor kosten of behandelingen in het buitenland. 

Lees meer over aanvullende zorgverzekering of reisverzekering.

Controleer je verzekering

Ga in de polisvoorwaarden van je verzekering na:

• Wat de basisverzekering vergoedt en onder welke voorwaarden.
• Hoe vaak je recht hebt op een behandeling en of je een eigen bijdrage moet betalen.

Je kunt dit ook navragen bij je verzekeraar.

Maximale termijnen voor toestemmingsprocedure

Voor geplande zorg in het buitenland is vaak toestemming van de zorgverzekeraar nodig. Soms duurt het weken voordat een verzekerde hoort of de zorgverzekeraar akkoord is. Sommigen nemen daarom het risico en laten zich behandelen voordat ze toestemming hebben. Dat kan uitlopen op een financieel drama. 

Maximale termijnen afhandeling

Voor een aanvraag voor zorg in het buitenland, wil de Consumentenbond maximale termijnen voor de afhandeling. Zo kan de consument op basis van de kosten een goed doordachte keus maken. Zonder later voor financiële verrassingen komen te staan.  

Consumenten moeten kunnen kiezen

Ook vindt de Consumentenbond dat consumenten de vrijheid moeten hebben om naar het buitenland te gaan voor zorg. Ze moeten vrij zijn in die keus. Maar consumenten moeten dan wel bewust zijn van de gevolgen. Het is daarom verstandig om vooraf afspraken over vergoedingen te maken met de zorgverzekeraar. Leg deze afspraken schriftelijk vast. 

Eisen vergoeding buitenlandse zorg

Criteria beoordeling aanvraag

De zorgverzekeraar beoordeelt de aanvraag voor de vergoeding van een medische ingreep in het buitenland. De zorgverzekeraar wil het volgende weten:

• Zit de behandeling in het verzekerde pakket en voldoet hij aan de polisvoorwaarden? Net als in Nederland worden alleen behandelingen vergoed waarvoor je verzekerd bent.
• Is de behandeling wettelijk erkend in Nederland?
• Is de indicatiestelling of de zorgbehoefte, door de buitenlandse arts juist en zorgvuldig tot stand gekomen?
• Zijn de kosten van de behandeling duidelijk en niet heel erg hoog?
• Bij een naturapolis: kun je binnen een medisch redelijke termijn ook terecht bij een zorgaanbieder met wie de verzekeraar een contract heeft?

Eerste consult

Je moet al een eerste consult bij de buitenlandse arts hebben gehad, om je zorgverzekeraar om toestemming te kunnen vragen. Tijdens dat consult vraag je de arts om een indicatiestelling en een overzicht van de te verwachten kosten.

Vergoeding eerst consult

Dit eerste consult wordt vergoed op basis van de polisvoorwaarden. Vraag de verzekeraar vooraf welke vergoeding je voor zo'n eerste consult kunt verwachten.

S2-formulier

Als de zorgverzekeraar toestemming geeft voor de behandeling ontvang je een S2-formulier (voorheen: E112-formulier). Tenminste, bij een behandeling binnen de Europese Unie/Economische Europese Ruimte. De zorgverlener kan met dit formulier de kosten van de behandeling direct bij de zorgverzekeraar declareren. Met een S2-formulier heb je recht op zorg volgens de vergoedingsregels van het land waar je de zorg afneemt.

Verder vermeldt het formulier de naam van de patiënt en de duur van behandeling. En als dat bekend is staat ook de naam van het ziekenhuis er op. Een S2-formulier garandeert een behandeling door betrouwbare ziekenhuizen en specialisten.

Voor verdragslanden bestaat een vergelijkbaar formulier.

Verschil EER en verdragslanden

Verzekeraars maken verschil tussen landen van de Europese Economische Ruimte (EER) en verdragslanden. Verdragslanden zijn landen waarmee Nederland afspraken heeft gemaakt over medische zorg.

• Europese Economische Ruimte (EER): alle landen van de Europese Unie plus Liechtenstein, Noorwegen en IJsland.
• Verdragslanden: Bosnië-Herzegovina, Kaapverdië, Kroatië, Macedonië, Marokko, Servië, Montenegro, Tunesië en Turkije.

Hoeveel krijg je vergoed bij zorg in het buitenland?

De zorgverzekeraar verrekent de kosten altijd met je eigen risico. Dit bedrag ben je dus altijd kwijt.

Volledige vergoeding

• Is in Nederland een internationaal erkende behandeling (nog) niet beschikbaar? Dan heb je binnen de Europese Unie (EU) recht op volledige vergoeding. De zorgverzekeraar wil wel vooraf op de hoogte zijn. Denk bijvoorbeeld aan protonentherapie voor het bestrijden van kanker.
• Moet je voor de behandeling in Nederland te lang wachten? Dan moet de zorgverzekeraar je toestemming geven voor behandeling in het buitenland. De maximaal aanvaardbare wachttijden per ingreep wordt de treeknorm genoemd.
• Ga je naar een ziekenhuis in het buitenland? Dan krijg je kosten vergoed volgens de contractafspraken, als dat ziekenhuis een contract met je zorgverzekeraar heeft afgesloten. 

Geen vergoeding

• Experimentele zorg wordt nooit vergoed.
• Zonder verwijsbrief krijg je ook geen vergoeding.
• Zorg die buiten je verzekeringspakket valt, krijg je niet vergoed. Check bij je zorgverzekeraar of de behandeling die je voor ogen hebt wel verzekerd is.

Gedeeltelijke vergoeding

• Met een restitutiepolis wordt 100% vergoed van het bedrag dat de behandeling in Nederland zou hebben gekost. Een vrije-keuzepolis is meestal duurder dan een naturapolis en verzekerden moeten de ziekenhuisrekening vaak voorschieten.
• Met een naturapolis krijgt de verzekerde een lager percentage vergoed bij niet-gecontracteerde zorg. 
• Een ingreep in een niet-gecontracteerd ziekenhuis krijg je vaak deels vergoed. Je hebt dan altijd het risico van onverwachte extra kosten, bijvoorbeeld als er complicaties optreden.
  Verzekeraars calculeren deze in bij operaties in gecontracteerde ziekenhuizen. Maar niet bij niet-gecontracteerde zorg.

Checklist medische behandeling buitenland

Ga je naar het buitenland voor een medische behandeling? Ga na welke route je moet volgen:

1. Verwijzing is nodig. Zorg altijd voor een verwijzing via de huisarts of specialist. En voor een behandelplan en kostenraming van de zorgverlener.
2. Lange wachttijd in Nederland? Ga na of deze te lang is volgens de zogenoemde treeknorm. Is er een te lange wachtlijst voor verzekerde zorg? Dan adviseren we je om bij je zorgverzekeraar toestemming te vragen via het S2-formulier.
3. Geen lange wachttijd? Bij niet-gecontracteerde zorg is het verstandig je zorgverzekeraar schriftelijk toestemming te vragen voor de behandeling. Neem ook bij gecontracteerde zorg altijd vooraf even contact op met je zorgverzekeraar. En ga na welke kosten je moet bijbetalen. Ook kun je bemiddeling aanvragen bij je verzekeraar of voor zorg in de buurlanden via de Zorgloketten Duitsland en België.

Tips geplande zorg in het buitenland

• Laat altijd de hoogte van de vergoeding op schrift vastleggen door de verzekeraar.
• Wie voor een behandeling naar het buitenland wil, kan voor algemene informatie terecht bij het Nationaal Contactpunt voor grensoverschrijdende zorg.
• Let ook altijd op verrekening van de kosten met het eigen risico. En ga na of je een eigen bijdrage moet betalen in het buitenlandse ziekenhuis. Zoals kosten per ligdag. Of dat je moet rekenen op andere extra kosten, zoals reiskosten.
• Regel nazorg via zorgverlener en zorgverzekeraar, in het buitenland of in Nederland.
• Vraag ook na wat de regels en vergoedingen zijn bij (extra behandelingen door) complicaties.
• Neem altijd een zorgpas mee met verzekeringsgegevens. Vraag ook facturen in het Engels via de buitenlandse zorgverlener. Dit voorkomt vertaalproblemen.

Risico's: MRSA-besmetting

Bij een opname in een buitenlands ziekenhuis loop je volgens het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) meer risico op besmetting met de ziekenhuisbacterie MRSA (resistent tegen antibiotica). Dit geldt vooral voor operaties waarbij een katheter of een infuus wordt geplaatst.

Na verblijf in een buitenlands ziekenhuis worden patiënten bij opname in Nederland daarom eerst geïsoleerd verpleegd.

Spoedeisende hulp in het buitenland

Niet alle geneeskundige zorg in het buitenland kun je plannen. Denk aan de zorg die je nodig hebt na een voedselvergiftiging of een gebroken been op vakantie. Voor deze spoedeisende hulp in het buitenland bestaat vergoeding uit de basisverzekering. De kosten voor zorg in het buitenland worden vergoed tot het tarief dat in Nederland normaal is. Er zit wel een maximum aan. 

Voor de meerkosten kun je je verzekeren via een aanvullende zorgverzekering met buitenlanddekking of een reisverzekering met geneeskundige dekking. Lees meer over spoedeisende hulp in het buitenland op onze pagina Zorgverzekering buitenland.